แนะธุรกิจเร่งทรานส์ฟอร์มรับ‘โลกการค้า-ผู้บริโภค’ยุคดิจิทัล

โดยเฉพาะระบบอีคอมเมิร์ซ ที่สามารถเชื่อมโยงลูกค้าทั่วประเทศไทยและทั่วโลก ผู้ประกอบการต้องเร่งเปลี่ยนผ่าน (ทรานส์ฟอร์ม) ธุรกิจแบบเดิมๆ ให้ทันยุคสมัย  

วรวุฒิ อุ่นใจ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท ซีโอแอล จำกัด (มหาชน) กล่าวว่า ปัจจุบัน ไทยตื่นตัวเรื่อง “อีคอมเมิร์ซ” เป็นอันดับต้นๆ ของภูมิภาคและระดับโลก โดยนักวิเคราะห์ในเอเชีย ประเมินว่าไทยมีอัตราการเติบโต อีคอมเมิร์ซ สูงสุด นำโดย “จีน” จากประชากรจำนวนมาก และผู้ประกอบการอีคอมเมิร์ซจีนที่เข้มแข็ง จากการสนับสนุนของรัฐบาล

ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้  ดาวเด่นเรื่องอีคอมเมิร์ซ คือ “อินโดนีเซีย” จากประชากรกว่า 250 ล้านคน และ “ไทย” จะเห็นได้ว่า “เจดีดอทคอม” ที่บุกตลาดเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เข้าลงหลักปักฐานใน อินโดนีเซีย (ปี 2559) มีเป้าหมายขยายตลาดครอบคลุมพื้นที่เกาะอินโดนีเซีย รวมทั้ง ฟิลิปปินส์ มาเลเซีย และไทย โดยเฉพาะ “CLMVT”  ซึ่งเป็น จิ๊กซอว์สำคัญ เป็นประตูออก ของสินค้าจากจีน เชื่อมโยงเส้นทางโลจิสติกส์เส้นทางรถไฟฟ้าความเร็วสูงจากจีนมาไทย และ ซีแอลเอ็มวี เชื่อมโยงยุทธศาสตร์ อีคอมเมิร์ซ ของภูมิภาคนี้

การขยายตัวของอีคอมเมิร์ซระดับโลกในไทย จะส่งผลต่อผู้ประกอบการรายกลางและเล็กในประเทศเพราะการเข้ามาของยักษ์ใหญ่จากจีน ไม่ใช่การนำสินค้าจากไทยไปจีน แต่เป็นการนำสินค้าจีนมาไทย โดยต้นทุนสินค้าของจีนต่ำกว่าไทยอย่างมาก เรียกได้ว่า “ต่ำที่สุดในโลก” เพราะจีน เป็นแหล่งผลิตให้ตลาดโลกมานาน  20-30 ปี 

วันนี้การผลิตของจีน ไม่เพียงราคาถูก แต่การรับจ้างเป็น “มือปืน”ผลิตให้ทั่วโลกมา 20-30 ปี ทำให้จีน มีเทคโนโลยี จากทุกภูมิภาคอยู่ในมือ

ขณะที่ประเทศอื่นๆ แม้มีเทคโนโลยีสูง แต่ค่าแรงแพง จึงให้จีนผลิตแทน โดยเปิดเผยเทคโนโลยีการผลิตกับจีน ทำให้จีนได้เรียนรู้เทคโนโลยีต่างๆ จากทั่วโลก จากการเก็บสะสมเทคโนโลยีเหล่านี้ต่อเนื่องมานานนับ 10 ปี โดยมี “R&D” เพิ่มเติมมากกว่าต้นฉบับ 

สินค้าอินเตอร์แบรนด์หลายประเภทที่ว่าจ้างจีนผลิตจะถูกถามว่า “ต้องการเทคโนโลยีที่ดีกว่าหรือไม่” จากประสบการณ์การผลิตของผู้นำเทคโนโลยีและโนว์ฮาวของหลายทวีปรวมกัน ทำให้วันนี้ จีนกลายเป็นผู้เสนอเทคโนโลยีให้กับอินเตอร์แบรนด์

วิธีการเช่นนี้ เมื่อรวมกับ “ช่องทางการจำหน่ายผ่านออนไลน์” ซึ่งมีการแบกรับค่าขนส่งไว้เอง (รัฐบาลสนับสนุน) แต่คนจีนซื้อกันเองต้องจ่ายค่าขนส่ง ถือเป็นการแข่งขันที่ผู้ประกอบการไทยต้องตื่นตัว หากไม่ปรับตัวให้ดีและแตกต่างจะทำให้อยู่ลำบาก

โดยเฉพาะ เว็บออนไลน์ขายสินค้าวันนี้ ลำบาก เพราะ “อีคอมเมิร์ซแพลตฟอร์ม” ลงทุนเริ่มต้นระดับ “หมื่นล้าน” ตัวอย่าง เจดีดอทคอม มีทีมไอทีกว่า 10,000 คน ในระดับ ซอฟต์แวร์ เอ็นจีเนียร์ ดังนั้น สิ่งที่ยักษ์อีคอมเมิร์ซพัฒนาสามารถดำเนินการได้ภายใน 3 วัน จากจำนวนวิศวกร ซอฟต์แวร์ จำนวนมาก ผู้ประกอบการท้องถิ่นอาจต้องใช้เวลาพัฒนา 6 เดือน ทำให้ผู้ประกอบการรายเล็กไม่สามารถ แข่งขันเรื่อง “สปีด” ได้

“โลกในอดีตแข่งขันด้วย economies of scale แต่โลกยุคใหม่แข่งขันด้วย economies of speed”

ทั้งนี้ โนว์ฮาวที่ถูกพัฒนาขึ้นแล้ว “ยาก” ที่รายใหม่จะพัฒนาตาม ตัวอย่าง DJI บริษัทผลิตโดรน ที่ได้เทคโนโลยีทางทหารจากจีน มาช่วยในการพัฒนาสินค้า เทคโนโลยีลักษณะดังกล่าวไม่ใช่ธุรกิจที่เอกชนทั่วไปจะพัฒนาแข่งขันได้ เมื่อมีปัจจัยค่าแรงต่ำและแหล่งผลิตที่มีโนว์ฮาว ทำให้สามารถผลิตได้อย่างรวดเร็ว และส่งขายทั่วโลก เมื่อมียอดจำหน่ายสูง ทำให้สามารถพัฒนาเทคโนโลยีการผลิต วิจัยและพัฒนาได้เพิ่มขึ้นอีก ทำให้รายอื่นแข่งขันได้ยาก ดังนั้นหากผู้ประกอบการไม่มีความแตกต่างจะอยู่ได้ลำบาก

วันนี้ ประเทศไทย ต้องกลับมาหาความเชี่ยวชาญ (Core) เช่น หากเก่งด้านอาหาร การเกษตร จะต้องพัฒนาให้ต่อเนื่อง

แต่หากต้องการพัฒนาด้านเทคโนโลยี ต้องพิจารณาว่า "มีบุคลากรเพียงพอที่จะแข่งขันหรือไม่ ถ้าแข่งไม่ได้ มีทางเดียวคือต้องร่วมมือกับเขา แม้เป็นทางออกที่ไม่อยากไป ก็ต้องไป เพราะหากไม่เป็นพันธมิตร เมื่อเกิดการแข่งขันขึ้น เราอาจไม่สามารถแข่งขันไม่ได้ ”

โดยเฉพาะ “เอสเอ็มอี” ที่ต้องการค้าขายออนไลน์ วันนี้ ต้องมอง แพลตฟอร์ม เจดีดอทคอม อาลีบาบา และอินเตอร์แบรนด์ที่เป็นผู้เล่นระดับโลก เพราะสิ่งที่ผู้ประกอบการเหล่านี้มี ธุรกิจไทยไม่มีทางตามทัน เพราะจะมีการพัฒนาและเปลี่ยนแปลงด้วยความรวดเร็ว

สิ่งที่น่ากลัวในขณะนี้ คือ “ จีน” กำลังจะเป็นเจ้า “เอไอ”  ซึ่งเปรียบได้กับ “ซูเปอร์คอมพิวเตอร์”  ที่คำนวณสิ่งต่างๆ ได้อย่างรวดเร็ว เช่น เดิม R&D  ใช้เวลาพัฒนาแต่ละเรื่อง 5 ปี แต่การนำเอไอ เข้ามาช่วย อาจใช้เวลาเพียง 3 เดือน 

ในช่วง 3-5 ปีจากนี้ “เอไอ” จะเข้ามามีบทบาทอย่างมาก เชื่อว่าเทคโนโลยีเอไอ จะเต็มรูปแบบใน 5 ปีข้างหน้า เมื่อถึงเวลานั้น คนที่เก่งอยู่แล้วจะยิ่งเก่งมากขึ้น กลุ่มที่มีทุนจะซื้อเทคโนโลยีเอไอ เข้ามาช่วย จะทำให้ธุรกิจพัฒนาได้เร็วกว่าคู่แข่งอย่างมหาศาล

“การแข่งขันวันนี้ จะแข่งกับใครต้องดูว่าเขามีอะไรอยู่ในมือ สำหรับผู้ประกอบการไทยที่จะแข่งขันกับผู้เล่นระดับโลก วันนี้ความสามารถทางการแข่งขันแตกต่างกันอย่างมาก ดังนั้นวิธีการที่ดีที่สุด คือการรวมตัวกัน ไม่ว่าจะรูปแบบสมาคมการค้า หอการค้า แต่ต้องรวมตัวกันให้ได้ เป็นแนวทางการปรับตัวในยุคนี้ เพื่อช่วยกันคิดและต่อรอง เพราะการไปแพลตฟอร์มระดับโลก เอสเอ็มอี หรือ โอท็อปไทย ไปเจรจาเองไม่มีทางสำเร็จ แต่หากรวมตัวกันในฐานะหอการค้าไทย มีโอกาสที่การเจรจาจะสำเร็จ”

ในโลกการแข่งขันเสรี หากธุรกิจไม่อยู่ใน “TOP 3” จะไม่สามารถแข่งขันได้ เพราะลูกค้าเปิดรับข้อมูลจากทั่วโลก และต้องการใช้บริการในสิ่งที่ดีที่สุด

อย่างไรก็ตาม กรณีการปิดตัวของร้านค้าปลีกที่ได้รับผลกระทบจากอีคอมเมิร์ซในต่างประเทศนั้น เชื่อว่าเกิดจากการปรับตัวล่าช้าและประเมินอีคอมเมิร์ซที่จะส่งผลต่อธุรกิจต่ำเกินไป

 

ปัจจุบันอีคอมเมิร์ซ ก็คือ “อีบิซิเนส” ซึ่งมี 4 เสาหลัก ประกอบกัน ได้แก่ 

1.อีคอมเมิร์ซ (อีมาร์เก็ตติ้ง /อีคอมมูนิเคชั่น /โซเชียล มีเดีย เฟซบุ๊ค มาร์เก็ตเพลส) ที่เกี่ยวกับกระบวนการสื่อสารที่สร้างดีมานด์

2.อีไฟแนนซ์ หรือ อีมันนี่ อีวอลเลท อีแบงกิ้ง อีอินชัวรัน ได้แก่ ธุรกรรมทางอีเล็คโทรนิกส์ ทางการเงิน “ฟินเทค” กำลังเข้ามาแทนที่ธนาคาร 

1. อีโลจิสติกส์เชื่อมโยงสินค้าและบริการ มีนวัตกรรมใหม่ๆ ทั้งอาลีบาบา และเจดีดอทคอม จะใช้โดรนส่งสินค้า ในหลายมณฑลในจีน ที่ระบบโลจิสติกส์ไปไม่ถึงหรือมีราคาแพง และเชื่อว่าจะเกิดขึ้นในประเทศไทย การพัฒนาแวร์เฮาส์ที่ใช้หุ่นยนต์ เอไอ โดรน รูปแบบ อินเทลลิเจนซ์แวร์เฮาส์

4.อีดาต้า เป็นการรวบรวมของ อีคอมเมิร์ซ อีโลจิสติกส์ อีไฟแนนซ์ พัฒนาเป็นบิ๊กดาต้า และไอโอที สำคัญคือ “มือถือ” จะส่งข้อมูลการใช้งานต่างๆ ไปที่ระบบบิ๊กดาต้า อุปกรณ์ต่างๆ จากนั้น บิ๊กดาต้า จะประมวลข้อมูลผ่าน “เอไอ” ที่มีความรวดเร็วมากขึ้น

การดำเนินธุรกิจในอนาคตต้องครบกระบวนการ “4 อี”  ไม่สามารถละเลยเรื่องใดเรื่องหนึ่งได้ 

เทคโนโลยี เป็นเครื่องมือที่ต้องใช้ให้สอดคล้องกับสถานการณ์ ไม่ได้หมายความว่า ผู้ที่มีเทคโนโลยีก้าวล้ำแล้วจะชนะเสมอไป แต่ต้องใช้ให้ถูกจังหวะ เวลา เปรียบเสมือนอาวุธที่ต้องใช้ให้เป็น