ฟังแจ็ค หม่าคุยกับครูใหญ่ จากชนบทห่างไกลของจีน

เขามีกำหนดการจะคุยกับครูใหญ่จากโรงเรียนไกลปืนเที่ยงกว่า 30 คนภายใต้โครงการ Jack Ma Foundation เพื่อช่วยเหลือการศึกษาในชนบท

 

คนของแจ็ค หม่ากระซิบผมว่าเขาคงจะมาพูดคุยกับครูใหญ่คณะนี้ประมาณ 5-10 นาทีเพื่อทักทายอย่างเป็นกันเอง

 

ผมขอไปนั่งฟังด้วย ปรากฏว่าแจ็ค หม่าขึ้นเวทีพูดกว่าหนึ่งชั่วโมง และตอบคำถามพร้อมแลกเปลี่ยนความเห็นกับครูใหญ่อีกประมาณหนึ่งชั่วโมง

 

เป็นการเสวนาที่ใกล้ชิดสนิทสนมเต็มไปด้วยความรู้สึกลึก ๆ ของอภิมหาเศรษฐีโลกคนนี้ที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นครูยากจนคนหนึ่ง และเพียง 18 ปีหลังการก่อตั้งบริษัทอินเทอร์เน็ตก็กลายเป็นตำนานระดับโลก

 

สำหรับเจ้าของธุรกิจระดับโลกอย่างเขาที่ทุกนาที่มีค่าสำหรับการทำมาหากิน การที่ให้เวลาหลายชั่วโมงกับครูใหญ่จากดินแดนห่างไกลไร้ความเจริญย่อมเป็นการตอกย้ำถึงความทุ่มเทของเขาที่มีต่อการยกระดับการศึกษาของประเทศจีนอย่างจริงใจและจริงจัง

 

แจ็ค หม่าบอกครูใหญ่ว่าการบริหารครูและนักเรียนเป็นภารกิจสำคัญอย่างยิ่งในการสร้างอนาคตของชาติ และพวกเขาจะต้องให้ความสำคัญกับการสร้าง EQ ไม่น้อยไปกว่า IQ

 

นั่นแปลว่าแจ็ค หม่าที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นครูมาก่อนเห็นว่าการให้ความรู้กับนักเรียนแต่เพียงอย่างเดียวไม่ใช่สร้าง “ความเป็นคน” สำหรับยุคสมัยนี้ได้

 

เขาเน้นว่าครูใหญ่จะต้องสร้างบรรยากาศของการเรียนรู้เด็กๆ ในชนบทเพื่อให้อยากรู้อยากเห็น ทำงานเป็นหมู่คณะ และมีความกล้าที่จะฝันและสร้างจินตนาการ

 

เขาย้ำด้วยว่านอกจาก EQ กับ IQ แล้วยังต้องมี LQ อันหมายถึงการอบรมให้เยาวชนจีนมีความรักผู้อื่น เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่คนอื่นเพื่อให้สังคมน่าอยู่ พึ่งพาอาศัยกันและกันได้

 

เหตุที่แจ็ค หม่าตอกย้ำเรื่องของจิตสำนึกมากกว่าความรู้อย่างเดียวคงจะมาจากสภาพสังคมจีนวันนี้ที่มีการแข่งขันอย่างดุเดือดจนเกิดวัฒนธรรมตัวใครตัวมัน เป็นความเห็นแก่ตัวที่เป็นอันตรายต่อการสร้างสังคมอย่างยิ่ง

 

แน่นอนว่า เจ้าของอาลีบาบาย่อมจะต้องเน้นการใช้เทคโนโลยีในการเรียนการสอนนักเรียนต่างจังหวัดที่อยู่ห่างไกล แต่ที่น่าแปลกใจคือเขาเน้นเรื่อง “วุฒิภาวะทางใจ” มากกว่าการแสวงหาความรู้ผ่านอินเทอร์เน็ตซึ่งเป็นหัวใจของธุรกิจของเขาด้วยซ้ำ

 

ผมถามแจ็ค หม่าระหว่างสัมภาษณ์ว่าทำไมเขาจึงให้ความสนใจกับครูใหญ่ต่างจังหวัดมาก เขาตอบว่า “ครูใหญ่เป็นแกนสำคัญของการปรับปรุงมาตรฐานการศึกษาในจังหวัดห่างไกล ถ้าเราไม่ช่วยพวกเขาทำหน้าที่ให้ดี การสร้างคนสำหรับอนาคตของประเทศก็ไม่อาจจะสำเร็จได้”

 

อาจจะเป็นเพราะเขาเคยเป็นครูที่ต้องดิ้นรนต่อสู้มาก่อน อาจจะเป็นเพราะเขาเห็นปัญหาของความเหลื่อมล้ำระหว่างเมืองใหญ่กับชนบทของจีน และอาจจะเป็นเพราะเขาต้องการจะตอบแทนสังคมเมื่อเขาประสบความสำเร็จระดับสากลแล้ว แจ็ค หม่าจึงให้ความสนใจส่วนตัวกับเรื่องการศึกษาของคนด้อยโอกาสมากกว่ามหาเศรษฐีคนอื่นๆ ในจีน

 

ทำให้ผมคิดถึงเศรษฐีไทย ความเหลื่อมล้ำของสังคมและมาตรฐานการศึกษาของเด็กไทยโดยพลัน