โลกของ VUCA

โลกของ VUCA

VUCA ไม่ใช่ชื่อเกมหรือโลกในนิยายแฟนตาซีเรื่องใหม่นะครับ แต่เป็นตัวย่อที่แทนคำสี่คำ

 ที่ในระยะหลังๆ จะพบในบริบทของด้านการบริหารองค์กรและกลยุทธ์มากขึ้น VUCA ได้แก่ Volatility (V), Uncertainty (U), Complexity (C), Ambiguity (A) ซึ่งถ้าเจอคำนี้ในปัจจุบันหรือในบริบทของการบริหารองค์กร ก็จะแปลความได้ว่าการบริหาร หรือการดำเนินงานขององค์กรในปัจจุบัน อยู่ในบริบทหรือสภาวะแวดล้อมที่ทั้ง เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา (Volatility) มีความไม่แน่นอนของสิ่งต่างๆ (Uncertainty) ความสับสนซับซ้อนของปัจจัยแวดล้อมต่างๆ (Complexity) และ ความคลุมเครือ ไม่ชัดเจนของปัจจัยต่างๆ (Ambiguity)

จริงๆ แล้ว VUCA มีพื้นฐานมาจากทางทหารของสหรัฐ ที่ใช้อธิบายสถานการณ์ทางทหารภายหลังสงครามเย็น และช่วงหลังก็ขยายการใช้งานมาสู่แวดวงการบริหารองค์กรมากขึ้น

คำถามที่ควรจะถามต่อไปคือปัจจุบันองค์กรของท่านดำเนินงานอยู่ภายใต้สภาวะแวดล้อมที่เป็น VUCA หรืออยู่ในโลกของ VUCA หรือไม่? ลองพิจารณาสถานการณ์ต่างๆ เหล่านี้ดูก็ได้นะครับ

องค์กรของท่านดำเนินงานอยู่ในสภาวะแวดล้อม ที่มีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลาและเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว จะเป็นการยากที่จะเดาหรือพยากรณ์ถึงการเปลี่ยนแปลงได้ล่วงหน้า ทั้งในมิติของการเปลี่ยนแปลงและมิติของระยะเวลา การเปลี่ยนแปลงของสภาวะแวดล้อมนั้นเกิดขึ้นแน่ๆ แต่ไม่สามารถคาดเดาหรือพยากรณ์ได้ถึงความรุนแรงหรือความเร็วในการเปลี่ยนแปลง (Volatility)

องค์กรของท่านดำเนินงานอยู่ในสภาวะแวดล้อมที่ไม่แน่นอน ท่านขาดความรู้ ความชัดเจนว่าสภาวะแวดล้อมจะมีการเปลี่ยนแปลงหรือไม่ ซึ่งสุดท้ายแล้วอาจจะไม่มีการเปลี่ยนแปลงใดๆ เกิดขึ้นก็ได้ แต่ความไม่แน่นอนทำให้ผู้บริหารไม่สามารถที่จะวางแผนหรือตัดสินใจให้ชัดเจนได้ว่าจะทำอย่างไร ผู้บริหารขาดข้อมูลที่แน่นอนและชัดเจนสำหรับที่จะทำการตัดสินใจ (Uncertainty)

องค์กรของท่านดำเนินงานอยู่ในสภาวะแวดล้อมที่มีปัจจัยต่างๆ ที่เข้ามาเกี่ยวข้องมากมาย ท่านอาจจะมีข้อมูลหรือสามารถพยากรณ์ถึงการเปลี่ยนแปลงของปัจจัยต่างๆ ได้ แต่เนื่องจากมีปัจจัยทางด้านสภาวะแวดล้อมจำนวนมากที่เข้ามาเกี่ยวข้อง ทำให้มีข้อมูลหรือปัจจัยที่จะต้องพิจารณามากเกินไปจนเกินกว่าที่จะสามารถประมวลผลเพื่อการตัดสินใจได้ (Complexity)

องค์กรของท่านดำเนินงานอยู่ในสภาวะแวดล้อมที่มีความคลุมเครือหรือความไม่ชัดเจนถึงความสัมพันธ์ของปัจจัยต่างๆ ในเชิงเหตุและผล เช่นเมื่อเข้าไปลงทุนในตลาดหรือประเทศใหม่ๆ ท่านจะไม่ทราบเลยว่าการใช้กลยุทธ์ในรูปแบบหนึ่งจะส่งผลในทางบวกหรือลบต่อองค์กรของท่าน ท่านจะพบสถานการณ์เหล่านี้ในกลยุทธ์ใหม่ๆ ที่ท่านจะใช้ เนื่องจากขาดข้อมูลที่เป็นอดีตที่จะช่วยเป็นข้อมูลพื้นฐานในการตัดสินใจได้ (Ambiguity)

ไม่ได้หมายความว่าทุกองค์กรหรือทุกอุตสาหกรรมจะตกอยู่ในโลกของ VUCA ทั้งสี่ตัว อุตสาหกรรมหรือธุรกิจๆ หนึ่งอาจจะเพียงแค่อยู่ในตัวใดตัวหนึ่งของ VUCA ก็ได้ และเรื่องของ VUCA ก็ไม่ได้จำเป็นต้องใช้กับการทหารหรือองค์กรธุรกิจเท่านั้น สถานการณ์ต่างๆ ในชีวิตประจำวันของแต่ละคนก็อาจจะเป็นโลกของ VUCA ก็ได้ (สถานการณ์บ้านเมืองเราในอดีตก็มีบางช่วงที่เป็น VUCA)

การรับรู้ถึง VUCA เป็นการทำให้เราตระหนักรู้ เราสามารถใช้ VUCA ให้เป็นประโยชน์ในการขับเคลื่อนคนในองค์กรให้ออกจาก comfort zone หรือความสุขสบายเดิมๆ ที่มีอยู่ และสามารถใช้เป็นเครื่องมือในการตั้งคำถามที่ท้าทายต่อการดำเนินงานขององค์กร อย่างไรก็ดี VUCA ไม่ใช่สิ่งที่ต้องแก้ไขหรือทำให้หมดไป เนื่องจากปัจจัยแวดล้อมภายนอกเหล่านี้ส่วนใหญ่อยู่นอกเหนือการควบคุมขององค์กร และเป็นสิ่งที่มีอยู่แน่ๆ ในโลกธุรกิจปัจจุบัน แต่ผู้บริหารจะต้องเรียนรู้ที่จะปรับกลยุทธ์และองค์กรของตนเองให้สอดคล้องหรือก้าวนำโลกของ VUCA