ระเบิดไอเดีย!! “กรีนนิสตาร์”ปลุกขยะไอทีรักษ์โลก

ผลิตภัณฑ์น่าใช้ เก๋ไก๋ ด้วยฟังก์ชั่น และดีไซน์ เรียงรายอยู่ในงาน Use Me Again Days นิทรรศการใส่ความคิดพิชิตขยะ โดย พันทิปเน็ตเวิร์ค

เหล่าสุดยอดผลงานสิ่งประดิษฐ์จากวัสดุไอทีเหลือใช้ ที่โดดเด่นพร้อมต่อยอดในเชิงพาณิชย์ เขย่าหัวใจเหล่า “กรีนนิสตาร์” เมืองไทย ให้กลับมาครึกครื้นอีกครั้ง เมื่อเรื่องที่คิดว่าไกลตัว อย่างการดูแลโลกและสิ่งแวดล้อม สามารถขยับเข้ามาใกล้ ด้วยจุดเริ่มต้นแค่ “Use Me Again” นำของเก่ามาเล่าใหม่ ผ่านพลังความคิดสร้างสรรค์ของคนหัวใจกรีน

“Eco Joy” โคมไฟสีแสบสัน ผลงานของ “ฉัตรไชย บุญฤดี” นักออกแบบผลิตภัณฑ์ ที่นำจอยสติก (Joystick) อุปกรณ์ควบคุมที่คุ้นมือเหล่าสาวกคนรักเกม มาพัฒนาเป็นของที่ทุกๆ บ้านใช้ได้ และใช้ง่าย สอดคล้องกับชีวิตของผู้คน อย่างโคมไฟ เลือกใช้หลอดไฟ LED ที่ช่วยประหยัดพลังงาน ตอบโจทย์กรีน จนคว้า ตำแหน่ง “The Winner” มาครองได้สำเร็จ

“จุดเด่น น่าจะเป็นความเป็นไปได้ในเชิงพาณิชย์ ด้วยคอนเซ็ปต์ที่เหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมาย คือวัยรุ่น คนทำงาน มีแนวคิดด้านสิ่งแวดล้อม และชัดเจนในเรื่องการตลาด”

ขณะที่เครื่องพริ้นท์อิงค์เจ็ทเก่าๆ นำเอาส่วนประกอบภายในออก พ่นสีสเปรย์และตกแต่งด้วยกระดาษกับสติ๊กเกอร์ตามใจชอบ ติดกระจกแต่งหน้าและสายสะพาย ก็จะได้ “Print Your Face” กล่องเก็บเครื่องสำอาง ที่สาวๆ เห็นเป็นต้องกดไลค์

นี่คือไอเดียของนักศึกษาคุรุศาสตร์การออกแบบ วัยเพียง 21 ปี “สุภาพร บุญเจริญ” ที่คว้ารางวัล “Popular Vote” มาครองได้สำเร็จ แม้ผลงานจะเป็นไปได้ยากในเชิงพาณิชย์ จากความหลากหลายของเครื่องพริ้นท์ทั้งรูปแบบ และรูปทรง แต่เจ้าของผลงานบอกว่า เพียงแค่ต้องการให้ผู้คนได้เห็นไอเดียในการ D.I.Y.ของเหลือใช้ในบ้าน มาทำให้เกิดคุณค่าขึ้นอีกครั้ง

“ค่าใช้จ่ายในการทำของพวกนี้ไม่ได้เยอะเลย อย่างทุกบ้านก็น่าจะมีเครื่องพริ้นท์ที่เสียอยู่แล้ว ก็ลองหาเศษผ้า หาสติ๊กเกอร์ที่มีอยู่มาตกแต่ง อยู่ที่ไอเดียว่าเราจะใส่อะไรเข้าไป ก็จะได้ของใหม่จากความคิดสร้างสรรค์ ที่นำมาใช้ในบ้านได้”

ความคิดซ้อนความคิด อย่างการนำเศษวัสดุไอทีเหลือใช้ มาทำเป็นของใช้ไอที คือที่มาของ “Heat Sync” อุปกรณ์ให้ความสะดวกแก่สาวก Apple ที่จะใช้เป็นแท่นวาง (docking) iPhone และ iPad และสามารถถ่ายโอนข้อมูลได้ในเวลาเดียวกัน โดยการนำวัสดุกลุ่มระบายความร้อน เช่น Heat Sync, Heat Pipe ประกอบกับขยะไอทีอื่นๆ เช่น Hard Disk มาใช้งานร่วมกับ wireless keyboard เพื่ออำนวยความสะดวกในการใช้งานไอทีให้มากยิ่งขึ้น นี่เป็นผลงานของ “ภิญโญ คงสุภาพศิริ” นักออกแบบตกแต่งภายใน ที่คว้ารางวัลรองชนะเลิศอันดับ 1

ผลงานจากแรงบันดาลใจ เมื่อถูกเพื่อนๆ ชอบเหน็บแนมว่า “พ่อคนดีฝังใน” เขาบอกว่า ไม่โกรธ แต่ทำให้สะท้อนว่าเรื่องการรักษ์โลก ยังเป็นเรื่องไกลตัวผู้คน และหาคนสนใจได้น้อยนิด

“มองว่าควรใช้ทฤษฎี หนามยอกต้องเอาหนามบ่ง นั่นคือ นำขยะจากไอที ย้อนกลับไปเป็นสินค้าไอที ที่เขาสามารถใช้ได้ในชีวิตประจำวัน เป็นของใช้ที่ใกล้ตัว ดูมีราคา ทำให้ผู้คนสนใจมากขึ้น และมีประโยชน์ต่อสังคมมากขึ้นด้วย”

เขาสะท้อนความคิด ก่อนฝากความหวังว่า “Heat Sync”จะกลายเป็นสินค้ารักษ์โลกเอาใจสาวกไอทีได้จริงในอนาคต

จุดเริ่มต้นเล็กๆ จากในบ้าน ก็สามารถสร้างสังคมสีเขียวขึ้นมาได้ เช่นเดียวกับครอบครัว “ณรงค์วัฒนะเศรษฐ” ที่มีวิถีชีวิตใส่ใจโลกและสิ่งแวดล้อมตั้งแต่ในบ้าน พวกเขาเริ่มต้นแยกขยะ และสนุกกับการนำขยะมาแปลงร่างเป็นของใช้ จนทำให้ “Foot Stool” เก้าอี้นั่งและกล่องเก็บสัมภาระในร่างเดียว จากจอมอนิเตอร์รุ่นเก่า ของแต่งบ้านสุดแนว ผลงาน “ณัฐนันท์ ณรงค์วัฒนะเศรษฐ” สามารถคว้ารางวัลรองชนะเลิศอันดับ 2 มาครองได้

“ปกติครอบครัวเรา ทั้งคุณพ่อ คุณแม่ และลูกๆ ก็ชอบอะไรอย่างนี้อยู่แล้ว เริ่มจากคุณพ่อทำกล่องเพื่อแยกขยะแต่ละประเภท อย่างพลาสติก กระดาษ กล่องนม ขวดแก้ว แล้วมาดูกันว่าเราจะทำอะไรจากขยะเหล่านี้ได้บ้าง ซึ่งเวลาลูก จะทำพวกโครงงานที่โรงเรียน ไม่เคยต้องไปหาอุปกรณ์ที่ไหนไกลเลย เพราะสามารถหาได้จากในกล่องนี้”

คุณแม่ของครอบครัวรักษ์โลก แบ่งปันพฤติกรรมในครอบครัว ที่ย้ำกับเราว่า แม้ไม่ได้รางวัลแต่สิ่งประดิษฐ์ที่ทำขึ้น ก็สามารถใช้ในบ้านได้ นอกจากประหยัด ยังทำให้มีของแต่งบ้านที่เก๋ไก๋ ไม่ซ้ำใครอีกด้วย

นี่คือ แนวคิดรักษ์โลก ที่ทุกคนสามารถลุกมาทำได้ เช่นเดียวกับในวงเสวนา Green Zone Talks หัวข้อ “รักษ์โลกน่ะดี แต่ทำฟรีไม่ไหว” ที่ “มิ้นท์ - มิณฑิตา วัฒนกุล (มิ้นท์ AF)” ตัวแทนศิลปินรุ่นใหม่หัวใจกรีน บอกว่า เธอเองก็ลุกมาทำอะไรหลายๆ อย่าง ด้วยความสนใจและรู้สึกสนุก เช่น การแยกขยะภายในบ้าน

"สิ่งที่เราต้องลงทุนคือ เวลา และบางครั้งอาจต้องลงเงินบ้าง ก็ต้องยอมเสียอะไรบางอย่างเพื่อแลกกับสิ่งที่ดีขึ้น แต่ตัวเองก็สนุก เหมือนกับการได้ทดลองอะไรใหม่ๆ วิถีชีวิตใหม่ แล้วพยายามทำซ้ำไปซ้ำมา เพื่อให้เป็นนิสัยส่วนตัว คิดว่าถ้าทุกคนเริ่มต้นที่สนใจและอยากช่วยโลกจริงๆ ลองปรับให้เข้ากับชีวิตของตัวเอง ที่สบายใจ เชื่อว่าก้าวเล็กๆ ของเรา ช่วยเปลี่ยนแปลงโลกได้แน่ๆ”

ขณะที่ ยอด-พิศาล แสงจันทร์ และบอล-ทายาท เดชเสถียร พิธีกรรายการ หนังพาไป ก็แบ่งปันประสบการณ์จากการเดินทางรอบโลก ได้พบเจอไอเดียรักษ์โลกที่น่าสนใจในหลายประเทศ อย่างระบบการแยกขยะที่เยี่ยมยอดของประเทศญี่ปุ่น หรือแม้แต่นวัตกรรม “ตู้คืนขวด” จากเยอรมัน

"อย่างตู้คืนขวดที่เยอรมัน เขาค่อนข้างก้าวหน้ามาก ทุกคนจะเห็นเลยว่าขวดเป็นเงิน ไม่ใช่ขยะ มันมีค่า เขาก็จะไม่ทิ้ง แต่พยายามเอาไปคืน เพื่อที่จะแลกเงินมา เป็นการแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมอย่างชาญฉลาด”

หนึ่งแนวคิดกำจัดขยะที่ “ดร.ขวัญฤดี โชติชนาวงศ์” ผู้อำนวยการมูลนิธิสถาบันสิ่งแวดล้อมไทย ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า เป็นนโยบายที่ประกาศจากรัฐบาล เพื่อลดปริมาณขยะให้ได้ตามเป้าหมาย โดยที่ภาคเอกชนก็รวมตัวกันเพื่อสร้างระบบขึ้นมา ซึ่งเมื่อทำเองไม่ได้ก็เอาเงินให้ท้องถิ่นอย่างเทศบาลเป็นคนทำ จนเป็นที่มาของตู้คืนขยะแบบต่างๆ เป็นการทำงานที่รัฐบาลขับเคลื่อนไปที่เอกชน แล้วผลักไปยังผู้บริโภคทั่วประเทศ

“สำหรับบ้านเรา เมื่อไม่มีใครเริ่ม ก็ไม่มีอะไรเกิดขึ้น ถ้ารอรัฐบาลไม่ไหว เอกชนก็ไม่ไหว อย่างนั้นเรามาช่วยกันดีกว่า โดยการเปลี่ยนพฤติกรรมของพวกเราเอง ซึ่งพอเปลี่ยนกันมากๆ เข้า ก็จะกลายเป็นคัลเจอร์ขึ้นมา”

ขณะที่ “ว่านน้ำ” บล็อกเกอร์จากพันทิปดอทคอม ก็ย้ำว่าในหลายประเทศก็เพิ่งเริ่ม สังคม 3Rs เหมือนเรา ดังนั้นไม่ต้องกลัวว่าใครจะไปไกลกว่า เพียงแค่ปรับพฤติกรรมและทัศนคติการชีวิตของตัวเองได้ ทุกคนก็จะสร้างสังคมสีเขียวขึ้นมาได้

“นี่อาจไม่ได้ผลขนาดพลิกโลกได้ แต่สิ่งที่พวกเราทำได้ คือ สร้างแรงกดดันให้สังคมตระหนักถึงการเปลี่ยนโลกได้จริง และมี Pressure ที่จะทำอย่างนี้ต่อไปเรื่อยๆ”

“วันฉัตร ผดุงรัตน์” กรรมการผู้จัดการ บริษัท อินเตอร์เน็ตมาร์เก็ตติ้ง จำกัด พ่องานคนสำคัญ บอกความตั้งใจดีที่มาของโครงการรักษ์โลกฉบับพันทิป และเสนอโมเดลที่จะเปลี่ยนโลก ด้วยองค์ประกอบสำคัญ คือ “วิทยาศาสตร์” มีหน้าที่พัฒนาเทคโนโลยี ให้มนุษย์สามารถดำเนินชีวิตได้สะดวกสบาย กับ “ภาคการเมือง” ที่ต้องทำกฎระเบียบมาบังคับใช้ได้จริง เท่านี้ก็จะทำให้การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมเป็นไปได้จริงในที่สุด

ไอเดียรักษ์โลก ของเหล่า “กรีนนิสตาร์” ที่แม้พลิกโลกไม่ได้ แต่โลกก็ขยับได้ด้วยแรงกระเพื่อมของพวกเขา