Jack Ma : ความสำเร็จ จากความ"กล้า-บ้าบิ่น"

เพราะเขาคือเจ้าของ Alibaba.com ซึ่งเป็นธุรกิจอีคอมเมิร์ซอันดับต้น ๆ ของจีน และกำลังจะเสนอขายหุ้นในตลาดหุ้นนิวยอร์กอย่างหวือหวา สามารถทำให้อาลีบาบามีมูลค่าตลาดอันดับต้น ๆ ของโลกอย่างน่าทึ่ง

แจ็ค มา เริ่มจากเป็นครูสอนภาษาอังกฤษที่เมืองหางโจว ไม่มีเงิน ไม่มีประสบการณ์และไม่มีความรู้ด้านบริหารธุรกิจ แต่เป็นคนมุ่งมั่นและเพื่อนบางคนบอกว่าเขา “บ้าบิ่น” พอที่จะตัดสินใจทำอะไรที่คนอื่นไม่กล้าคิดไม่กล้าทำ

เขาจึง “ขายฝัน” จนกลายเป็น “ความจริง” ได้

ความสามารถของเขาคือการสื่อสารด้วยภาษาง่าย ๆ และกระตุ้นให้คนอื่นเกิดแรงบันดาลใจได้อย่างน่าประหลาด

“เขามีความสามารถในการทำให้ทุกคนในห้องที่ฟังเขาแล้วรู้สึกว่ากำลังพูดกับคนนั้นคนเดียว...” คนใกล้ชิดคนหนึ่งเล่า

ใครมาร่วมงานด้วย แจ็ค มา จะไม่สนใจว่าเรียนอะไรมาหรือจบจากไหน แต่จะซักถามถึงความฝันและความมุ่งมั่นในการทำงาน

จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่ผู้บริหารระดับสูงที่เขาจ้างมาร่วมบริหารนั้น ส่วนใหญ่ไม่มีประสบการณ์ด้านบริหารมาก่อน แต่มี “ใจ” และ “ความกล้าเสี่ยง” ในอันที่จะร่วมหัวจมท้ายด้วยกัน

แจ็ค มา เป็นคนสนใจลีลาและวิถีการรำมวยไท้เก๊กของจีนมาก และชอบตั้งชื่อเพื่อนร่วมงานตามชื่อจากนิยายกำลังภายในจีน และมักจะปรับเอากลยุทธ์สู้รบในนิยายจีนเหล่านั้น มาใช้ในการบริหารวันต่อวันของธุรกิจอาลีบาบา

เขาเป็นนักต่อสู้และไม่ยอมแพ้ใครในการแข่งขัน ยืนยันว่าบริษัทจีนต้องแข่งกับทุกคนในโลกธุรกิจได้

เขาเคยบอกกับเพื่อนร่วมก่อตั้งบริษัทเมื่อปี 1999 ว่า

“สมองคนจีนไม่แพ้ใคร นี่คือเหตุผลที่เรากล้าท้าแข่งและต่อกรกับบริษัทอเมริกัน เราสามารถเอาชนะหน่วยราชการและบริษัทดัง ๆ ยักษ์ใหญ่ได้ เพราะเรามีจิตวิญญาณแห่งนวัตกรรม”

ก็คงด้วยความเชื่อมั่นเช่นนี้กระมัง ที่ทำให้ แจ็ค มา ประกาศชน eBay ซึ่งเป็นยักษ์ใหญ่อเมริกันด้านอีคอมเมิร์ซในปี 2003 อันเป็นปีที่บริษัทโด่งดังแห่ง Silicon Valley ของสหรัฐฯเข้ามาในตลาดจีน

แจ็ค มา ประกาศว่าอย่างนี้อาลีบาบาต้องสู้ตาย

เขาเรียกประชุมทีมงานที่อพาร์ตเมนต์เก่าของเขาเพื่อวางแผนยุทธภูมิสู้อีเบย์อย่างเต็มที่

“อีเบย์เหมือนปลาฉลามในมหาสมุทร เราเหมือนจระเข้ในแม่น้ำแยงซี ถ้าเราสู้กับเขาในมหาสมุทร เราก็แพ้แน่นอน แต่ถ้าเราสู้กันในแม่น้ำ เราจะชนะเด็ดขาด” เขาประกาศ

นั่นสะท้อนถึงยุทธศาสตร์ของการปรับตัวและการเลือกสมรภูมิการสู้รบทางธุรกิจที่ชาญฉลาด โดยต้องเป็นคนกำหนดเกมการต่อสู้เอง ไม่ใช่ปล่อยให้คู่แข่งเป็นคนกำหนดสมรภูมิสู้รบ

ทีมงานออกจากที่ประชุมด้วยวิธีคิดนอกกรอบและห้าวหาญ ออกแบบอีคอมเมิร์ซแข่งกับอีเบย์ด้วย Taobao.com (แปลตรงตัวว่า “ค้นหาทรัพย์สมบัติล้ำค่า”) ชนกับอีเบย์โดยตรง และมีจุดแข็งกว่าคู่แข่งจากสหรัฐฯตรงที่ตอบสนองตลาดในประเทศจีนได้ดีกว่าอีเบย์

จากนั้น Yahoo ของสหรัฐก็ตกลงปลงใจลงทุนกับอาลีบาบาด้วยเงิน 1 พันล้านเหรียญ และภายในไม่กี่ปี Taobao ก็สามารถเขี่ยอีเบย์ออกจากตลาดจีน

ปีที่แล้ว Taobao เป็นแหล่งที่มียอดซื้อขายสินค้าทุกประเภทของจีนสูงถึง 177 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ

วันนี้ อาลีบาบา เป็นบริษัทระดับโลก มีพนักงาน 22,000 คน และมีสำนักงานกว่า 90 แห่งทั่วโลก เว็บไซต์สำคัญของอาลีบาบาคือ Taobao และ Tmall.com ครองตลาด 80% ของธุรกิจซื้อขายออนไลน์ของจีนทั้งหมด มีคนเข้าไป 100 ล้านคนต่อวัน

“ผมไม่เคยคิดไม่เคยฝันว่าวันหนึ่งผมจะมายืนอยู่ตรงนี้...” แจ็ค มาบอก “และผมก็ไม่เคยคิดว่าวันนี้ Alibaba จะมาถึงจุดนี้ได้เช่นกัน”

ต้นเรื่องก็เพราะวันหนึ่งเมื่อ 15 ปีก่อน เขาพิมพ์คำว่า Beer และ China เข้าไปในคอมพิวเตอร์ แต่ไม่มีข้อมูลอะไรเลย

ช่องว่างนั้นคือสิ่งที่จุดประกาย ให้ครูสอนภาษาอังกฤษต่างจังหวัดคนนี้ สร้างอาณาจักรแห่งธุรกิจออนไลน์ระดับโลกได้จริง ๆ