วันแตงโม...ต้องกิน ‘แตงโม’

วันแตงโม...ต้องกิน ‘แตงโม’

วันที่ 3 สิงหาคม เป็น “วันแตงโม” ในอเมริกา ตั้งขึ้นเพื่อกินแตงโมให้เต็มอิ่ม แต่คนเมืองร้อนบอกว่ากิน “แตงโม” ได้ทุกวัน ด้วยเป็นผลไม้ฉ่ำน้ำ กินแล้วสดชื่น แก้ร้อน แก้กระหาย แก้เผ็ดก็ได้ อุดมด้วยแร่ธาตุวิตามิน เป็นซูเปอร์ฟรุตของคนทั้งโลก  

ใครตั้ง วันแตงโม (The National Watermelon Day) แน่นอนต้องเป็นชาวสวนแตงโม ที่อยากขายผลผลิตที่ออกมากในช่วงนี้ บางคนบอกว่า เดือนแห่งแตงโม คือเดือนกรกฎาคม แต่ วันแตงโม คาดว่าก่อตั้งมาย้อนหลังไปอย่างน้อยก็ปี 2005 เพื่อชวนให้คนกินแตงโมในช่วงฤดูร้อน และเป็นสัญลักษณ์ว่า ฤดูร้อนมาถึงอย่างเป็นทางการแล้ว

  162792650163

    วันแตงโมแห่งชาติ (ภาพ : watermelon.org)

แตงโม ชื่อที่ฝรั่งตั้งกันง่าย ๆ ว่า Watermelon แต่ภาษาจีนเรียก “ผลไม้” ว่า สุยกั่ว 水果  (สุ่ยกั่ว) สุ่ย แปลว่า น้ำ กั่วคือผลไม้ เพราะคือพืชผลที่มีน้ำเยอะอยู่แล้ว ส่วนคำว่า แตงโม 西瓜 (ซีกวา) ซี แปลว่า ตะวันตก กวา คือพืชจำพวกฟักแฟงแตงกวา เพราะแตงโมมีถิ่นกำเนิดในทวีปแอฟริกาเขตร้อน มาจากฝั่งตะวันตกของประเทศจีน

162792690166

แตงโม ถิ่นกำเนิดเกิดกลางทะเลทรายคาลาฮารี แปลกที่ผืนดินแห้งแล้งให้กำเนิดผลไม้ที่ฉ่ำน้ำ และคนก็ไปเก็บกินจนรู้จักเพาะปลูกแตงโมจากเมล็ดเมื่อราว 5,000 ปีก่อน พบบันทึกอักษรฮีโรกลีฟิก บนผนังที่ฝังพระศพ ฟาโรห์ตุตันคามุน หรือ King Tut (1332-1323 ปีก่อน ค.ศ.) รวมถึงหลุมศพกษัตริย์อียิปต์พระองค์อื่นด้วย ตามความเชื่อว่าฝังแตงโมให้พระองค์มีน้ำดื่มกับชีวิตหลังความตาย แตงโมในยุคอียิปต์โบราณได้ชื่อว่าเป็น Dessert King ของหวานของกษัตริย์

ปัจจุบัน แตงโมเป็นผลไม้ที่ปลูกกันทั่วโลก คาดว่ามีมากกว่า 1,000 สายพันธุ์ ประเทศจีนปลูกแตงโมมากที่สุด คือปริมาณ 2 ใน 3 ของแตงโมที่ปลูกในทุกประเทศ

 

 

 

 

 

จากยุคอียิปต์โบราณ แตงโมเดินทางผ่านทะเลเมดิเตอร์เรเนียนผ่านเรือสินค้า ไปยังตะวันออกกลางและเอเชีย ไปถึงจีนราวศตวรรษที่ 10 และขึ้นเหนือไปทวีปยุโรปเมื่อราวศตวรรษที่ 13 และไปอเมริกาในยุคแสวงหาโลกใหม่โดยพ่อค้าชาวสเปน แตงโมเป็นผลไม้ที่นักเดินเรือขนติดเรือเพื่อเป็นเสบียง ใช้แทนน้ำก็ได้ กินเป็นผลไม้เพิ่มวิตามินซีก็ดี ป้องกันโรคเลือดออกตามไรฟัน ที่คร่าชีวิตกลาสีนักเดินเรือไปนักต่อนัก เมื่อแตงโมขึ้นฝั่งที่อเมริกา ฟลอริด้า เป็นที่แรกที่ปลูกแตงโมเมื่อปี ค.ศ.1576 แถวนี้เขตร้อนแตงโมปลูกได้ผลดี จากนั้นก็ขึ้นเหนือไปปลูกที่แมสซาชูเซตต์ ฮาวาย ลงใต้ไปปลูกที่ปานามา เปรู บราซิล จากนั้นคนทั่วโลกก็รู้จักและปลูกแตงโม

162792701436

     แตงโมเหลือง (ภาพ : marched.com)

แตงโมเหลือง มาจากไหน : ที่จริง แตงโมเหลือง เกิดก่อน แตงโมสีแดง พันธุ์ดั้งเดิมจากอัฟริกาคือสีเหลือง สีแดงเกิดจากการปรับปรุงข้ามสายพันธุ์ จนเกิดเป็นสีแดงสวย และลูกโตกว่า ได้รับความนิยมมากกว่า แต่แตงโมเหลืองต่อมาก็ได้ปรับปรุงสายพันธุ์ หวานฉ่ำ สีเหลืองสวย และมีไซส์เล็กและใหญ่ บางคนบอกว่าสีเหลืองหวานกว่า และมีกลิ่นคล้ายน้ำผึ้งผสมแอพริคอท

162792709741

     แตงโมแกะสลักในวันแตงโม (ภาพ : watermelon.org)

แตงโมไร้เมล็ด : เริ่มโดยนักวิทยาศาสตร์ชาวญี่ปุ่น เมื่อปี 1939 เพราะอยากให้คนกินสนุกกับการกินแตงโมโดยไม่ต้องคายเมล็ด แต่ก็ยังมีเม็ดเล็ก ๆ บาง ๆ สีขาวปนอยู่บ้าง คนปลูกบอกว่ากินได้ไม่เป็นอันตราย แตงโมไร้เมล็ดทำให้กินสบาย สนุก ทำน้ำคั้นแตงโมก็ไม่ต้องเขี่ยเมล็ดออก 

162792715610

    แตงโมทรงสี่เหลี่ยม (ภาพ : allaboutjapan.com)

แตงโมทรงเหลี่ยม : ชาวสวนแตงโมทุกประเทศแข่งกันปลูกแตงโม ทั้งสีเหลือง สีแดง และยังทำแตงโมเป็นรูปทรงต่าง ๆ ได้อย่างน่าทึ่ง แตงโมทรงสี่เหลี่ยม หรือ Cube คิดค้นโดยชาวสวนญี่ปุ่น ที่เมือง Zentsuji จังหวัด Kagawa โดยปลูกในกล่องโลหะหรือกล่องแก้ว เหตุผลเพื่อให้ขนส่งง่าย ไม่เปลืองเนื้อที่ และแตงโมไม่กลิ้งไปกลิ้งมาเหมือนทรงกลม แต่ราคาแพงกว่าแตงโมกลม ๆ 3 เท่า ปัจจุบันที่โตเกียวขายลูกละ 100 ยูเอส ชาวสวนบอกว่าก็คือแตงโมทั่วไปไม่ได้ผสมข้ามพันธุ์ ใคร ๆ ก็ปลูกได้ สวนหลังบ้านคุณก็ปลูกได้ (อย่าลืมใส่กล่องไว้ก่อน)

162792723996

     แตงโมรูปทรงต่าง ๆ (ภาพ : allaboutjapan.com)

แตงโมหลากรูปทรง : จากทรงสี่เหลี่ยม คนญี่ปุ่นยังทำ แตงโมรูปหัวใจ, ทรงพีรามิด, ทรงน้ำเต้า และทำขนาดให้เล็กลงได้ราวกับร่ายเวทมนตร์ แตงโมรูปทรงที่ต่างออกไปชาวญี่ปุ่นนิยมซื้อไปมอบให้ญาติผู้ใหญ่ เป็นธรรมเนียมว่าส่งมอบสิ่งที่ดีที่สุดให้แก่ผู้เคารพนับถือ

162792737659

    ม็อกเทลแตงโม (ภาพ : watermelon.org)

แตงโมเป็นซูเปอร์ฟรุต : เว็บไซต์ watermelon.org ชวนกินแตงโม เพราะเป็นผลไม้ที่อุดมด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ จากรายงานของ USDA Food แตงโม 2 ถ้วย ให้พลังงาน 80 กิโลแคลอรี่ ไม่มีไขมัน วิตามินเอ 8%  วิตามินบี 6  6% วิตามินซี 25% โปรตีน 6% มีแมกนีเซียม, ไธอามิน และฟอสฟอรัส ในแตงโมมีน้ำราว 90% สารอาหารในแตงโมถ้าเป็นสีเหลือง มีสารแคโรทีนอยด์ สีแดงมีสารไลโคปีน ซึ่งเป็นแอนตี้ออกซิแดนท์ เช่นมีวิตามินซีบำรุงผิว เสริมความแข็งแรงให้กระดูกและฟัน ช่วยดูดซึมธาตุเหล็ก วิตามินบี 6 ช่วยลำเลียงออกซิเจนไปหล่อเลี้ยงเนื้อเยื่อ และผลิตฮีโมโกลบินในเม็ดเลือด ป้องกันโรคโลหิตจาง ช่วยรักษาระดับน้ำตาลในเลือด และทำงานสัมพันธ์กับโปรตีน เมื่อกินโปรตีนมากก็ควรกินวิตามินบี 6 ให้มากขึ้น

162792743753

    กิมจิเปลือกแตงโม (ภาพ : watermelon.org)

ใคร ๆ ก็กินแตงโม : นอกจากเป็นผลไม้วิเศษแล้ว แตงโมอยู่ในผลไม้ที่ไม่เหลืออะไรทิ้งไว้เลย เป็น ผลไม้ 100% Food Waste กินได้ตั้งแต่เนื้อ คั้นน้ำ เมล็ดแตงโม เปลือกแตงโมก็กินได้ แต่ต้องหั่นเอาเปลือกสีเขียว ๆ หนา ๆ ออก (เอาไปทำปุ๋ย) ให้เหลือแต่เนื้อสีขาวที่ติดเปลือกและติดเนื้อสีแดง ๆ มาหน่อยก็ได้ เอาไปเชื่อมโรยน้ำตาล กินเป็นของหวาน

162792749678

     ปลาแห้งแตงโม สูตรเชฟบอม โรงแรมหัวช้าง เฮอริเทจ ห่อแตงโมด้วยลิ้นจี่

หรือทำเป็นของคาวเอาไปดอง ทำ กิมจิ ก็ได้ จะ ผัดเปรี้ยวหวาน ผัดกับเนื้อ ผัดกับแครอท หอมใหญ่ กระเทียม ใบกุยช่าย ใส่ขิงนิดหน่อย แตงโมหั่นสามเหลี่ยมพร้อมเปลือกและเนื้อเอาไปย่าง โรยผักชี บีบมะนาว หรือทำ ซัลซ่าแตงโม ทำสลัดแตงโมใส่เฟต้าชีส ทำสลัดควินัวใส่แตงโมน้ำสลัดจากน้ำส้ม แตงโมกับบูร์ราต้าชีส เป็นเมนูเรียกน้ำย่อยสุดสดชื่น...คนไทยก็มีวิธีกินแตงโมหลากหลาย เช่น ทำ ปลาแห้งแตงโม ทำม้าฮ่อก็ได้ กินกับข้าวสวย-ข้าวเหนียวก็ได้ น้ำแตงโมใคร ๆ ก็ชอบ ทำค็อกเทล-ม็อกเทล ทำแยม ทำไอศกรีม

162792761548

วันแตงโม...ก็กินแตงโม ผลไม้ของคนทั้งโลก