เรื่องพื้นๆ ที่ผู้นำบางคนหลงลืม

แต่ความสำเร็จและล้มเหลวขององค์กรกลับมาจากวิธีที่ผู้นำกระทำในการนำองค์กร จึงไม่น่าแปลกใจที่บ้านเมืองที่มีคนเก่งๆ มากกว่าคนเก่งของอีกบ้านเมืองหนึ่งเป็นสิบเป็นร้อยเท่า กลับประสบความสำเร็จน้อยกว่าบ้านเมืองที่มีคนเก่งน้อยกว่าเป็นร้อยเป็นพันเท่า คนเก่งหรือเทคโนโลยีที่โดดเด่นไม่ได้ทำให้องค์กรใดประสบชัยชนะได้ หากไม่มีการนำองค์กรอย่างได้ผล ผู้นำไม่ได้ทำแค่บังคับและบัญชา และวันนี้เห็นหน้าไม่รู้ใจ บังคับตัวได้ แต่บังคับใจนั้นไม่ง่ายอย่างที่คิด ทำงานอย่างจำใจ กับเต็มใจนั้น ผลผลิตและผลลัพธ์ต่างกันมหาศาล ประเด็นสำคัญที่ทำให้ความสำเร็จเกิดขึ้นได้จากกลุ่มคนเก่งคือต้องนำอย่างได้ใจคนเก่งเหล่านั้น และระลึกไว้เสมอว่า ผู้นำที่คิดว่าตนเองเก่งแล้ว ลูกน้องต้องทำตามที่ตนเองบอก ตนเองสั่งการเสมอไป ความเก่งในการงาน กับความสามารถที่จะผูกใจผู้คนที่ทำงานร่วมกันนั้น ไม่ได้เกี่ยวข้องกันโดยตรง คนเรียนเก่ง ไม่ได้หมายความว่าจะมีเพื่อนเยอะ

ผู้นำที่สร้างความสำเร็จได้นั้น ต้องมีบารมี มีเสน่ห์ เพียงพอที่จะทำให้ผู้คนกระทำในสิ่งที่ตนเองชี้นำได้ โดยเฉพาะการชี้นำให้เดินหน้าทำงานไปสู่เป้าหมายใหม่ๆ ที่อาจท้าทายกับความเชื่อเดิมๆ ในการทำงานที่ผ่านมา คนที่จะมีบารมีพอจะนำให้ใครต่อใครเปลี่ยนแปลงไปสู่เป้าหมายใหม่ๆ สมัยเมื่อร้อยปีพันปีก่อน คือคนที่มีกำลัง คนตัวใหญ่ ๆ แต่วันนี้บารมีไม่ได้มาจากกำลัง แต่มาจากความเชื่อถือ และศรัทธา อยากนำใคร อยากให้ใครตามไปสู่เป้าหมายใหม่ ๆ คนนำต้องเป็นที่เชื่อถือ และศรัทธาในหมู่ผู้คนนั้น แค่แคลงใจไม่เชื่อใจนิดเดียว งานง่ายก็กลายเป็นงานยากแทยทุกงานจากผู้นำที่สิ้นศรัทธาในหมู่คนเก่งที่ร่วมงาน

ศรัทธาและความน่าเชื่อถือ เกิดมาจากหลายปัจจัย แต่ที่มีอิทธิพลมากที่สุด และส่งผลยาวนานที่สุดกับคนเก่ง คือความเป็นธรรมในการให้ผลตอบแทน และความก้าวหน้าในอาชีพ จากการพิจารณาผลงานของผู้ร่วมงาน ทำงานหนักกว่า ได้ผลลัพธ์ดีกว่า แต่ผู้นำขึ้นเงินเดือนให้น้อยกว่า ยกตำแหน่งให้ตำ่กว่าคนที่ผลงานน้อยกว่ามากมาย โดยปราศจากคำอธิบายเหตุผลอย่างที่เข้าใจกันได้ จะให้คนเก่งมีศรัทธากับผู้นำที่เลือกปฏิบัติ คงไม่ง่ายนัก

เรื่องหนึ่งที่มีอิทธิพลต่อศรัทธาของคนเก่ง คือการแสดงความสามารถในการจัดการของผู้นำให้ปรากฎเป็นที่ประจักษ์ แสดงความสามารถให้เห็นกันในการวางแผน การจัดองค์กรที่จะทำให้การงานประสบความสำเร็จตามแผน การวางตัวบุคลากร การกำหนดเป้าประสงค์ และการควบคุมการทำงานให้ได้ผลลัพธ์ตามที่ตั้งเป้าหมายไว้ ขอเน้นว่าแสดงความเก่งในการประกอบวิชาชีพ ไม่ได้หมายความว่าจะแสดงความเก่งในการจัดการแฝงปนไปด้วย ถ้าแสดงให้เห็นแต่ความเก่งเรื่องเทคนิค ในขณะที่ไม่เคยแสดงให้เห็นว่าจัดการเป็นนั้น ศรัทธาเกิดขึ้นไม่ได้

อีกเรื่องหนึ่งที่มีผลกับศรัทธาไม่น้อยไปกว่ากัน คือการถ่ายทอดความเก่งในสารพัดเรื่อง ที่มีอยู่ในตัวผู้นำไปสู่ลูกน้อง ไม่กักความเก่งเรื่องใดเรื่องหนึ่งไว้เฉพาะตนเอง ไม่ว่าลูกน้องจะเก่งอะไรแค่ไหน ลูกพี่ต้องมีอะไรดีพอจะถ่ายทอดให้ได้บ้าง ยิ่งทำงานกันนานวัน ลูกพี่ก็ยิ่งถ่ายทอดความเก่งในเรื่องใดเรื่องหนึ่งให้มากขึ้นตามไปด้วย ถ้าอยากให้คนเก่งศรัทธา จงมั่นส่งผ่านความเก่งของตนไปยังคนเก่งเหล่านั้น

ความน่าเชื่อถือมาจากความคงเส้นคงวาในการนำองค์กร จะมีคนโปรดที่ได้รับการปฏิบัติที่แตกต่างไปบ้างในบางครั้ง อย่างที่ไม่น่าเกลียดนัก คงไม่ใช่เรื่องใหญ่ แต่ถ้าอารมณ์ดีปฏิบัติอย่างหนึ่ง อารมณ์เสียปฏิบัติอีกอย่างหนึ่ง คงหาความน่าเชื่อถือได้ยากจากคนเก่ง ความน่าเชื่อถือมาจากการนำอย่างตรงไปตรงมา โดยปราศจากปัญหาในเรื่องความไม่เป็นไปตามกฎหมาย กฎระเบียบ หรือขนบธรรมเนียมต่าง ๆ อยากให้ผู้คนเดินตามผู้นำ จงอย่าเห็นกฎ กติกา และธรรมเนียมต่าง ๆเป็นเรื่องเล็ก ๆ ที่เว้นวรรคได้ตามสบาย

ความน่าเชื่อถือมาจากการที่ผู้นำแสดงให้เห็นว่ามีแรงบันดาลใจในการทำงานอย่างมุ่งมั่นไปสู่ความสำเร็จอะไรสักอย่างหนึ่ง ไม่ใช่แค่ทำเพื่อสิ่งตอบแทน ไม่ใช่คำกล่าวที่งดงามในสารพัดเรื่อง คนเก่งจะตามใครด้วยใจ ก็คงต้องเห็นกันชัด ๆก่อนว่าใครคนนั้นทุ่มเทเพื่อให้เกิดความสำเร็จจากใจ ไม่ใช่ทุ่มเทเพื่อยศฐาบรรดาศักดิ์ของตนเอง จะได้ใจใครในการทุ่มเททำงาน ผู้นำก็ต้องทำงานแบบทำจากใจให้คนอื่นเห็นกันก่อน