เด็ดชีพศัตรูปูติน กลางจัตุรัสแดง!
บอริส เน็มท์ซอฟ (Boris Nemtsov) เป็นหัวหน้าพรรคฝ่ายค้าน เป็นอดีตรองนายกรัฐมนตรี
และเป็นศัตรูหมายเลขหนึ่งของประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูติน ของรัสเซีย และเกือบจะได้เป็นเบอร์หนึ่งของการเมืองรัสเซีย หลังการล่มสลายของสหภาพโซเวียตเมื่อปี 1991
ดังนั้น เมื่อเขาถูกลอบสังหารอย่างโจ๋งครึ่ม เมื่อคืนวันศุกร์กลางกรุงมอสโคว จึงเป็นคคีฆาตกรรมไม่ธรรมดา
เพราะเหตุเกิดเพียงไม่กี่วัน ก่อนที่ บอริส จะนำการชุมนุมต่อต้านสงครามในยูเครน
แน่นอนเขายืนอยู่คนละข้างกับปูตินในเรื่องนี้ เหมือนทุกครั้งที่มีเขาคัดค้านนโยบายสำคัญ ๆ ของผู้นำรัฐบาล
ปูติน ออกมาประณามเหตุการณ์นี้อย่างฉับพลัน และโฆษกของเขาประกาศว่า ปูติน จะเป็นหัวหน้าคณะกรรมการสอบสวนเรื่องนี้ด้วยตัวเอง
เพราะปูติน รู้ว่าทันทีที่เกิดเรื่องเกรียวกราวอย่างนี้ ผู้คนจะต้องสงสัยว่าเป็นแผนการ “เก็บ” แกนสำคัญที่ยืนอยู่คนละข้างกับผู้มีอำนาจหรือไม่
ผู้นำฝ่ายค้านอีกคนหนึ่ง เขียนข้อความในทวิตเตอร์ทันทีที่ได้ยินว่าเพื่อนของเขาถูกลอบสังหารว่า “พวกเขาเริ่มจะฆ่าศัตรูทางการเมืองแล้ว เน็มท์ซอฟตายแล้ว ใครจะเป็นคนต่อไป?”
ครั้งหนึ่งเมื่อไม่นานมานี้ บอริส (อายุ 55 วันนี้) เป็นดาวรุ่งทางการเมืองของรัสเซีย เขาคือหนึ่งในตัวเต็งที่จะเป็นประธานาธิบดีต่อจากบอริส เยลท์ซิน
คู่แข่งทางการเมืองของเขาขณะนั้นคือ ปูติน
และเหมือนผู้ยืนตระหง่านทางการเมืองมากมายหลายคนในช่วงนั้น บอริส ก็เป็นเป้าของเสียงกระซิบกระซาบว่าด้วยข้อกล่าวหา ไม่ว่าจะเป็นเรื่องคอร์รัปชัน หรือความโยงใยกับความสกปรกทางด้านการเมืองต่าง ๆ
แม้จะไม่ถูกกล่าวหาอย่างเป็นทางการ แต่เขาก็ถูกป้ายสีจนเสียความน่าเชื่อถือไประดับหนึ่ง
ปูติน คือคนที่แซงหน้าเขามายึดตำแหน่งผู้นำประเทศ ต่อจากบอริส เยลท์ซิน
ขณะที่นักการเมืองรุ่นนั้นหลบลี้หนีเข้าสู่วงการธุรกิจ หรือไม่ก็หายไปจากแวดวงข่าว บอริส ตัดสินใจประกาศเล่นการเมืองฝ่ายค้าน และเปิดโปงเรื่องฉ้อฉลโกงกินของรัฐบาล
ขบวนการฝ่ายค้านต่อต้านรัฐบาลขยายตัวอย่างกว้างขวาง การเดินขบวนครั้งใหญ่เป็นแสนคนกลางกรุงมอสโควในปี 2011 เป็นสัญญาณว่าปูติน กำลังเผชิญกับแรงคัดค้านที่รุนแรงอย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน
แต่เมื่อ ปูติน แปรสภาพตัวเองจากนายกรัฐมนตรีกลับมาเป็นประธานาธิบดีในปีต่อมา เขาก็จัดการดับพลังของฝ่ายค้านอย่างไม่ปรานีปราศรัย
ช่วงหลังนี้ ความโดดเด่นของ บอริส ถูกบดบังโดย อเล็กซี นาวัลนี นักเขียนบล็อกต่อต้านคอร์รัปชันที่กลายเป็นขวัญใจของคนรัสเซีย ที่ไม่ชอบปูติน อย่างล้นหลาม
อเล็กซี เป็นแกนนำคนสำคัญของการชุมนุมใหญ่หลายครั้งเมื่อปี 2011 แต่เขากำลังติดคุกสองสัปดาห์ ฐานแจกใบปลิวต่อต้านรัฐบาลในรถไฟใต้ดิน
บอริส จึงทำหน้าที่เป็นผู้วางแผนจัดการเดินขบวนต่อต้านสงครามในยูเครนแทนในช่วงสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา
แต่เขาถูกกระสุน 4 นัดของมือปืนลึกลับเจาะหลังดับชีพขณะเดินผ่านสะพานใกล้จัตุรัสแดงเสียก่อน
ร่างของเขาที่ล้มลงกลางถนน ห่างจากพระราชวังเครมลินไม่กี่ร้อยเมตร สะท้อนถึงอำนาจรัฐ และเหยื่อของการเมืองโหดเหี้ยมอย่างชัดเจน
การลอบสังหารผู้ต่อต้านอำนาจรัฐ กลายเป็นเรื่องปกติของการเมืองรัสเซียมาหลายปีแล้ว ก่อนหน้านี้ก็มีเหยื่อทำนองนี้หลายคนเช่น
นักหนังสือพิมพ์ที่เปิดโปงเรื่องชั่วร้ายของรัฐบาลอย่าง Anna Politkovskaya
นักวิจัยเรื่องสิทธิมนุษยชนที่กล้าวิพากษ์ความไม่ชอบมาพากลของอำนาจรัฐเช่น Natalia Estemirova
อดีตเจ้าหน้าที่ด้านความมั่นคงอย่าง Aleksandr Litvinenko
ทุกคดีอื้อฉาวใหญ่ ๆ เหล่านี้ไม่เคยจับตัวมือปืนหรือผู้บงการได้แม้แต่รายเดียว
ก่อนหน้านี้ไม่นาน บอริส ให้สัมภาษณ์นิตยสารรัสเซียฉบับหนึ่งว่า คุณแม่กลัวว่า ปูติน จะสั่งฆ่าเขาในฐานะที่วิพากษ์วิจารณ์บทบาทของรัสเซียในยูเครนอย่างดุเดือด
“แม่ผมกลัวจริง ๆ ว่าผมจะถูกปูตินเก็บ เพราะผมได้แสดงความเห็นทั้งผ่านการให้สัมภาษณ์และโซเชียลมีเดีย ผมไม่ได้พูดเล่น แม่ผมเป็นคนฉลาดมาก” บอริสบอก
นักข่าวถามว่ากลัวไหมว่า ปูติน จะสั่งเก็บเขา บอริสตอบ
“ผมก็กลัวอยู่เหมือนกัน แต่ไม่กลัวเท่าแม่ผม”
แน่นอนว่าปูตินปฏิเสธ แต่ถ้าคนที่ต่อต้านเขาระดับนำถูกกระสุนเด็ดหัวไปทีละคนสองคน ผู้นำรัสเซียก็ควรจะต้องมีคำตอบที่ชัดเจนกว่านี้
มิฉะนั้นความสงสัยคลางแคลง ก็ยิ่งจะเพิ่มดีกรีขึ้นอย่างแน่นอน