จับเข่าคุยกับทูตรัสเซีย: จะเกิด สงครามโลกครั้งใหม่ไหมครับ?

พอเกิดวิกฤตในซีเรีย ผมก็ไปขอสัมภาษณ์เอกอัครราชทูตรัสเซียประจำประเทศไทย Kirill Barsky เพื่อขอความเห็นและแนวทางวิเคราะห์ ว่าจะเกิดอะไรขึ้นจากนี้ไป

จะเกิดสงครามรอบใหม่ที่มีรัสเซียเป็นตัวละครสำคัญหรือไม่?

ท่านทูตเป็นคนพูดตรงและพร้อมจะฟังแนววิเคราะห์ที่แตกต่าง และ “ขออนุญาตแย้ง” ข้อมูลข่าวสารที่อยู่คนละข้างกับรัสเซีย

ในความเห็นของทูตบาร์สกี้นั้นหากสงครามเกิดก็จะเสียหายกันทุกฝ่าย ไม่มีใครได้ประโยชน์ มีแต่ความเจ็บปวดและปัญหาต่าง ๆ ที่ตามมา

“รัสเซียรู้ซึ้งถึงความปวดร้าวของสงคราม เราสู้สงครามมามากพอแล้ว เราจึงไม่ต้องการสงคราม เราเป็นชาติที่เรียกร้องสันติภาพ แต่หากถูกรังแกหรือยั่วยุ รัสเซียก็สู้ขาดใจเหมือนกัน” ท่านทูตบอกผมด้วยสีหน้าสงบนิ่ง

ท่านยืนยันว่าการตัดสินใจของโดนัลด์ ทรัมป์ที่โจมตีสนามบินทหารซีเรียนั้นเป็นความผิดพลาด เป็นเรื่องผิดกฎหมายระหว่างประเทศ และทำให้โอกาสที่จะร่วมมือกับรัสเซียในการปราบปรามการก่อการร้ายสากลยิ่งห่างออกไป

ผมถามว่าจริงไหมที่รัสเซียกับอิหร่านและรัฐบาลซีเรีย ประกาศตั้งกองบัญชาการร่วม และหากสหรัฐถล่มซีเรียรอบใหม่ “เราจะตอบโต้ด้วยกำลัง”

ท่านทูตบอกว่าไม่ได้ยินคำประกาศนี้อย่างเป็นทางการ แต่ก็ยืนยันว่ารัสเซียจะช่วยเสริมสร้างความสามารถป้องกันตัวเอง ของรัฐบาลซีเรียภายใต้ประธานาธิบดีบาชาห์ อัล-อัสซาดแน่นอน ขณะเดียวกันก็ต้องเสริมมาตรการรักษาความปลอดภัยของกองกำลังรัสเซียในซีเรียด้วย

“แต่ผมเชื่อว่าการแก้ปัญหาความขัดแย้งในซีเรีย ไม่อาจทำด้วยการใช้กำลังทหารได้ จำเป็นจะต้องมีการเจรจาทางการทูตและการเมือง” ท่านทูตบาร์สกี้บอกผม

แนวทางของรัสเซียในการแก้ปัญหาซีเรียเรียงตามลำดับอย่างนี้

รัสเซียกับสหรัฐและรัฐบาลซีเรียร่วมมือกันปราบ ISIS ในซีเรียให้ราบคาบ

เจรจาให้ฝ่ายต่าง ๆ ในความขัดแย้งหาทางออกร่วมกัน

เมื่อตกลงว่าจะร่วมกันหาทางออกโดยไม่สู้รบกันแล้ว ก็จัดให้มีการเลือกตั้งอย่างโปร่งใสและยุติธรรม

ผลการเลือกตั้งออกมาอย่างไร รัสเซียพร้อมจะรับ แม้จะไม่ใช่อัสซาดคนปัจจุบันก็ตาม

แต่แนวทางของสหรัฐภายใต้ทรัมป์แตกต่างออกไป เรียงลำดับความสำคัญคือต้องโค่นประธานาธิบดีอัสซาดก่อนเพราะเขาคือ “อาชญากร” ที่เข่นฆ่าประชาชนของตนเอง แล้วจึงมาพูดถึงการปราบ ISIS

ท่านทูตบอกว่าหากสหรัฐฯกับรัสเซียยังเห็นต่างกันเช่นนี้ก็จำเป็นจะต้องนั่งคุยกัน ไม่ใช่ใช้กำลังห้ำหั่นกัน เพราะนั่นจะเห็นหนทางที่อันตรายมาก จะนำไปสู่ความเสียหายใหญ่หลวงสำหรับทุกฝ่ายอย่างที่ไม่อาจจะพยากรณ์ได้

ขณะนี้น่านฟ้าเหนือซีเรียไม่มีข้อตกลงระหว่างสองประเทศยักษ์นี้ ว่าจะหลีกเลี่ยงไม่ให้เครื่องบินรบของรัสเซียกับอเมริกาเฉี่ยวชนกันได้อย่างไร เพราะตั้งแต่ทรัมป์สั่งถล่มซีเรีย, สิ่งแรกที่มอสโควทำคือประกาศยกเลิกข้อตกลงนั้น ซึ่งนำไปสู่ภาวะที่สุ่มเสี่ยงกับการเกิดเรื่องร้ายแรงได้

ที่น่ากังวลไม่แพ้กันก็คือว่าวิกฤตในซีเรีย นำไปสู่ความตึงเครียดรอบใหม่ในคาบสมุทรเกาหลี เพราะคิมจองอึนไม่ไว้วางใจอเมริกาเลย ยิ่งเมื่อทรัมป์สั่งโจมตีซีเรียกอย่างนี้แล้ว ผู้นำเกาหลีเหนือก็เชื่อว่าสิ่งเดียวกันอาจจะเกิดกับเปียงยางได้

เพราะสถานการณ์โลกตั้งแต่ทรัมป์ขึ้นมาเป็นผู้นำสหรัฐ ได้ก่อให้เกิดความไม่แน่นอนอย่างสูงยิ่ง

ผมแซวว่าเรามักจะเจอกันเมื่อโลกเผชิญวิกฤต ท่านทูตบาร์สกี้บอกว่า

“ทีหลัง เราเจอกันในยามโลกสงบสันติก็ได้นะครับ”

ผมบอกว่า “หวังว่าอีกไม่นานนะครับ”

แล้วเราก็ถ่ายรูป No war, please ร่วมกันเพื่อยืนยันข้อสัญญา ที่จะพบกันใหม่ภายใต้ภาวะโลกไร้วิกฤต เพื่อจะได้สนทนาหัวข้อที่สร้างสรรค์ระดับโลกกันบ้าง!