ทางลัด นวัตกรรมการลงทุน

เริ่มต้นปีใหม่ 2560 นี้ด้วยการปรับตัวขึ้นของดัชนีตลาดหุ้นอย่างรวดเร็ว นักลงทุนส่วนใหญ่ได้มีการจับตามองแนวของดัชนี SET ที่ประมาณ 1,600 จุด ว่าถ้าขึ้นไปถึงจะสามารถขึ้นไปต่อได้ไหม หรือว่าจะเป็นแนวต้านที่ตลาดจะย่อตัวลงอย่างที่เคยเกิดขึ้นในช่วงต้นปี 2558 สำหรับในกรณีหลังนักลงทุนที่ต้องการทำกำไรหรือป้องกันความเสี่ยง คงหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่จะต้องรู้จักการขายหุ้นที่เรียกว่า Short Selling

การขายหุ้นแบบ Short Selling เกิดขึ้นในตลาดหุ้นหลักๆ ทั่วโลกถือว่าเป็นเรื่องปกติและนิยมอย่างแพร่หลาย การขายหุ้นแบบ Short Selling ต่างจากการขายหุ้นปกติตรงที่ว่าหุ้นที่เอามาขายนั้นไม่ใช่หุ้นของเรา แต่เป็นหุ้นของคนอื่นที่เราต้องยืมมา และนักลงทุนจะได้กำไรจากราคาส่วนต่างที่ซื้อหุ้นคืนถ้าราคาหุ้นปรับตัวลงไป โดยผู้ให้ยืมหุ้นจะได้รับค่าธรรมเนียมในการยืมเป็นการตอบแทน การยืมหุ้นและให้ยืมหุ้นจะมีโบรคเป็นตัวกลางจัดการให้ หรือที่เรียกว่าบริการ Securities Borrowing and Lending (SBL)

การขายหุ้น Short Selling อาจดูเหมือนเป็นเรื่องไกลตัวสำหรับนักลงทุนหลายๆ ท่าน แต่จริงๆ แล้วอาจจะใกล้ตัวกว่าที่คิด โดยเฉพาะนักลงทุนที่ชอบเล่นเก็งกำไรบน Put DW ซึ่งเป็นการเก็งกำไรบนราคาหุ้นที่ปรับลง และผู้ดูแลสภาพคล่องจะมีการยืมหุ้นมาขาย Short Selling เพื่อเป็นการป้องกันความเสี่ยงควบคู่กันไป หรือกล่าวได้อีกนัยว่า นักลงทุนซื้อ Put DW นั้นก็เสมือนนักลงทุนกำลังขาย Short Selling ทางอ้อมนั่นเอง

การขาย Short Selling ทางอ้อมผ่าน Put DW ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก เห็นได้จากรูปแสดงมูลค่าการซื้อขาย Put DW ต่อวัน ในช่วงครึ่งปีหลังของปีที่แล้วจะอยู่ในช่วง 500-1,000 ล้านบาทต่อวัน และมีบางช่วงที่มีข่าวสารเชิงลบเข้ามามากๆ มูลค่าซื้อขายเพิ่มขึ้นไปถึง 1,000-5,500 ล้านบาทต่อวัน โดยสาเหตุหลักมาจากความสะดวกรวดเร็วในการเล่นเก็งกำไรขาลงผ่าน Put DW และในเรื่องของวงเงินการซื้อขายของนักลงทุนเองที่เหมือนกับการซื้อขายหุ้นทั่วไป ทำให้มูลค่าและปริมาณการซื้อขาย Put DW สูงขึ้นเรื่อยๆ

วิธีการขายหุ้น Short Selling ทางอ้อมอีกแบบหนึ่งที่ได้รับความนิยมในตลาดหุ้นไทยคือ การขาย Short สัญญาซื้อขายล่วงหน้าในตลาด TFEX ของนักลงทุน ซึ่งโดยหลักการแล้วผู้ดูแลสภาพคล่องจะทำการยืมหุ้นมา Short Selling เพื่อบริหารความเสี่ยงเช่นเดียวกับผู้ดูแลสภาพคล่อง DW ในตลาดหุ้นต่างประเทศหลายๆ ประเทศมีผลิตภัณฑ์อื่นๆ อีกมากที่ช่วยให้นักลงทุนสามารถขายหุ้น Short Selling ทางอ้อม และอำนวยความสะดวกให้นักลงทุนทำกำไรถ้าตลาดปรับตัวลงได้อีกมาก เช่น Inverse ETF เป็นต้น

อย่างไรก็ตาม การขายหุ้นแบบ Short Selling นั้นไม่ใช่เป็นสาเหตุที่ทำให้ตลาดปรับตัวลง เนื่องจากทางการมีกฎเกณฑ์คุมเข้มให้นักลงทุนสามารถ Short Selling ได้เฉพาะหุ้นขนาดใหญ่และเป็นหุ้นที่มีสภาพคล่องเพียงพอ โดยปัจจุบันหุ้นที่ทางการให้ Short Selling นั้น ต้องเป็นหุ้นที่เป็นองค์ประกอบของดัชนี SET100 และต้องมีวิธีการส่งคำสั่งขายแบบพิเศษ เพื่อใช้ในการตรวจสอบและควบคุมจากทางการ

การขายหุ้นแบบ Short Selling ไม่ว่าทั้งทางตรงและทางอ้อมผ่านเครื่องมือทางการเงินแบบใหม่ๆ เป็นสิ่งที่นักลงทุนควรทำความรู้จักไว้ เพราะเป็นเครื่องมือได้ทั้งการเก็งกำไร และการบริหารความเสี่ยงพอร์ตลงทุนของนักลงทุนเอง