“ชาโต ลีนช์ บาจส์” ไวน์ชั้น 5 ผู้เขย่าบัลลังก์ทุกชั้น

นำเสนอเรื่องของ “สอง” ไปสองเรื่องสองตอนคือ “ไวน์ฉลากสอง” และ “กรองด์ ครู ชั้น 2” ก็มีแฟน ๆ ที่ติดตามกันมา 12-13 ปี ถามว่าจะมีไวน์ชั้นต่ำสุด ตามบัญชีเมด็อก 1855 ซึ่งก็หมายถึง กรองด์ ครู ชั้น 5 ที่สามารถขึ้นไปเขย่าบัลลังก์ชั้น 2 หรือชั้น 1 บ้างมั๊ย?

ผมบอกว่าย่อมต้องมีแน่นอนและเข้าทางผมพอดี เนื่องจากผมเพิ่งเดินทางไปชมและชิมถึงชาโตเมื่อต้นเดือนกรกฎาคม 2568 ที่ผ่านมา เป็นการไปชาโตแห่งนี้เป็นครั้งที่ 5 ถ้ามีโอกาสไปก็จะไปอีกไม่รู้เบื่อ

ชาโต ลีนช์ บาจส์

ชาโต ลีนช์ บาจส์ (Chateau Lynch-Bages) คือชาโตที่ว่านั้น เป็น 1 ใน 18 ไวน์กรองด์ ครู ชั้น 5 แห่งตำบลปูญัค (Pauillac) อำเภอเมด็อก (Medoc) เมืองบอร์กโดซ์ (Bordeaux) ได้รับการซูฮกจากผู้เชี่ยวชาญเรื่องไวน์และคอไวน์ทั่วโลกว่าเป็นราชันของชั้น 5 คุณภาพสามารถแลกหมัดกับไวน์ชั้น 2 ได้อย่างไม่เสียเปรียบแม้แต่น้อย ที่สำคัญราคาแพงกว่าไวน์ชั้น 2 - 5 อีกหลายสิบตัว

ชื่อของชาโตมาจากต้นตระกูล ลีนช์ (Lynch) คือ จอห์น ลีนช์ (John Lynch) ชาวเมืองกัลเวย์ (Galway) ประเทศไอร์แลนด์ (Ireland) ที่อพยพมามาตั้งรกรากในฝรั่งเศส และที่ตั้งซึ่งอยู่บนเนินเขาบาจส์ (Bages) ที่อยู่หน้าทางเข้าตำบลปูญัค กลายเป็นชื่อ Chateau Lynch-Bages

ชาโต ลีนช์ บาจส์ ก่อตั้งมาตั้งแต่ปลายศตวรรษที่ 16 ก่อนที่ ฌอง ชาร์ล กาซส์ (Jean Charles Gazes) เจ้าของชาโต เลส์ ออร์เมส เดอ เปซ (Chateau les Ormes de Pez) ในแซงต์ เตสเตฟ (Saint-Estephe) เข้ามาซื้อกิจการในปี 1939 โดยมีลูกชายชื่ออังเดร (Andre) ช่วยกันปลุกปั้นชาโต 

ฌอง มิเชล กาซส์

กระทั่งปี 1974 ชื่อเสียงของชาโตก็เริ่มเป็นที่รู้จักมากขึ้นเมื่อหลานชายของเขาชื่อ ฌอง มิเชล กาซส์ (Jean Michel Gazes) ทายาทรุ่นที่ 3 นำเทคโนโลยีสมัยใหม่เข้ามาช่วยในส่วนต่างๆ พร้อมกับปรัชญาของการทำไวน์ “Traditional wine from modern Equipment”

ฌอง มิเชล กาซส์ นั้นไม่ธรรมดา ฝีมือในการทำไวน์ระดับซือแป๋เรียกอาจารย์ และได้ชื่อว่าเป็น “พ่อมดแห่งวงการไวน์บอร์โดซ์” เพราะมนต์ขลังจากมันสมองและสองมือของเขาทำให้ไวน์หลาย ๆ ชาโต ประสบความสำเร็จ 

หนึ่งในจำนวนนั้นคือไปรับหน้าที่ดูแลการผลิตไวน์ให้กับ “ชาโต ปิฌง ลงกือวิลล์ บาฮรง” (Chateau Pichon – Longueville Baron) ไวน์กรองด์ ครู ชั้น 2 เนื่องจาก Claude Bebear ประธานของแอ๊กซ่าประกันภัย (Axa-Millesimes) เจ้าของชาโต ปิฌง บาฮรง เป็นเพื่อนเรียนหนังสือมาด้วยกัน

ชาโต ลีนช์ บาจส์ ฤดูใบไม้ร่วง

ฌอง มิเชล กาซส์ เข้าไปปฏิวัติชาโต ปิฌง ลงกือวิลล์ บาฮรง แทบจะเรียกได้ว่าเกือบ ๆ ทั้งหมด เป็นการพลิกโฉมแบบก้าวหน้า ไม่ใช่แบบขิงแก่ ตั้งแต่ไร่องุ่น การซื้อเครื่องไม้เครื่องมือที่ทันสมัย ปรับเปลี่ยนกระบวนการผลิตด้านต่าง ๆ สร้างโรงไวน์หรือเชส์ (Chais) ใหม่ให้ได้ทั้งคุณภาพและสวยงาม 

ขณะเดียวกันก็เน้นการประชาสัมพันธ์ควบคู่ไปด้วย โดยมีการประกวดออกแบบโรงไวน์ ผู้ชนะคือ ปาตริก ดิลยอง (Patrick Dillon) กับ ฌอง เดอ กาสตีนส์ (Jean de Gastines)

นั่นคือก้าวแรกแห่งยุคใหม่ของชาโต ปิฌง ลงกือวิลล์ บาฮรง ซึ่งได้ชื่อว่าเป็นโรงไวน์ที่สวยงามและทันสมัยมาก โดยเฉพาะห้องหมักไวน์ที่มีถังหมักสเตนเลสเรียงรายเป็นวงกลม หลังคาด้านบนทรงแหลม พร้อมถังเบลนด์ไวน์ขนาดยักษ์ เป็นต้น.....

ไวน์ของตระกูลตั้งแต่ยุคแรก

หลังจากเข้าที่เข้าทางแล้ว ฌอง มิเชล กาซส์ ก็วางมือจากชาโต ปิฌง บาฮรง ในปี 2000 เพื่อมาดูแล ชาโต ลีนช์ บาจส์ ของครอบครัว และที่นี่เขาเป็นยิ่งกว่าเจ้าของชาโต ลีนช์ บาจส์

ฌอง มิเชล กาซส์ เป็นสายเลือดไวน์ขนานแท้ เขาเกิดที่ตำบลปูญัค พ่อของเขาเป็นตัวแทนขายประกัน ขณะที่เขาจบปริญญาตรีวิศวกรรมจาก Ecole des Mines ในปารีสเมื่อปี 1958 และจบปริญญาโทวิศวกรรมปิโตรเลียมจาก University of Texas เริ่มงานครั้งแรกในตำแหน่งผู้จัดการฝ่ายขายของ IBM France

ภายใต้เรือนกระจกนี้คือกระบวนการผลิตทุกขั้นตอน

พรสวรรค์ด้านไวน์ของเขาเริ่มเมื่ออายุ 38 ปี เมื่อปู่ของเขาเสียชีวิต พ่อจึงขอร้องให้เขากลับปูญัคเพื่อสานต่อธุรกิจประกันและไวน์ของครอบครัวคือ ชาโต เลส์ ออร์เมส์ เดอ เปซ (Chateau les Ormes de Pez) ในแซงต์ เตสเตฟ (Saint-Estèphe) ขณะที่ ชาโต ลีนช์ บาจส์ ซื้อมาในปี 1939

ฌอง มิเชล กาซส์ เป็นชาวบอร์กโดซ์ยุคแรกๆ ที่ผสมผสานการทำไวน์ยุคใหม่กับการตลาดนานาชาติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งตลาดระดับเอเชีย ไวน์ของเขาได้รับการเสิร์ฟในชั้นธุรกิจสายการบินคาเธย์ แปซิฟิก ของฮ่องกง

ส่วนหนึ่งของถังหมัก

ปี 2006 ฌอง ชาร์ล กาซส์ (Jean-Charles Cazes) ลูกชายของเขาที่ชื่อเดียวกับปู่ได้เข้ามาทำหน้าที่แทนพ่อจนถึงปัจจุบัน เคยเดินทางมาแนะนำไวน์ที่เมืองไทยในปี 2015
เดือนมิถุนายน 2023 ส่วน ฌอง มิเชล กาซส์ เสียชีวิตด้วยวัย 88 ปี!

ปัจจุบัน ชาโต ลีนช์ บาจส์ ผลิตปีละ 25,000 ลัง มีไวน์ฉลาก 2 ชื่อ ชาโต โอต์-บาจส์ อาเวฮรูส (Chateau Haut - Bages Averous) ผลิตปีละ 10,000 ลัง ส่วนไวน์ขาวบอร์กโดซ์ เอโอซี (AOC Bordeaux) ชื่อ บลอง เดอ ลีนช์ - บาจส์ (Blanc de Lynch - Bages) ผลิตปีละ 3,000 ลัง

อุปกรณ์ยุคเก่า

ปัจจุบัน นอกจากชาโต ลีนช์ บาจส์ แล้ว "ครอบครัวกาซส์” ยังเป็นเจ้าของบริษัท JM Cazes Selection ซึ่งเป็นบริษัทจัดจำหน่าย ชาโต โอต์ บาตายเยร์ (Château Haut-Batailley) ในปูญัค, โดเมน เดส์ เซเนโชซ์ (Domaine des Sénéchaux) ในชาโตเนิฟ ดู ป๊าป (Châteauneuf-du-Pape), โดเมน เดอ ลอสตัลกาสซ์ (Domaine de L'Ostal Cazes) ในมิเนอวัวส์ (Minervois) และร่วมหุ้นกับ โฮรเกตต์ แอนด์ กาวซ์ (Roquette & Cazes) ในโปรตุเกส และทาปาแนปปา (Tapanappa) ในออสเตรเลีย นอกจากนั้นยังมีธุรกิจโรงแรม Cordeillan-Bages ร้านอาหาร Café Lavinal เป็นต้น

อย่ากระนั้นเลย มาทำความรู้จัก ชาโต ลีนช์ บาจส์ กันสัก 3-4 วินเทจ ซึ่งผมได้ชิมล่าสุดเมื่อเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา

ชาโต ลีนช์ บาจส์ ปูญัค 2010 (Chateau Lynch-Bages,Pauillac 2010) : เป็นวินเทจที่ผู้เชี่ยวชาญบอกว่าเทียบกับปีทองอย่าง 2009 ได้อย่างสบาย เป็นไวน์สไตล์ Aromatic & Powerful ที่สามารถเก็บในเซลลาร์ได้ 15-20 ปี

ทำจากกาแบร์กเนต์ โซวีญยอง (Cabernet Sauvignon) 79% แมร์กโลต์ (Merlot)18% กาแบร์กเนต์ ฟรอง (Cabernet Franc) 2% และเปอติต์ แวร์กโดต์ (Petit Verdot) 1%

• สีแดงเข้มขอบบราวน์นิด ๆ
• ดมครั้งแรกได้กลิ่นผลไม้สุก เช่น แบล็คเบอร์รี แบล็คเคอร์แรนท์ ราสพ์เบอร์รี และเครม เดอ กาสซิส (Crème de Cassis) โอ๊คหอม ๆ ควันไฟ ดอกไม้ มิเนอรัล ซีดาร์ สไปซี กรีนเปปเปอร์ จันทน์เทศ กาแฟคั่ว กราไฟต์ กล่องซิการ์ 
• บอดี้หนักแน่น แอสิดยังสดชื่น แทนนินนุ่มเนียนละเอียดยิบ
• จบยาวด้วยผลไม้สุก มิเนอรัล วานิลลา สไปซีเฮิร์บหอมหวาน
• 19.25/20 คะแนน

 

ชาโต ลีนช์ บาจส์ ปูญัค 2011 (Chateau Lynch-Bages,Pauillac 2011) : เทียบกับวินเทจ 2010 แล้ว วินเทจนี้ลดกาแบร์กเนต์ โซวีญยอง (Cabernet Sauvignon) จากเดิม 79 เหลือ 72% เพิ่มแมร์กโลต์ (Merlot) จาก 18 เป็น 23% ที่เหลือเป็นชูรส กาแบร์กเนต์ ฟรอง (Cabernet Franc) 3% และเปอติต์ แวร์กโดต์ (Petit Verdot) 2%

• สีแดงเข้ม สดใส
• ดมครั้งแรกเหมือนดมยางไม้ ฝาด ๆ ขม ๆ พร้อมผลไม้เปลือกดำห่าม ๆ เช่น แบล็คเบอร์รี แบล็คเคอร์แรนท์ พลัม เครม เดอ กาสซิส (Crème de Cassis) ช็อกโกแลต วานิลลา กาแฟคั่ว ควันไฟ สไปซี กรีนเปปเปอร์ ชะเอมเทศ คาร์บอน ไส้ดินสอดำ
• แอสิดสดชื่น แทนนินนุ่มเนียน จบด้วยผลไม้และสไปซี กำลังสุกเปล่งปลั่ง
• 19/20 คะแนน

 

ชาโต ลีนช์ บาจส์ ปูญัค 2014 (Chateau Lynch Bages,Pauillac 2014) : ทำจากกาแบร์กเนต์ โซวีญยอง (Cabernet Sauvignon) 69% แมร์กโลต์ (Merlot) 26% กาแบร์กเนต์ ฟรอง (Cabernet Franc) 3% และเปอติต์ แวร์กโดซ์ (Petit Verdot) 2% บ่มในถังโอ๊คฝรั่งเศส (โอ๊คใหม่ 75%)

• สีแดงโกเมนเข้ม สดใส
• หอมกลิ่นผลไม้สุก เช่น แบล็คเบอร์รี แบล็คเคอร์แรนท์ พลัม แบล็คเชอร์รี ราสพ์เบอร์รี ดอกไม้แห้ง ๆ มิเนอรัล ซีดาร์ ใบยาสูบ สไปซีเฮิร์บ เปปเปอร์ จันทน์เทศ ยี่หร่า กาแฟคั่ว ไส้ดินสอดำ กล่องซิการ์ 
• บอดี้หนักแน่น แอสิดสดชื่น แทนนินเนียน จบยาวด้วยผลไม้ สไปซีเฮิร์บ และมิเนอรัล
• สามารถดื่มได้ ณ เวลานี้ เป็นอีก 1 ในกรองด์ ครู ชั้น 5 ที่ควรชิมอย่างยิ่ง
• 19/20 คะแนน

 

ชาโต ลีนช์ บาจส์ ปูญัค 2020 (Château Lynch Bages Pauillac 2020) : เป็นไวน์อันดับ 3 ใน “Top 100 Wines of 2023” ของนิตยสาร “ไวน์ สเปกเตเตอร์” (Wine Spectator) ได้คะแนน 96/100

วินเทจ 2020 เป็นวินเทจแรกที่ผลิตจากไร่ใหม่ของลีนช์ บาจส์ เบลนด์จากกาแบร์กเนต์ โซวีญยอง (Cabernet Sauvignon) 60% แมร์กโลต์ (Merlot) 31% เปอติต์ แวร์กโดต์ (Petit Verdot) 5% และกาแบร์กเนต์ ฟรอง (Cabernet Franc) 4% บ่ม 18 เดือนในบาร์ริกฝรั่งเศส 75% ในโอ๊คใหม่ ผลิต 20,000 ลัง

• สีแดงเข้มเลือดหมูเข้ม สดใส
• หอมกลิ่นผลไม้ แบล็คเคอร์แรนท์ แบล็คเบอร์รี บลูเบอร์รี แบล็คเชอร์รี ดอกไวโอเลต มิเนอรัล ไส้ดินสอดำ ซีดาร์ เมนธอล ใบยาสูบ สไปซีเฮิร์บ โป๊ยกั๊ก จันทน์เทศ สโมคกี้โอ๊ค
• แอสิดสดชื่น แทนนินแน่นและเริ่มสุก จบด้วยผลไม้ มิเนอรัล สไปซีเฮิร์บ ยังไม่เปิดตัว น่าจะอีก 4-5 ปี
• 19.5/20 คะแนน

ชาโต ลีนช์ บาจส์ ทั้งหมดนั้น ท่านอย่าเพิ่งเชื่อผม ตราบใดที่ยังไม่ได้ชิม!