เกษียณอายุ: ปูตินถึงกับไปไม่เป็น

ข่าวฟุตบอลครึกโครม จนกลบข่าวอื่นไปโดยปริยาย เพราะวันเดียวกันนั้น นายกรัฐมนตรีรัสเซีย ประกาศว่ารัฐบาลจะเสนอให้เปลี่ยนอายุในการใช้สิทธิรับเงินบำนาญ แต่ข่าวนั้นก็ไม่ได้รับความสนใจเท่าใด

ปัจจุบัน ผู้ชายรัสเซียมีสิทธิได้รับบำนาญเมื่ออายุ 60 ปี รัฐบาลขอเปลี่ยนเป็น 65 ปี ผู้หญิงจากเดิมอายุ 55 ปี เปลี่ยนเป็น 63 ปีแปลง่ายๆว่าผู้ชายต้องรอไปอีก 5ปี และผู้หญิงยิ่งต้องรอนานกว่านั้น คือนานถึง 8ปี

เมื่อฟุตบอลโลกใกล้จบลง ผู้คนกลับมาสู่ชีวิตปกติ ก็เริ่มได้สติ แล้วออกมาโวยวายต่อต้าน จนคะแนนนิยมของประธานาธิบดีปูติน ร่วงลงอย่างรวดเร็ว ทำให้เขาต้องยอมถอย ด้วยการออกมาประกาศปรับปรุงใหม่ คือเปลี่ยนแปลงอายุเกษียณของผู้หญิง จากเดิมเสนอไว้ที่ 63ปีให้เหลือเพียง 60ปี แต่ผู้ชายยังคงเดิมที่ 65 ปี

แต่สถานการณ์ก็ไม่ดีขึ้น ต้นเดือนกันยายนนี้ ผู้คนกว่า 10,000 คนได้ออกมาประท้วงในกรุงมอสโคว์ และในเมืองต่างๆทั่วประเทศ เจ้าหน้าที่ตำรวจควบคุมตัวผู้ประท้วงไว้มากกว่า 800 คน มีรายงานว่าบางคนถูกตำรวจตีด้วยไม้กระบองอีกด้วย

ผู้ประท้วงบอกว่า เงินที่รัฐบาลใช้จัดฟุตบอลโลกนั่นแหละ มันคือเงินบำนาญในอนาคตของฉันทั้งนั้น แล้วรัฐบาลมาทำแบบนี้กับฉันได้อย่างไร (อ้าว...แต่ตอนเชียร์บอล ไม่เห็นพูดอย่างนั้น!)

บางคนอาจแปลกใจว่า ทำไมเรื่องราวมันจึงใหญ่โตเช่นนี้ คำตอบก็คือชาวรัสเซียเขารู้สึกว่าสิทธิของพวกเขาที่จะได้รับบำนาญจากรัฐนั้น ถ้าจะต้องรอไปอีกนานถึง 5 ปี มันกระทบผลประโยชน์ของเขา มากเลยทีเดียว

ผู้ประท้วงหลายคนบอกว่าทำงานมาเนิ่นนาน แต่รายได้ไม่เคยพอ รอเงินบำนาญนี่แหละ ที่จะเข้ามาเสริม แต่กลับต้องรอไปอีกหลายปี

รัฐบาลก็มองว่า ในสังคมที่คนสูงอายุเพิ่มขึ้น แต่คนวัยทำงานมีจำนวนน้อยลง จะกลายเป็นภาระของรัฐ และของคนวัยทำงาน เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ จึงจำเป็นต้องกำหนดนโยบายเช่นนี้

ความจริง บางคนอาจจะชอบก็ได้นะ เพราะเป็นการเลื่อนเกษียณอายุออกไปอีก 5 ปี แทนที่จะต้องเกษียณแล้วไปนอนเหงาอยู่ที่บ้าน กลับได้ออกมาทำงาน มีรายได้ต่อเนื่อง

แต่ที่มันไม่เป็นเช่นนั้น ก็เพราะคนรัสเซียบอกว่ารู้ไหมว่า ผู้ชายชาวรัสเซียนั้น มีอายุขัยเฉลี่ย (Life Expectancy) เพียง 66 ปีเท่านั้นเอง และคนที่จะมีชีวิตอยู่ไม่ถึงอายุ 66 ปี ก็มีจำนวนมาก เมื่อดูสถิติแล้ว ผู้ชายชาวรัสเซีย 43% มีชีวิตอยู่ไม่ถึงอายุ 65 ปี แปลว่า...ตายก่อนที่จะได้รับบำนาญ ว่างั้นเถอะ

สถิตินี้ เป็นเช่นนี้มานานถึง 50 ปีแล้ว ไม่มีการเปลี่ยนแปลงแต่อย่างใดเลย นี่เป็นข้อมูลของธนาคารโลก น่าเชื่อถือได้ ซึ่งผมก็ไม่รู้ว่าชายชาวรัสเซีย ใช้ชีวิตเช่นใดจึงเป็นเช่นนี้

ส่วนผู้หญิงรัสเซีย ก็เหมือนผู้หญิงทั่วโลกคืออายุขัยเฉลี่ยสูงกว่าชาย พวกเธอจะมีอายุเฉลี่ยอยู่ได้ถึงอายุ 77 ปี มากกว่าผู้ชายถึง 11 ปีเลยทีเดียว แต่ด้วยภาวะเศรษฐกิจที่ไม่ดี พวกเธอก็รอว่าเมื่ออายุครบ 55 ปี จะได้รับเงินบำนาญจากรัฐบาลมาช่วยเสริมค่าครองชีพ ก็เลยออกมาร่วมประท้วงด้วย ที่ปูตินทำให้ต้องรอไปอีก 5 ปี

สำหรับประเทศไทย คนที่รับราชการหรือทำงานรัฐวิสาหกิจ และอายุครบ 60 ในปีนี้ ก็จะต้องเกษียณอายุกันตามกติกา ปลายเดือนนี้แล้วและสิทธิที่จะได้รับเงินบำนาญ ก็จะเริ่มต้นขึ้นในเดือนหน้า

ผมไม่ทราบว่า บรรดาผู้ที่อายุครบเกษียณนั้น คนที่ยินดีปรีดาจะเกษียณอายุและรับเงินบำนาญ จะมีมากน้อยเพียงใด แต่ผมเชื่อว่า ถ้าหากกติกาเอื้อให้ทำได้ คนจำนวนมากทีเดียว น่าจะเลือกทำงานต่อไปอีกสักระยะ

เพราะเรื่องราวของคนที่เกษียณอายุไปแล้ว และต้องอยู่บ้านอย่างเงียบเหงา ตำแหน่งหน้าที่รวมทั้งบารมีก็หายไป ดูเหมือนจะเป็นเรื่องเล่าที่สืบสานต่อกันมาหลายสมัย ว่าหลายคนสุขภาพกายชำรุดลงอย่างรวดเร็ว สุขภาพจิตก็ถดถอยลงอย่างมาก บางคนถึงกับอายุสั้นลงอย่างคาดไม่ถึง

แต่ผมมีความเห็นว่าทุกวันนี้ คนไทยวัยเกษียณมีความเหงาน้อยลงแล้ว ส่วนหนึ่งต้องขอบคุณเทคโนโลยี ที่ทำให้พวกเขามีสังคมหน้าจอให้คลายเหงา แต่ที่สำคัญกว่านั้นก็คือ คนไทยวัยเกษียณในยุคนี้ รู้จักประคองชีวิตให้มีคุณภาพดีขึ้น ทั้งกายและใจ

ผมเขียนหนังสือ “คิดใหม่ ใกล้เกษียณ” เมื่อ 2 ปีก่อน ความรู้สึกวันนั้นกับวันนี้ ต่างกันมากทีเดียว เวลาเพียง 2 ปีที่ผ่านไป ผมได้เห็นสื่อต่างๆเผยแพร่กิจกรรมของคนสูงวัย ซึ่งล้วนเป็นกิจกรรมที่ทำให้มีความสุข ตามอัตภาพและสถานภาพในสังคม มีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างมาก รู้สึกดีใจครับ

สำนักพิมพ์ฯ คงเห็นว่าสังคมไทยกำลังก้าวเข้าสู่สังคมสูงอายุอย่างเต็มตัว จึงได้ขอจัดพิมพ์หนังสือเล่มนี้เป็นครั้งที่ 2 เพื่อเผยแพร่ในงานมหกรรมหนังสือแห่งชาติ และเชิญผมไปพบปะพูดคุยเรื่องเกษียณอายุว่า “เป็นการเดินทาง มิใช่ปลายทาง” ในวันที่ 26 ตุลาคม 2561 เวลา 16.00-17.00 น. ณ. ศูนย์ประชุมแห่งชาติสิริกิติ์

ใครที่สนใจเรื่องเกษียณอย่างไรให้สุขสันต์ ก็ขอเชิญไปแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันได้ตามวันและเวลาดังกล่าวนะครับ และอยากจะบอกว่าการเตรียมเกษียณอย่างมีคุณภาพนั้น ไม่ได้เริ่มเมื่ออายุ 58หรือ 59 ปี แต่ควรเตรียมตัวเนิ่นๆ เช่น 50 ปี หรือ 40 ปี ก็เริ่มได้แล้ว

อายุ 30 ปี ยังเริ่มได้เลย ไม่เชื่อมาคุยกันวันนั้นสิครับ และถ้าเราเตรียมตัวไว้ดีพอ แม้รัฐจะเลื่อนเวลาออกไปอีก 5 ปี (เหมือนที่ปูติน กำลังพยายามทำ) เราก็คงไม่เดือดร้อนอะไรนัก ยังดูบอลได้ ยังเชียร์บอลได้อย่างสนุกสนาน...เชื่อสิ

ถ้าหากจะกังวล ก็คงมีเพียงอย่างเดียวเท่านั้น คือขอให้ไทยได้ไปแข่งฟุตบอลโลกกับเขาจริงๆ สักครั้ง....ภายในชาตินี้

แค่นี้เองแหละครับ เจ้าประคู้น....