หวั่นรถไฟความเร็วสูงจีนบั่นทอนกฎหมายฮ่องกง

ประชาชนจำนวนมากเดินทางมาใช้บริการรถไฟความเร็วสูงเชื่อมระหว่างจีนกับฮ่องกง โดยมีพิธีเปิดอย่างเป็นทางการที่สถานีเกาลูนตะวันตก สำหรับรถไฟเที่ยวแรกวิ่งออกจากฮ่องกงเมื่อเวลา 7 นาฬิกาตามเวลาในท้องถิ่น และถึงที่หมายยังเมืองเซินเจิ้น มณฑลกวางตุ้ง ซึ่งอยู่ฝั่งตรงข้ามกับเกาะภายในเวลาเพียง 19 นาที จากปกติที่ใช้เวลาราว 1 ชั่วโมง

แต่สิ่งที่ทำให้รถไฟขบวนนี้ กลายเป็นประเด็นทางการเมืองคือ จุดตรวจคนเข้าเมืองและศุลการกรของทางการจีนในสถานีรถไฟปลายทางที่ฮ่องกง ซึ่งเป็นครั้งแรกที่กฎหมายอาญาของจีนถูกบังคับใช้ในเขตปกครองพิเศษฮ่องกง

เมื่อรถไฟความเร็วสูงเดินทางมายังฝั่งจีน ผู้โดยสารสามารถเดินทางเชื่อมต่อด้วยเครือข่ายรถไฟความเร็วสูงไปยังสถานีปลายทางหลายแห่งทั่วประเทศจีน รวมทั้งเมืองหลวงอย่างกรุงปักกิ่ง ซึ่งจะใช้เวลาเพียง 9 ชั่วโมง จากเดิมที่ใช้เวลายาวนานถึง 24 ชั่วโมง

สมาชิกสภานิติบัญญัติฮ่องกง ฝ่ายสนับสนุนประชาธิปไตย ต่อต้านการเปิดเส้นทางรถไฟสายนี้ และจัดการประท้วงด้านนอกสถานี โดยระบุว่า รถไฟเชื่อมต่อจีนกับฮ่องกงจะเป็นตัวบ่อนทำลายความเป็นอิสระของระบบกฎหมายที่ฮ่องกง  เนื่องจากที่สถานีรถไฟปลายทาง ซึ่งเป็นสถานีรอยต่อในเขตเกาลูนตะวันตกของฮ่องกง มีจุดตรวจคนเข้าเมืองที่ให้อำนาจกฎหมายจีน ซึ่งในบริเวณนี้เรียกว่าพื้นที่ของจีนแผ่นดินใหญ่

พื้นที่ที่กฎหมายของจีนบังคับใช้ ครอบคลุมบางส่วนของสถานี ด่านตรวจคนเข้าเมืองและด่านตรวจศุลกากร ชานชาลาผู้โดยสารขาออก รวมถึงในขบวนรถไฟ ซึ่งหมายความว่า กฎหมายจีนครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมดนี้ แม้ในทางปฏิบัติ สถานีจะตั้งอยู่บนแผ่นดินของฮ่องกง

เมื่อปีที่แล้ว ในช่วงที่มีการเสนอแผนการจัดตั้งสถานี นักวิจารณ์ ให้ความเห็นว่า การอนุญาตให้จีนมีอำนาจทางกฎหมายในสถานี อาจนำไปสู่การจับกุมชาวฮ่องกงที่กระทำการบางอย่างที่ถูกต้องตามกฎหมายฮ่องกง แต่เป็นการละเมิดกฎหมายจีนก็ได้