ยกระดับ‘ท่องเที่ยวชุมชน’พัฒนาเศรษฐกิจฐานราก

วางเป้าหมายให้เป็นเครื่องมือสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากไปสู่ความยั่งยืน ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคมวัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อม 

พงษ์ภาณุ เศวตรุนทร์ ปลัดกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ในฐานะประธานคณะอนุกรรมการฯ กล่าวว่าที่ประชุมได้ให้ความเห็นชอบประเด็นการขับเคลื่อน CBT โดยเฉพาะการรับรองแนวปฏิบัติสำหรับผู้เกี่ยวข้องในการพัฒนาและส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชน (CBT Thailand Code of Conduct) รายชื่อชุมชนเป้าหมายเพื่อยกระดับเป็นชุมชนต้นแบบในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวทั่วประเทศ และมาตรฐานการท่องเที่ยวโดยชุมชน

โดยให้ องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) หรือ อพท. เร่งผลักดันการพัฒนาและส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชน ให้เกิดผลเป็นรูปธรรมโดยเร็ว เนื่องจากขณะนี้แม้ว่าเศรษฐกิจของประเทศจะเริ่มฟื้นตัวตามทิศทางของเศรษฐกิจโลก แต่ยังต้องอาศัยเวลา โดยเฉพาะในภาคการผลิตด้านเกษตรและอุตสาหกรรม 

แต่เรื่องการท่องเที่ยวของไทย ขณะนี้ถือเป็นรายได้หลักทางหนึ่งของประเทศและสามารถทำได้ทันที “โจทย์สำคัญ”อยู่ที่การกระจายรายได้จากแหล่งท่องเที่ยวเมืองหลัก ให้ไปสู่เมืองรอง และให้ลงถึงชุมชนที่เป็นฐานรากสำคัญในการพัฒนาทุกมิติของประเทศ ซึ่งการกระจายรายได้จากการท่องเที่ยวให้ลงไปถึงชุมชน จำเป็นต้องวางแนวปฏิบัติให้ชัดเจน และให้หน่วยงานต่างๆ รวมถึงชุมชนที่ทำเรื่องท่องเที่ยว บริษัทนำเที่ยว และนักท่องเที่ยว ได้มีทิศทางการทำงานสอดคล้องเป็นไปในทางเดียวกันอย่างมีเอกภาพ จึงต้องมีการกำหนด Code of Conduct สำหรับการท่องเที่ยวโดยชุมชน ซึ่งจะเป็นการสร้างภูมิคุ้มกันให้กับชุมชนที่ทำเรื่องท่องเที่ยวต่อไป

คณะอนุกรรมการฯยังเห็นชอบรายชื่อชุมชนเป้าหมายเพื่อยกระดับเป็นชุมชนต้นแบบใน 8 เขตพัฒนาการท่องเที่ยวของประเทศไทย จากการสำรวจชุมชนศักยภาพ 168 ชุมชนเป้าหมาย ซึ่งจะมีการบูรณาการดำเนินงานกันทุกภาคส่วน ในการจัดทำแผนการยกระดับตามศักยภาพชุมชน พร้อมต่อยอดสู่การตลาด นำเสนอเข้าสู่โครงการท่องเที่ยวท้องถิ่นไทย ชุมชนเติบใหญ่ เมืองไทยเติบโต (Grow Local Go Local) ของการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) ที่มุ่งเป้าหมายกระจายนักท่องเที่ยวสู่เมืองรองและชุมชนไม่น้อยกว่า 10 ล้านคน และคาดว่าจะสร้างรายได้ให้เศรษฐกิจฐานรากไม่ต่ำกว่า 1 หมื่นล้านบาท

นอกจากนี้คณะอนุกรรมการฯยังได้เห็นชอบในหลักการ “การจัดทำมาตรฐานการท่องเที่ยวโดยชุมชน” ของกรมการท่องเที่ยว ร่วมกับ อพท. และ ททท. ซึ่งเป็นมาตรฐานที่สอดคล้องกับเกณฑ์การพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชนของประเทศไทย ประกอบด้วย 6 ด้าน คือ 1.การบริหารจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชนอย่างยั่งยืน 2.การจัดการเศรษฐกิจ สังคม และคุณภาพชีวิตที่ดี 3.การอนุรักษ์และส่งเสริมมรดกทางวัฒนธรรมชุมชน 4. การจัดการทรัพยากรธรรมชาติหรือสิ่งแวดล้อมอย่างเป็นระบบและยั่งยืน 5. คุณภาพการบริการการท่องเที่ยวโดยชุมชน และ 6.การส่งเสริมการทำงานร่วมกันระหว่างชุมชนและผู้ประกอบการนำเที่ยว ซึ่งผลการประชุมของคณะอนุกรรมการฯในครั้งนี้ จะได้เสนอให้ คณะรัฐมนตรีพิจารณาให้ความเห็นชอบและมอบหมายให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องรับไปดำเนินการต่อไป

ทางด้าน นาฬิกอติภัค แสงสนิท ผู้อำนวยการ อพท. กล่าวว่า การประชุมของคณะอนุกรรมการการท่องเที่ยวโดยชุมชนครั้งนี้ นับเป็นอีกก้าวย่างสำคัญของการพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชนผ่านความร่วมมือของทุกภาคส่วน เพื่อให้เกิดการกระจายรายได้จากการท่องเที่ยวไปสู่ชุมชนท้องถิ่นและกระจายการท่องเที่ยวสู่เมืองรองตามนโยบายของรัฐบาล ที่จะช่วยสร้างความมั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยืนต่อไป