ธุรกิจลัดวงจร.. โบกมือลายุคดิจิทัล

ธุรกิจลัดวงจร.. โบกมือลายุคดิจิทัล

ไม่น่าเชื่อว่าธุรกิจที่เคยรุ่งเรือง อย่างสื่อสิ่งพิมพ์ มาถึงวันนี้ ต้องเตรียมตัวม้วนเสื่อ

เลิกกิจการลงไปเรื่อยๆ รายชื่อนิตยสารน้อยใหญ่ ที่ทยอยปิดตัวลง ด้วยเหตุผล “ขาดทุน” เนื่องจากเม็ดเงินโฆษณาเริ่มหลั่งไหลไปยังสื่ออื่น โดยเฉพาะสื่อสมัยใหม่ในยุคดิจิทัล ในขณะที่สื่อสิ่งพิมพ์ นับวันยิ่งลดน้อยถอยลง สื่อสำนักพิมพ์ขนาดใหญ่ยังอยู่ได้ หนังสือพิมพ์ที่อยู่ในอันดับ 1-5 ยังอยู่ได้ มีรายได้จากเม็ดเงินโฆษณา แม้จะลดน้อยลงไปแต่ก็ยังเป็นเม็ดเงินมหาศาล ที่หล่อเลี้ยงกิจการและธุรกิจในเครือได้ แต่ก็ไม่อาจปฏิเสธได้ว่าเม็ดเงินเหล่านั้น เริ่มถูกแบ่งปันไปยังสื่ออื่นๆ ชัดขึ้น

มาถึงวันนี้ อย่าถามว่าสื่อนิตยสารเล่มใดปิดตัวลงไป แต่ควรถามว่าสื่อนิตยสารเล่มไหนยังยืนหยัดอยู่บนแผงได้จะดีกว่า เพราะนับแล้วมีจำนวนน้อยกว่าสื่อนิตยสารที่ปิดตัวไป ซึ่งเหตุผลหนึ่งของการปิดตัว มีโอกาสได้พูดคุยกับผู้รู้ในแวดวงการพิมพ์ ท่านบอกว่าปัจจัยเรื่องภาวะขาดทุน เพราะต้นทุนหนังสือแพง แต่รายได้โฆษณาลดลงเป็นเหตุผลใหญ่ อีกเหตุผลหนึ่งซึ่งมีน้ำหนักไม่แพ้กันคือ การขาดบุคลากรที่มีจิตวิญญาณของคนทำหนังสือ ซึ่งถ้าเป็นนิตยสารก็บรรณาธิการ ที่เป็นคนทำหนังสือตัวจริงเสียงจริง เริ่มมีน้อยลง ขาดผู้สืบทอด เมื่อบรรณาธิการมือเก๋า ถึงเวลาต้องลาเวทีไป ปัญหาที่พบคือขาดคนที่จะมาสืบทอดเก้าอี้บก.ที่มีความพร้อมจริงๆ เป็นอีกเหตุผลที่ทำให้นิตยสารหลายเล่มต้องประกาศลาวงการไป

ถามว่าจิตวิญญาณแบบคนทำหนังสือหายไปไหน ทำไมจึงขาดผู้สืบทอด คำตอบคงหนีไม่พ้นการไหลบ่าของเทคโนโลยี การหลั่งไหลของเทคโนโลยียุคดิจิทัล ทำให้พฤติกรรมคนรุ่นใหม่เปลี่ยนไป ตั้งแต่การเสพสื่อ การใช้ชีวิต และวิธีคิดต่างๆ คนทุกวันนี้อ่านหนังสือน้อยลง แต่ดูเว็บและสื่อสังคมออนไลน์มากขึ้น

คนยังคงอ่านข้อมูลสาระบันเทิง และความรู้ทางวิชาการ แต่เปลี่ยนช่องทางการอ่านจากหนังสือเล่มมาเป็นสื่อออนไลน์รูปแบบต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นเว็บไซต์ เว็บบล็อก สื่อสังคมออนไลน์ อีบุ๊ค และสื่ออินเตอร์เน็ตอื่นๆ ทำให้สื่อดั้งเดิมอย่างสิ่งพิมพ์กลายเป็นสื่ออันดับรองที่คนจะเลือกบริโภค 

เมื่อเทคโนโลยีนำพามาซึ่งความสะดวกสบาย เพียงมือโทรศัพท์สมาร์ทโฟน หรือแท็ปเล็ต ก็เท่ากับมีห้องสมุดเคลื่อนที่ให้บริการได้ 24 ชั่วโมง ไม่จำกัดเวลา ไม่จำกัดสถานที่ แถมไม่ต้องพกพาหนังสือเล่มใหญ่ให้หนักอีกด้วย การจากไปของนิตยสารจึงเกิดขึ้น และเป็นทิศทางเดียวกันทั่วโลก

มาถึงวันนี้ เราคงต้องปรับตัวให้ทันกับเทคโนโลยีที่เปลี่ยนไป โลกยังคงหมุนรอบตัวเอง แต่กระแสโลกดูเหมือนจะหมุนเร็วขึ้น และความกว้างไกลของพื้นที่ก็ไม่ใช่อุปสรรคอีกต่อไป คนยุคนี้มีโลกทั้งใบอยู่ในมือ สื่อเก่าถึงคราวต้องอำลาจากไป สื่อใหม่เข้ามาแทนที่ พฤติกรรมของคนก็เปลี่ยนไป ความสนใจ ความตั้งใจก็ไม่เหมือนเดิม เราจะยืนอยู่บนโลกแห่งการเปลี่ยนแปลงนี้ได้แค่ไหน คงต้องมองไปรอบๆ ตัว แล้วค่อยๆ ปรับตามสภาวะแวดล้อมใหม่ สิ่งหนึ่งจากไปย่อมมีสิ่งใหม่ก้าวมาแทนที่เสมอ