นิทรรศการ 'ผ้าทอโบราณหายาก Lotus Arts de Vivre : Woven Jewels'

นิทรรศการผ้าทอโบราณหายาก Lotus Arts de Vivre : Woven Jewels งานสะสมของ มร.รอล์ฟ วอน บูเรน ผู้ก่อตั้งแบรนด์เครื่องประดับ Lotus Arts de Vivre นำผ้าทอโบราณจากเส้นไหมและขนสัตว์จากทั่วโลก โดยเฉพาะผ้าทอในแถบเอเชีย มาจัดแสดงให้คนรักงานศิลป์ได้ชื่นชมอย่างใกล้ชิด โดย อาจารย์ลักขณา คุณาวิชยานนท์ รับหน้าที่เป็นภัณฑารักษ์

 

    ผ้าคลุมไหล่พัชมีนา ลาย Boteh หรือเรียกว่า ลายลูกน้ำ

    มร.รอล์ฟ วอน บูเรน

มร.รอล์ฟ วอน บูเรน บอกว่า “ผ้าทอของแต่ละประเทศมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว เป็นศิลปวัตถุชิ้นงามที่นับวันองค์ความรู้ด้านเทคนิคการทอผ้าเหล่านี้ใกล้สูญหาย และเป็นงานศิลปะชั้นเลิศที่หาชมยาก จึงอยากแบ่งปันให้นักสะสมหรือผู้ชื่นชอบงานศิลปะได้ชม

ผ้าทอมือโบราณมีความงดงามมาก เกิดจากความอุตสาหะและจินตนาการของช่างทอ สะท้อนถึงวิถีชีวิต อารยธรรม อันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของแต่ละประเทศ จึงเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ และจากที่มีโอกาสเดินทางไปทั่วโลกเพื่อแสวงหาช่างฝีมือและวัสดุหายาก มารังสรรค์เป็นเครื่องประดับและของแต่งบ้าน จึงมีโอกาสพบกับช่างทอผ้า และเริ่มสะสมงานหัตถศิลป์ผ้าทอจากหลายประเทศในเอเชีย โดยเริ่มสะสมมาตั้งแต่ปี ค.ศ.1965 หรือเมื่อ 56 ปีก่อน”

 

    ผ้าคลุมไหล่พัชมีนา ทอเมื่อปี 1890

    ผ้าคลุมไหล่พัชมีนา จากศตวรรษที่ 19 (ทอขึ้นเมื่อปี 1870)

เช่น ผ้าคลุมไหล่พัชมีนา (Pashmina Shawls) จากแคชเมียร์ มีอายุกว่า 200 ปี สวยงามด้วยเทคนิคการทอแบบดั้งเดิม ผ้าแต่ละผืนรวมความมหัศจรรย์ของเทือกเขาหิมาลัย โดยนำขนแพะชั้นในสุดซึ่งนุ่มและละเอียดมาก เป็นแพะที่อาศัยอยู่ที่ระดับความสูง 4,300 เมตรขึ้นไป นำมาถักทอเส้นใยแนวทแยง มีความซับซ้อนของลวดลาย การจัดเรียงสีอย่างพิถีพิถัน และย้อมสีด้วยหญ้าฝรั่น

ผ้าคลุมไหล่พัชมีนา โดดเด่นด้วยลาย Boteh หรือเรียกว่าลายเพสลีย์ (Paisley) หรือลายลูกน้ำ อันโด่งดังในโลกแฟชั่นจนถึงปัจจุบัน ลาย Boteh มีต้นกำเนิดจากเปอร์เซีย หมายถึง ดอกไม้ หรือช่อดอกไม้ใบไม้ เป็นสัญลักษณ์ของชีวิตและความเป็นนิรันดร์ ต่อมาลายนี้ได้เผยแพร่เข้าสู่อนุทวีปอินเดียในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 16 ถึง 19 ซึ่งเป็นยุคของจักรวรรดิโมกุล นิยมนำไปทอเป็นลวดลายบนผ้าคลุมไหล่ ซึ่งถือเป็นเครื่องประดับอย่างหนึ่งที่บ่งบอกถึงสถานะทางสังคมในชนชั้นสูงและขุนนาง จากนั้นช่วงกลางศตวรรษที่ 17 หรือยุคล่าอาณานิคม ลาย Boteh ได้เผยแพร่สู่ยุโรปและกลายเป็นลวดลายยอดฮิตตลอดกาลในโลกแฟชั่น

ผ้าพัชมีนา ต้องเก็บรักษาในห้องที่ควบคุมแสงสว่างและความชื้น โดยเปิดแอร์ตลอด 24 ชั่วโมง เพื่อรักษาอุณหภูมิของห้องให้คงที่รวมถึงการดูแลความสะอาดของห้องเพื่อป้องกันแมลงที่อาจจะกัดกินผ้า

 ผ้าโอบิ (Obi) คือผ้าคาดเอวในชุดกิโมโน ของอาจารย์เกนเบ ยามากูจิ (Genbei Yamaguchi) ปรมาจารย์แห่งผ้าโอบิญี่ปุ่น ผู้นำงานศิลปะชั้นสูงที่ทำตามแบบหัตถกรรมญี่ปุ่นโบราณ ผสมผสานกับเทคนิคการทำผ้าแบบโมเดิร์น

อาจารย์เกนเบ เป็นทายาทรุ่นที่ 10 ของ คอนดายะ เกนเบ (Kondaya Genbei) โรงงานผู้ผลิตผ้าทอโอบิมากว่าสามศตวรรษ แห่งเมืองเกียวโต นำมาจัดแสดงเพื่อให้นักสะสมผ้าโบราณหายากและคนรุ่นใหม่ มีโอกาสชมความอัศจรรย์ความงดงามที่ประเมินมูลค่ามิได้ ประกอบกับแนวทางในการสร้างสรรค์งานศิลปะของเกนเบ กับ โลตัส อาร์ต เดอร์ วีฟว์ มีความคล้ายคลึงกันคือ นำหัตถศิลป์โบราณและวัสดุจากธรรมชาติผสมผสานเข้ากับงานดีไซน์แบบร่วมสมัย กลายเป็นงานศิลปะที่เชื่อมโยงอดีตและปัจจุบัน ให้กลับมาเป็นที่ยอมรับและชื่นชมในยุคศตวรรษที่ 21

   ผ้าโอบิ ทอจากขนนกยูง

    ผ้าโอบิ by Fuyuko Matsui

    ผ้าโอบิ ลาย Dance of the Dragon

อาจารย์เกนเบ ยามากูจิ ได้ศึกษาเส้นใยโบราณ เทคนิคการทอโบราณจากชิ้นงานต่าง ๆ ในพิพิธภัณฑ์และนำมาทดลองปรับใช้ใหม่จนเกิดผลงานชิ้นเอกมากมาย อาทิ โอบิทอจากใยไหม, เส้นใยที่ผลิตจากเปลือกต้นเชอร์รี่, เปลือกหอยมุก, ยางต้นพลับ นอกจากนี้ยังคิดค้นวิธีบดหินลาพิส ลาซูลี (Lapis lazuli) เพื่อย้อมผ้าสีฟ้า รวมถึงผลงานเลื่องชื่อที่นับว่าเป็นเทคนิคการทอที่ยากที่สุด คือ ผ้าโอบิที่ทอจากขนนกยูง ซึ่งเป็นศิลปะการทอที่ใกล้สูญหาย 

    กระเป๋าคอลเลคชั่น Woven Jewels

ยังมี ผ้าบาติกของมาเลเซีย ผสานเทคนิคการปักลายจาก มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพ ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ผ้าส่าหรีของอินเดีย ที่นำมาออกแบบเป็นกระเป๋า เสื้อคลุมฮาโอริ (Haori) หรือเสื้อตัวนอกสุดของชุดกิโมโน จากแบรนด์ Noble Savage ซึ่งเป็นผลงานของอาจารย์เกนเบ ยามากูจิ ที่ได้ผสาน 2 เทคนิคการย้อมสีแบบการพิมพ์สกรีน และย้อมพื้นผิวทั้งหมดด้วยแปรง และกระเป๋าคอลเลคชั่น Woven Jewels ที่นำความงดงามของศิลปะผ้าทอหลอมรวมกับดีไซน์สมัยใหม่ ประดับวัสดุจากธรรมชาติอันเป็นจิตวิญญาณของแบรนด์ เพื่อเป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์งานหัตถกรรมผ้าทอให้คงอยู่

 

    เสื้อคลุมฮาโอริ

    ผ้าโอบิ ลาย Pegasus

นัดหมายเพื่อเข้าชม นิทรรศการ Lotus Arts de Vivre : Woven Jewels โทร.08 9667 6077 ตั้งแต่วันนี้ ถึงวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2564 เวลา 10.00 - 17.00 น. ณ โลตัส อาร์ต เดอร์ วีฟว์ แกลลอรี่ พระราม 3 ข้อมูลเพิ่มเติมที่  www.lotusartsdevivre.com, IG: @lotusartsdevivre