รี้อฟื้นประเพณี ตักบาตรน้ำผึ้งข้าวต้มมัดสูตรโบราณ

เมื่อวันที่ 13 ก.ย.60 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ที่วัดอินทราราม ตำบลเหมืองใหม่ อำเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม ได้จัดงานประเพณีตักบาตรน้ำผึ้ง และข้าวต้มมัดสูตรโบราณ ซึ่งวัดอินทรารามจัดขึ้นทุกวันขึ้น 8 ค่ำเดือน 10 ทุกปี เพื่อเป็นการสืบสานประเพณีไทยสมัยพุทธกาล ซึ่งเหลือเพียงแห่งเดียวในจังหวัดสมุทรสงคราม อีกทั้งเป็นการสร้างจิตสำนึกให้เกิดความสามัคคีในชุมชนเหมือนกับผึ้งที่ร่วมกันสร้างรัง ตลอดจนเป็นการอุทิศส่วนกุศลให้กับผึ้งที่ช่วยเหลือเกษตรกรในการผสมเกสรให้พืชผลของชาวสวนจนได้ผลผลิตมาสร้างรายได้ให้กับตนเองและครอบครัว โดยพระสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์เริ่มบท “พาหุงมะหากา” มีชาวบ้านและเด็ก สวมใส่ชุดสีขาว ร่วมกันนำน้ำผึ้งมาใส่บาตร และนำข้าวต้มมัดใส่ในถาดที่วางคู่กับบาตร ส่วนอาหารคาวหวานจะใส่ในภาชนะที่วางแยกไว้อีกด้านหนึ่งจากนั้นจะกล่าวคำถวายน้ำผึ้ง ถวายพระสงฆ์นำโดยพระครูพิศิษฎ์ประชานาถ หรือหลวงพ่อแดงนันทิโย เจ้าอาวาสวัดอินทราราม

ทั้งนี้ข้าวต้มมัด ที่ได้จากการทำบุญตักบาตรของชาวบ้าน ที่เหลือจากพระฉันแล้ว ส่วนหนึ่งทางวัดจะแจกจ่ายให้ชาวบ้านที่มาร่วมบุญนำกลับบ้านแจกลูกหลานกิน ส่วนน้ำผึ้งจะเก็บไว้เป็นส่วนผสมของยารักษาโรคกับพระสงฆ์ ขณะที่เงินปัจจัยที่ได้จากการทำบุญชาวบ้านก็จะถวายให้กับทางวัดเพื่อนำไปพัฒนาวัดต่อไป

พระครูพิศิษฎ์ประชานาถ กล่าวว่า สำหรับประเพณีตักบาตรน้ำผึ้ง เป็นประเพณีโบราณสืบเนื่องมาจากความเชื่อว่าในสมัยพุทธกาล พระพุทธเจ้าเสด็จประทับที่ป่าเลไลย์ มีช้างและลิงคอยอุปัฏฐากโดยการนำเอาอ้อย และน้ำผึ้งคอยถวาย ต่อมาจึงทรงมีพุทธานุญาตให้ภิกษุสามเณรรับน้ำผึ้งและน้ำอ้อยมาบริโภคเป็นยาได้นอกจากนี้ยังมีตำนานเอ่ยถึงสมัยพระทีปังกรพุทธเจ้ามีพระปัจเจกโพธิรูปหนึ่งอาพาธ ประสงค์ได้น้ำผึ้งมาผสมโอสถ เพื่อบำบัดอาการอาพาธ วันนึ่งได้ไปโปรดสัตว์ชายป่า มีชาวบ้านยากจนไม่มีอาหารอื่นถวายนอกจากน้ำผึ้งจึงนำมาถวาย และด้วยความศรัทธาอันเปี่ยมล้นทำให้น้ำผึ้งที่ใส่ในบาตรเพิ่มพูนจนล้นบาตร เป็นที่อัศจรรย์ อานิสงค์ทำให้เป็นผู้มั่งคั่งและมีอำนาจ เป็นต้น ต่อมาน้ำผึ้งเริ่มหายาก ประเพณีตักบาตรน้ำผึ้งจึงค่อยๆ เลือนหายไป ผู้ที่มาทำบุญเปลี่ยนจากน้ำผึ้งเป็นน้ำตาลทรายบ้างน้ำหวานบ้าง และผสมกับข้าวต้มมัด ชาวบ้านตำบลเหมืองใหม่จึงร่วมใจกับรื้อฟื้นประเพณีการตักบาตรน้ำผึ้งข้าวต้มมัดสูตรโบราณที่วัดอินทราราม ทุกวันพระขึ้น 8 ค่ำเดือน 10 ทุกปีและปฏิบัติมาตั้งแต่ ประมาณปี 2540 หรือ 20 ปีมาแล้ว เพื่อเป็นการบูชาถวายพระสงฆ์เพื่อเก็บน้ำผึ้งไว้เพื่อใช้เป็นยาในคราวจำเป็น เพราะเป็นส่วนผสมของยาโบราณที่สำคัญพระสงฆ์ไม่สามารถจัดหามาเองได้

เจ้าอาวาสวัดอินทรารามกล่าวว่าน้ำผึ้งมีสรรพคุณทางยารักษาได้หลายโรค เช่น น้ำผึ้งผสมมะนาวแก้อาการเจ็บคอ, จีบน้ำผึ้งผสมน้อุ่นก่อนนอนช่วยแก้ท้องผูก, กินน้ำผึ้งวันละ 1 ช้อนชาแก้โรคกระเพาะ, นอกจากนี้ยังช่วยแก้อาการนอนไม่หลับและรักษาแผลได้

อย่างไรก็ตามเหตุการณ์ประวัติศาสตร์ชาววัดอินทารามได้รวมตัวกันทำข้าวต้มมัด และน้ำผึ้ง ไปแจกจ่ายประชาชนที่เข้ากราบสักการะพระบรมศพ ในหลวงรัชกาลที่ 9 ณ พระบรมมหาราชวังรวมกว่า 50,000 มัด จนได้ชื่อว่า “ข้าวต้มมัดใจ” มีชื่อเสียงเป็นกล่าวขานถึงเรื่องความอร่อยของข้าวต้มมัดและน้ำผึ้งเกสรลิ้นจี่มาจนถึงปัจจุบันนี้