เจือจางจริยธรรม

ไปอย่างไม่ตั้งใจ เร่งรัดที่จะเพิ่มจำนวนนักศึกษาใหม่ในยามที่อุปทานเกินอุปสงค์มาก ๆทำให้ผู้บริหารสถาบันการศึกษาบางแห่งนำวิธีการชักชวนให้นักศึกษาสนใจมาสมัครเรียนมาก ๆ โดยวิธีการที่แต่ก่อนไม่ค่อยจะทำกัน ว่ากันตั้งแต่เชิญชวนว่าเรียนที่นี่เพื่อนหล่อ เพื่อนสวย อาจารย์เท่ห์ ไปจนกระทั่งให้ข้อมูลที่เกินเลยความจริง เรียนง่าย เรียนสดวก เรียนเร็ว จริยธรรมในการทำงานมีแนวโน้มที่จะเจือจางลง หากทำงานกันโดยมองเป้าหมายระยะสั้นเป็นสำคัญ ขอเพียงแค่มองให้ไกลออกไปสักนิด โอกาสได้คิดว่าอะไรที่ควรทำ ไม่ควรทำ จะกลับคืนมา คิดไกล ๆจะสำนึกได้ว่าถ้ากระทำอย่างนั้น อย่างนี้ในวันนี้ พรุ่งนี้อาจจะดีดั่งใจ แต่อีกสามเดือนหกเดือนจะมีอะไรที่เสียหายตามมาบ้าง ฝรั่งฟินแลนด์เก่งในเรื่องการสร้างเครื่องตัดต้นไม้ จะสร้างให้เครื่องเก่งจนตัดหมดป่าในวันเดียวก็ได้ แต่เขาสร้างเครื่องตัดที่ตัดได้ไม่เร็วกว่าที่จะปลูกต้นไม้ต้นใหม่มาทดแทน ตัดเท่าไรต้นไม้ก็ไม่หมดป่า ดังนั้นหลักคิดแรกในการคงไว้ซึ่งจริยธรรมในการทำงานคือพยายามลดการมุ่งหวังผลประโยชน์เฉพาะหน้าลงบ้าง มองไปให้ไกลที่สุดเท่าที่กิจการของเราจะพอรับได้ ไม่ต้องไกลเป็นสิบเป็นร้อยปี ขอแค่จะทำอะไรวันนี้คิดถึงสองสามปีข้างหน้ากันบ้าง

ความคุ้นเคยกับการกระทำที่ไม่มีจริยธรรมเป็นประจำ ทำให้บ่อยครั้งที่มีการทำงานโดยไม่ใส่ใจจริยธรรม เพราะถูกตีกรอบไว้ด้วยสิ่งที่พบเห็นกันอยู่เป็นประจำทุกวัน ถ้าไปอยู่ในที่ผู้คนหยิบใช้ทรัพย์สินของบริษัทมาใช้ส่วนตัวให้เห็นจนชินตา การจะนำเอาอะไรของบริษัทมาใช้ส่วนตัวก็กลายเป็นเรื่องธรรมดา หากไม่ต้องการให้จริยธรรมในการทำงานเจือจางลงไปตามสิ่งที่ได้พบได้เห็น ให้ลองย้อนนึกดูบ้างว่าถ้าเราเป็นเจ้าของบริษัท แล้วเราจะทำเช่นนั้นหรือไม่ จะกระทำอะไรก็ตามให้ลองนึกดูว่าการกระทำนั้นดีสำหรับเรา แต่นำไปสู่ความยำ่แย่สำหรับคนอื่นหรือไม่ ที่สำคัญที่สุดคืออย่าละเว้นการคำนึงถึงจริยธรรมเพียงเพราะไม่ต้องการเสียเปรียบคนอื่น คนอื่นทำได้ ฉันก็ต้องทำได้เท่าเทียมกัน คิดแบบนี้มีแต่เจือจางจริยธรรม คือทำไม่ดีตามคนอื่น มากกว่าทำดีตามคนอื่น

สภาพแวดล้อมในการทำงานบางอย่างส่งเสริมให้มีคิดเรื่องจริยธรรมน้อยลง เช่นการทำงานโดยปราศจากการตรวจสอบจากภายนอก จะทำอะไรก็ไม่มีใครเห็น โอกาสที่จะละเลยจริยธรรมก็มีมากขึ้น คนใหญ่คนโตที่ไม่มีใครกล้าตรวจสอบ ต้องทำตัวเป็นตัวอย่างในเรื่องการทำงานอย่างมีจริยธรรม ไม่เช่นนั้นจะกลายเป็นต้นเหตุของการเจือจางลงของจริยธรรม เพราะความลับไม่มีในโลก การกระทำใดก็ตามที่ไม่มีจริยธรรมโดยคนใหญ่คนโต คือแรงผลักดันสำคัญที่ทำให้แทบทุกคนในหน่วยงานนั้นกระทำตาม ถ้าไม่ต้องการให้จริยธรรมในการทำงานเจือจางลง ขอให้พยายามทำงานอย่างโปร่งใส มีพริยพิจารณ์ไว้เป็นประจำ เปิดโอกาสให้มีการตรวจสอบและติดตามอย่างจริงจัง และไม่โกรธไม่เกลียดการสอบถามในประเด็นที่เกี่ยวข้องจริยธรรม โดยมองว่าการสอบถามจะช่วยให้มีการยกระดับการทำงานอย่างมีจริยธรรมให้เพิ่มมากขึ้น การสอบถามไม่ใช่การจ้องจับผิด นึกเสมอว่าคนละเมิดจริยธรรมในที่ลับมากกว่าที่แจ้ง ดังนั้นต้องไม่ทำให้การงานกลายเป็นกิจการลับไปเสียทั้งหมด อะไรก็ลับ อะไรก็ปกปิด

ควรบอกกล่าวให้ตระหนักว่าการทำงานอย่างมีจริยธรรม แม้จะยากเย็นกว่าการละเว้นจริยธรรม แต่มีผลตอบแทนทั้งทางตรงและทางอ้อมที่มากกว่ามากในระยะยาว วันนี้อาจรู้สึกว่างานยากขึ้น แต่วันหน้าหลายอย่างดี ๆจะหลั่งไหลมาทดแทนความลำบากในการมุ่งมั่นทำงานอย่างมีจริยธรรมในวันนี้ มีการยืนยันตรงกันว่าชื่อเสียงที่ดีในด้านจริยธรรมในยุคดิจิทัลส่งผลให้ค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานลดลง คนยุคดิจิทัลใส่ใจที่จะเลือกซื้อขายกับคนที่เขาเชื่อว่ามีจริยธรรม เพราะในโลกดิจิทัลต้องการความไว้วางใจในระหว่างกันในการทำธุรกรรม ไม่เช่นนั้นค้าขายกันแบบไม่เจอหน้าตากันไม่ได้ ในยุคดิจิทัล ชื่อเสียกระจายเร็วและกว้างขวางกว่าชื่อเสียง นอกจากนั้นยังพบว่าองค์กรใดที่ผู้บริหารมีการบริหารอย่างมีจริยธรรม องค์กรนั้นพนักงานจะมุ่งมั่นทุ่มเททำการงานมากกว่า ซึ่งส่งผลให้มีผลประกอบการที่ดีกว่า

หนทางหนึ่งที่ท่านสามารถช่วยสร้างความเจริญก้าวหน้าอย่างยั่งยืนให้กับองค์กรได้ คือละเว้นการ กระทำใด ๆที่เจือจางจริยธรรมในการทำการงานลงไปเท่านั้น