ผู้บริหารในยุค VUCA

ผู้บริหารในยุค VUCA

ผมและอาจารย์อีกสองท่านของคณะกำลังทำวิจัยเรื่องเกี่ยวกับผู้นำในอนาคต และได้มีโอกาสไปสัมภาษณ์ผู้บริหารระดับสูงหลายท่านจากหลายองค์กร

ทำให้ได้รับทราบข้อมูลและเห็นถึงมุมมองของผู้บริหารในองค์กรภาคเอกชนต่อคุณลักษณะของผู้นำองค์กรว่าควรจะเป็นอย่างไร โดยเฉพาะอย่างยิ่งในยุคที่ปัจจัยต่างๆ รอบๆ องค์กรกำลังเข้าสู่ยุค VUCA เลยขอนำผลที่ได้บางส่วนที่น่าสนใจมาเล่าสู่กันฟัง

เริ่มแรกจากทักษะหรือคุณสมบัติหนึ่งที่ผู้บริหารในโลกยุค VUCA จะต้องมีคือจะต้องเป็นผู้บริหารที่ทันสมัยตลอดเวลา โดยความหมายของทันสมัยนั้นคือจะต้องติดตามและรู้เท่าทันต่อการเปลี่ยนแปลงต่างๆ ที่เกิดขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านเทคโนโลยี ผู้บริหารบางท่านที่ให้สัมภาษณ์ถึงขั้นบอกเลยว่าผู้นำในอนาคตนั้นจะต้องเป็นประเภท Tech-Savy นั้นคือจะต้องรู้และชำนาญในเรื่องของเทคโนโลยี ซึ่งไม่ได้หมายถึงขั้นที่ต้องเขียนโค๊ดหรือเขียนโปรแกรม แต่จะต้องเข้าใจ สามารถวิเคราะห์ และเชื่อมโยงว่าการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีที่เกิดขึ้นจะส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมของตนเองอย่างไร

ความทันสมัยนอกเหนือจากจะต้องรู้เท่าทันเทคโนโลยีแล้ว ผู้บริหารจะต้องมีการเรียนรู้อยู่ตลอดเวลาเนื่องจากโลกเรากำลังเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว 

ดังนั้นผู้บริหารจะต้อง update ตนเองให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลง อย่างไรก็ดี เท่าที่ได้ถามผู้บริหารในปัจจุบันมีการรับข่าวสารจากสื่อสังคมออนไลน์มากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการตาม update ข่าวสารจากไลน์กลุ่มต่างๆ หรือ จาก Facebook เพียงแต่ก็มีข้อแนะนำอีกเหมือนกันว่า จะต้องรู้จักที่จะกรองข่าวสารที่ได้รับ และเชื่อถือเฉพาะข่าวสารที่เชื่อถือได้เท่านั้น รวมถึงจะต้องสามารถย่อยข้อมูลหรือข่าวสารที่ได้รับอย่างรวดเร็ว จะต้องหาประเด็นหรือสาระสำคัญเกี่ยวกับข่าวหรือข้อมูลดังกล่าวให้ได้อย่างรวดเร็ว (เนื่องจากข้อมูลในปัจจุบันมีเยอะมาก)

ในประการที่ 2 ผู้บริหารในโลกยุคปัจจุบันจะต้องเป็นผู้บริหารที่เปิดใจด้วย ทั้งการเปิดใจที่จะยอมรับต่อความแตกต่างของพนักงาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากความแตกต่างในด้าน Generations ที่ในปัจจุบันสถานที่ทำงานหลายๆ แห่งจะเริ่มมี Generations ที่ 4 (คือ Gen Z) เข้ามาเป็นน้องใหม่ในสถานที่ทำงาน (สถานที่ทำงานหลายแห่งจะประกอบด้วยทั้ง Baby Boomer, Gen X, Gen Y, และ Gen Z) การทำงานร่วมกับคนรุ่นใหม่ จะไม่สามารถใช้วิธีการแบบเก่าๆ ได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งคน Gen Y และ Gen Z ที่ต้องการงานที่ท้าทาย ไม่น่าเบื่อ มีพื้นที่ให้สามารถแสดงฝีมือ

นอกจากการเปิดใจต่อความแตกต่างของอายุแล้ว ผู้บริหารยุคใหม่จะต้องเปิดใจ และใจกว้างพอที่จะยอมรับต่อความล้มเหลวที่อาจจะเกิดขึ้น เนื่องจากในโลกยุค VUCA นั้น เราไม่สามารถทำแบบเดิมๆ ต่อไปได้ ทำให้คนทำงานต้องแสวงหาวิธีการใหม่ๆ ตลอดเวลา และการหาวิธีการใหม่ๆ นั้นก็มีความเสี่ยงและโอกาสที่จะผิดพลาด แต่ถ้าผู้บริหารไม่เปิดโอกาสให้มีสิ่งใหม่ๆ เกิดขึ้น องค์กรก็จะไม่สามารถก้าวหน้าได้จากสิ่งที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน

นอกจากจะต้องเปิดใจและใจกว้างพอที่จะยอมรับเมื่อมีความผิดพลาดเกิดขึ้นแล้ว ผู้บริหารยังจะต้องสามารถเรียนรู้จากความผิดพลาดดังกล่าวด้วยเช่นกัน

เมื่อผู้บริหารในยุคใหม่มีความทันสมัยและเปิดใจแล้ว คุณสมบัติที่สำคัญอีกประการที่สำคัญและมักจะถูกมองข้าม คือการทำงานเป็นทีม ในอนาคตที่โลกจะเปลี่ยนอย่างรวดเร็ว ผู้บริหารอาจจะไม่จำเป็นต้องรู้ในทุกสิ่งทุกอย่าง แต่จะต้องสามารถที่จะเรียนรู้ และทำงานผ่านทางบุคคลอื่นหรือทีมได้ ในอนาคต จะเป็นไปไม่ได้เลย ที่องค์กรที่มีผู้บริหารแบบ one-man show จะสามารถประสบความสำเร็จได้ แต่ความสำเร็จจะมาจากการทำงานร่วมกันเป็นทีม และการจะเป็นทีมที่ดีได้นั้นจะต้องมีผู้นำที่ดีทำหน้าที่คล้ายๆ กับวาทยากรที่คอยกำกับการทำงานของแต่ละคนในทีม

สรุป 3 คุณสมบัติที่สำคัญของผู้บริหารยุค VUCA ก็หนีไม่พ้นเรื่องของความทันสมัย เปิดใจ และทำงานเป็นทีม เพื่อให้สามารถรองรับต่อการเปลี่ยนแปลงที่กำลังเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วในปัจจุบัน