'ชุดสื่อการสอนพัฒนาจิตสำนึก' เด็กเล็ก รู้เท่าทันอุบัติเหตุ และ การพนัน

'ชุดสื่อการสอนพัฒนาจิตสำนึก' เด็กเล็ก รู้เท่าทันอุบัติเหตุ และ การพนัน

สสส. ตชด. ผสานเครือข่ายครู ส่งต่อจิตสำนึกรู้เท่าทันปัจจัยเสี่ยงในเด็กเล็ก มอบ 'ชุดสื่อการสอนพัฒนาจิตสำนึก' เพื่อรู้เท่าทันอุบัติเหตุทางถนนและการพนัน เปิดพื้นที่สร้างกระบวนการเรียนรู้จริงให้สัมพันธ์กับวิถีชีวิตของเด็ก

โครงการพัฒนาจิตสำนึกเพื่อรู้เท่าทันปัจจัยเสี่ยงทางสังคม (อุบัติเหตุทางถนนและการพนัน) สนับสนุนโดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ปรับตัวช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดโควิด 19 จัดอบรมผ่านระบบออนไลน์ เรื่อง “การนำชุดสื่อกิจกรรมพัฒนาจิตสำนึกเพื่อรู้เท่าทันปัจจัยเสี่ยงทางสังคมในสถานศึกษาและชุมชนแบบมีส่วนร่วม” เพื่อสื่อสารสร้างกระบวนการเรียนนรู้ของคณะครูนิเทศก์ และคณะครู ในการนำชุดสื่อการสอนและรูปแบบกิจกรรมไปประยุกต์ใช้ในสถานศึกษาของตนเอง

ทั้งนี้โครงการได้กำหนดส่งมอบชุดสื่อการสอนฯ ไปยังโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน ภาค 1 ทั้ง 4 กองกำกับ (กองกำกับที่ 11-14)  จำนวนทั้งสิ้น 45 โรงเรียน ครอบคลุมพื้นที่จังหวัด สระแก้ว ฉะเชิงเทรา  ประจวบคีรีขันธ์ เพชรบุรี กาญจนบุรี ราชบุรี จันทบุรี และตราด รวมทั้งโรงเรียนในเครือมูลนิธิมีชัย วีระไวทยะ จำนวน 2 โรงเรียน

162271043794_1

นางสาวรุ่งอรุณ ลิ้มฬหะภัณ ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนการควบคุมปัจจัยเสี่ยงทางสังคม สสส. กล่าวถึงมิติใหม่ของชุดสื่อการสอนภายใต้โครงการฯ เด็ก ครอบครัว และชุมชน ซึ่งสามารถนำไปต่อยอดสร้างการเรียนรู้ร่วมกันให้เท่าทันปัจจัยเสี่ยงด้านอุบัติเหตุทางถนนและการพนัน ว่า  “สสส. เห็นความสำคัญของการปลูกฝังจิตสำนึกเด็กตั้งแต่ปฐมวัย เพราะเด็กจะเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่เป็นพลังของสังคม  เราจึงพัฒนาสื่อการเรียนการสอนภายใต้โครงการให้มีรูปแบบที่เด็กๆ สามารถฝึกสติผ่านการเรียนรู้ได้อย่างสนุกสนานเหมาะสมตามวัย ควบคู่ไปการพัฒนาทักษะการคิด และการตัดสินใจแก้ปัญหาจากการมีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง และเรียนรู้ด้วยตนเองว่าในสถานการณ์จริงของการใช้รถใช้ถนน

"ต้องระมัดระวังฝืนนิสัย “ไม่เป็นไร” ด้วยการเห็นความสำคัญของการใช้อุปกรณ์สร้างความปลอดภัย เพื่อการเดินทางที่ปลอดภัยทุกครั้ง เช่น ต้องสวมหมวกนิรภัย คาดเข็มขัดนิรภัย  และที่สำคัญเสียงของเด็กเล็กจะกระตุกเตือนพ่อแม่ผู้ปกครองให้ใส่ใจในเรื่องความปลอดภัยทางถนนมากยิ่งขึ้น รวมทั้งเรื่องปัญหาจากการพนัน แม้เด็กเล็กยังไม่มีโอกาสไปยุ่งเกี่ยวโดยตรงแต่การสอนให้รู้จักพึ่งพาตนเอง มากกว่าพึ่งโชคหรือเสี่ยงดวง  เพราะผลที่ตามมาจะมีเสียมากกว่าได้ โดย สสส. เล็งเห็นว่าเด็กที่ผ่านกระบวนเรียนรู้ด้วยชุดสื่อการสอนนี้ จะสามารถพัฒนาทัศนคติ ความรู้ การคิดและทักษะชีวิตเพื่อรู้เท่าทันปัจจัยเสี่ยงของสังคมในมิติอื่นอีกด้วย”

162271048143

ดร.อัญญมณี บุญซื่อ หัวหน้าโครงการพัฒนาจิตสำนึกเพื่อรู้เท่าทันปัจจัยเสี่ยงทางสังคม (อุบัติเหตุทางถนนและการพนัน) หรือโครงการอารักข์ กล่าวถึงหัวใจสำคัญของชุดสื่อการสอนเพื่อใช้ประกอบการฝึกอบรมในครั้งนี้ ว่า “เป็นการดำเนินงานต่อขยายจากโครงการอารักข์ที่ สสส.สนับสนุน และได้ลงพื้นที่นำสื่อการสอนต้นแบบไปจัดกิจกรรมกับเด็กนักเรียนในเครือข่ายโรงเรียน ตชด. ภาค 1 และเครือข่ายโรงเรียนในพื้นที่เป้าหมายของโครงการฯ

เพื่อนำมาพัฒนาและออกแบบเป็น ‘ชุดสื่อการสอนพัฒนาจิตสึกนึกเพื่อรู้เท่าทันปัจจัยเสี่ยงทางสังคมประเด็นอุบัติเหตุทางถนนและการพนันสำหรับเด็กวัยอนุบาลและประถมศึกษาตอนต้น’  โดยผสานกระบวนการฝึกทักษะการคิดและตัดสินใจแก้ปัญหาอย่างมีสติรู้ตัวด้วยการประยุกต์ใช้หลัก EF (Executive Function) และการคิดเชิงคำนวณ (Computational Thinking) ผ่านการเล่นบทบาทสมมุมติในสถานการณ์จำลองต่างๆ

162271048185

โดยสื่อการสอนฯ ทั้งหมดที่นำมาอบรมคุณครูนิเทศก์ และคุณครูในวันนี้ สามารถนำไปใช้แบ่งกลุ่มตามการรับรู้ของการพัฒนาจิตสำนึกของเด็กเล็กใน 4  กลุ่ม คือ กลุ่มสัมผัส  : การรับรู้ความสามารถและการกำกับตนเอง คือ รู้จักควบคุมการใช้ร่างกายผ่านประสาทสัมผัสที่หลากหลาย , กลุ่มสัมพันธ์ : การรับรู้ว่าตนเองเป็นส่วนหนึ่งของสังคม คือ การเชื่อมโยงบทบาทหน้าที่ของตนผ่านการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่นและสิ่งรอบตัว , กลุ่มสัมปชัญญะ : การรับรู้โดยใช้หลักและเหตุผล  คือ การรับรู้สิ่งต่าง ๆ รอบตัวด้วยการเชื่อมโยงตามเหตุและผลที่จะตามมา  และกลุ่มสำรวจ : การรับรู้ที่เกี่ยวข้องกับสัญลักษณ์และวัฒนธรรมของชุมชน  คือ การรู้เท่าทันในเงื่อนไข กติกา วัฒนธรรม ความเชื่อที่หลากหลายทั้งทางบวกและทางลบของสังคม

พล.ต.ท. วิชิต ปักษา ผู้บัญชาการตำรวจตระเวนชายแดน กล่าวถึงการอบรมเครือข่ายครูกับการนำสื่อการสอนไปใช้ในครั้งนี้ ว่า “ชุดสื่อกิจกรรมนี้ มีความสอดคล้องกับแนวทางการจัดทำแผนปฏิบัติการของสถานศึกษา ตามแนวทางการถอดบทเรียนแผนพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร ตามแนวพระราชดำริ “เทพรัตนปูชา” ใน สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีโดยคณะครุศาสตร์ จุฬาฯ เพื่อให้เด็กและเยาวชนมีคุณภาพชีวิตที่ดี ได้รับการศึกษาที่มีคุณภาพเท่าเทียมกับพื้นที่อื่นๆ ของประเทศ แม้จะอยู่พื้นที่ห่างไกลและทุรกันดาร

โดยเน้นการพัฒนาศักยภาพทางด้านวิชาการและจริยธรรม ซึ่งการอบรมผ่านระบบออนไลน์ให้กับคณะครูนิเทศก์และคณะครู ตชด. เพื่อประยุกต์ใช้ชุดสื่อกิจกรรมนี้ในโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน ภาค 1  จำนวน 45 โรงเรียน นับเป็นการช่วยส่งเสริมการรู้เท่าทัน และพัฒนาทักษะชีวิตให้กับเด็ก ๆ ได้มีความสามารถในการตัดสินใจในการแก้ไขปัญหาจากปัจจัยเสี่ยงทางสังคม โดยเชื่อมโยงความรู้เข้ากับชีวิตและสามารถนำไปปฏิบัติได้จริงที่โรงเรียน ที่บ้าน และที่ชุมชน”

162271043794

หลังจากการจัดอบรมในครั้งนี้  ทางโครงการจะมีคณะครูนิเทศก์ และทีมติดตาม เพื่อประเมินผลชุดสื่อการสอนพัฒนาจิตสำนึกเพื่อรู้เท่าทันอุบัติเหตุทางถนนและการพนัน เรื่องการนำไปประยุกต์ใช้และพัฒนาการเรียนการสอนอย่างเป็นระยะ เพื่อให้เกิดประโยชน์กับครู ผู้ปกครอง ชุมชนในระยะยาว  และเป็นแนวทางในการขยายผลไปสู่สถานศึกษาในพื้นที่อื่น ๆ ต่อไป

ทั้งนี้สถาบันการศึกษาหรือคณะครูอาจารย์ที่สนใจชุดสื่อการการสอนพัฒนาจิตสำนึกเพื่อรู้เท่าทันอุบัติเหตุทางถนนและการพนัน  เพื่อนำไปประยุกต์ใช้ในการเรียนการสอนสามารถ download คู่มืออารักข์ฉบับปรับปรุง เล่นเกมออนไลน์ และดูเรื่องสื่อประกอบกิจกรรมทั้งหมดได้ที่ www.arrag-project.com  หรือเข้าชมคลิปการใช้สื่อการสอนฯ ในแต่ละกลุ่มกิจกรรมได้ที่เฟซบุ๊กของโครงการ https://www.facebook.com/ARRAGPROJECT