เปิดลิสต์ 3 ข้อเรียกร้องจากทรัมป์ถึงจีนก่อนเจรจาการค้ารอบใหม่

“ผมไม่ต้องการให้พวกเขาเล่นเกมแรร์เอิร์ธกับเรา” ทรัมป์ กล่าวบนเครื่องบินแอร์ฟอร์ซวัน ในวันอาทิตย์ (19 ต.ค.68) ตามเวลาท้องถิ่น ขณะกลับจากฟลอริดามุ่งหน้ากรุงวอชิงตัน สำนักข่าวบลูมเบิร์กรายงานว่า หลายวันก่อนหน้านั้นผู้นำสหรัฐเพิ่งขู่เก็บภาษีสินค้าจีน 100% หลังรัฐบาลปักกิ่งประกาศใช้มาตรการควบคุมแร่ธาตุหายากเป็นวงกว้าง

ทรัมป์ กล่าวด้วยว่า สหรัฐต้องการให้จีน “หยุดเฟนทานิล!” อันหมายถึงข้อกล่าวหาของเขาที่ว่า รัฐบาลปักกิ่งไม่สามารถควบคุมการส่งออกยาเสพติดชนิดนี้ และสารตั้งต้นที่ทำให้เกิดวิกฤติโอปิออยด์กับคนอเมริกันได้ อีกหนึ่งข้อเรียกร้องคือ จีนซึ่งมีเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับสองของโลก ต้องกลับมาซื้อถั่วเหลืองสหรัฐ ทั้งสามหัวข้อ “เป็นเรื่องปกติมาก” ทรัมป์ย้ำ

ด้านสก็อตต์ เบสเซนต์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง สหรัฐ กล่าวหลังประชุมออนไลน์กับรองนายกรัฐมนตรีเหอ ลี่เฟิงของจีนเมื่อวันศุกร์ (17 ต.ค.68) ว่า สหรัฐกับจีนจะคุยกันในสัปดาห์นี้ที่มาเลเซีย สื่อทางการของจีนรายงานว่า การพูดคุยระหว่างเบสเซนต์กับเหอเป็นการแลกเปลี่ยนมุมมองอย่างสร้างสรรค์

ก่อนหน้านั้นเพียงสัปดาห์เศษ ทรัมป์เพิ่งบอกว่าอาจยกเลิกการพบปะครั้งแรกกับประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีน นับตั้งแต่ทรัมป์หวนคืนทำเนียบขาว เพราะโกรธที่รัฐบาลจีนประกาศจะควบคุมแร่ธาตุหายาก พร้อมกันนั้นทรัมป์ยังลั่นวาจาเก็บภาษีสินค้าจีน 100% มีผลวันที่ 1 พ.ย.68 ด้วย

คำขู่ดังกล่าวสั่นคลอนการสงบศึกการค้าที่จะหมดอายุลงในวันที่ 10 พ.ย.68 ถ้าไม่มีการขยายเวลา ที่ผ่านมาความสัมพันธ์สหรัฐ-จีนสงบมาหลายเดือน เพิ่งมาปั่นป่วนช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา เมื่อรัฐบาลวอชิงตันออกข้อจำกัดทางเทคโนโลยีแบบหว่านแหและเสนอเก็บภาษีสินค้าจีน จีนจึงตอบกลับแบบเดียวกันออกกฎควบคุมการส่งออกแรร์เอิร์ธ และแร่ธาตุสำคัญอื่นๆ

เมื่อให้สัมภาษณ์กับฟ็อกซ์นิวส์ในวันอาทิตย์ ทรัมป์ถูกถามถึงคำขู่ขึ้นภาษีสินค้าจีนล่าสุด เจ้าตัวตอบว่า ภาษี “ใช้ได้ไม่นาน” แต่ “ตอนนี้อาจยังต้องใช้” ก่อนเสริมว่าเขามีความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้นำจีน และคาดว่าจะได้คุยกันในเกาหลีใต้ สถานที่จัดประชุมความร่วมมือทางเศรษฐกิจเอเชียแปซิฟิก (เอเปค) ในเดือนนี้

“ผมคิดว่า เราไปได้ดีกับจีน แต่ต้องมีข้อตกลงที่เป็นธรรม มันต้องเป็นธรรม” ทรัมป์ กล่าว

บลูมเบิร์กรายงานว่า ถั่วเหลืองเป็นข้อได้เปรียบสำคัญของจีนในข้อพิพาทการค้า ปีที่แล้วจีนซื้อถั่วเหลืองมูลค่าราว 1.26 หมื่นล้านดอลลาร์ แต่ปีนี้ไม่ซื้อเลยหันไปซื้อจากอเมริกาใต้แทน จนเกษตรกรอเมริกันฐานเสียงสำคัญของทรัมป์ไม่พอใจมากขึ้นเรื่อยๆ หลายคนถั่วเหลืองเหลือจนไม่มีที่เก็บ แถมราคายังตกต่ำ พวกเขารอคอยความช่วยเหลือจากรัฐบาลวอชิงตันที่ยังทำอะไรไม่ได้เพราะรัฐบาลชัตดาวน์

ในเดือนส.ค. ทรัมป์เร่งเร้าจีนซื้อถั่วเหลืองสหรัฐเพิ่มเป็นสี่เท่า แต่จีนก็ยังไม่ซื้อเสียทีจนทรัมป์ไม่พอใจมาก สัปดาห์ก่อนถึงกับขู่ว่าจะหยุดนำเข้าน้ำมันปรุงอาหารจากจีน ที่ทรัมป์ กล่าวหาว่า “เป็นสาเหตุทำให้เกษตรกรผู้ปลูกถั่วเหลืองของเราลำบาก”

ส่วนเรื่องเฟนทานิลถูกมองมานานแล้วว่าทั้งสองฝ่ายจะตกลงกันได้ แต่ตอนนี้ยังคงเป็นปัญหาระหว่างกัน

หลายเดือนก่อนทรัมป์เก็บภาษีสินค้าจีนทุกชนิด 20% โทษฐานจีนปล่อยให้เฟนทานิลลักลอบเข้ามายังสหรัฐ ในเดือนมิ.ย. จีนควบคุมสารเคมีสองตัวที่นำไปผลิตเฟนทานิล แต่ย้ำด้วยว่า การแก้ปัญหายาเสพติดเป็นเรื่องของสหรัฐ

อย่างไรก็ตาม จีนพยายามบรรเทาความกังวลเรื่องการควบคุมแรร์เอิร์ธ ที่ใช้สำหรับการผลิตเครื่องบินรบ สมาร์ตโฟน แม้กระทั่งคาร์ซีต ทั้งนี้เพื่อลดการถูกตอบโต้จากนานาชาติ

ในการหารือนอกรอบการประชุมประจำปีของกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (ไอเอ็มเอฟ) เมื่อสัปดาห์ก่อน ตัวแทนจีนแจ้งกับคู่เจรจากทั่วโลกว่า การควบคุมการส่งออกอย่างเข้มข้นขึ้นไม่ได้สร้างความเสียหายให้กับกระแสการค้า บลูมเบิร์กรายงานอ้างแหล่งข่าววงใน เจ้าหน้าที่กล่าวด้วยว่า จีนพยายามใช้มาตรการนี้สร้างกลไกในระยะยาว และมาตรการถูกนำมาใช้เพื่อตอบสนองการยั่วยุของสหรัฐที่ขยายการคว่ำบาตรเพื่อเล่นงานบริษัทลูกในเครือบริษัทที่ถูกขึ้นบัญชีดำ

พิสูจน์อักษร....สุรีย์   ศิลาวงษ์