เปิดไทม์ไลน์ ศึกชิง ‘เทศบาล’! เวที 'เลือกตั้งท้องถิ่น' เดือนมีนาคม

พลันที่ “ฉัตรชัย พรหมเลิศ” ปลัดกระทรวงมหาดไทย ลงนามหนังสือที่ มท 0310.4/ว7446 วันที่ 14 ธ.ค.2563 ถึงผู้ว่าราชการจังหวัดทุกจังหวัด เรื่อง “การเตรียมการเลือกตั้งสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบล( อบต.)” หลายฝ่ายได้คาดว่า จะเป็นไทม์ไลน์การเลือกตั้งท้องถิ่นลำดับถัดไป ต่อจากการเลือกตั้งนายกและสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) 76 แห่งทั่วประเทศ

เมื่อหนังสือกระทรวงมหาดไทยฉบับนี้ ระบุความคืบหน้ากรณีกระทรวงมหาดไทย กำหนดให้จังหวัด “สรุปข้อมูล” การรวมหมู่บ้านที่มีจำนวนราษฎรตามหลักฐานตามทะเบียนราษฎรไม่ถึง 25 คนกับหมู่บ้านอื่นที่มีพื้นที่ติดต่อกันเพื่อเป็นเขตเลือกตั้ง เพื่อเตรียม “ฐานข้อมูล” จัดทำประกาศกำหนดหมู่บ้านเป็นเขตเลือกตั้ง อบต.ให้แล้วเสร็จภายใน 31 ม.ค.2564 และส่งสำเนาประกาศให้กระทรวงมหาดไทยภายในวันที่ 5 ก.พ.2564

แต่ที่สุดแล้วในที่ประชุมคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 12 ม.ค.ที่ผ่านมา กลับมีมติเห็นชอบให้คณะกรรมการการเลือกตั้ง(กกต.) จัดการเลือกตั้ง “เทศบาล” ก่อนการเลือกตั้ง “อบต.” ภายหลังการเลือกตั้ง อบจ.เสร็จสิ้นไปเมื่อวันที่ 20 ธ.ค.2563 ตามที่ กกต.เคยกำหนดระยะห่างกัน 45-60 วันเพื่อจัดการเลือกตั้งแต่ละประเภท

สำหรับการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาล ขณะนี้ กกต.ได้ทยอยประกาศเผยแพร่ “การแบ่งเขตเลือกตั้ง” สมาชิกสภาเทศบาลผ่านเว็บไซต์ราชกิจจานุเบกษาเกือบครบทุกจังหวัดแล้ว สอดคล้องกับประเด็นที่ พ.ต.อ.จรุงวิทย์ ภุมมา เลขาธิการ กกต.ได้ยืนยันในที่ประชุมสัมมนาสมาคมสันนิบาตเทศบาลแห่งประเทศไทย ที่จังหวัดภูเก็ต เมื่อวันที่ 11 ธ.ค.2563 ว่า กกต.มีความพร้อมเลือกตั้งเทศบาลต่อจาก อบจ.

แต่หากพิจารณาถึง “เพดาน” จัดเลือกตั้งเทศบาล ซึ่งคาดว่า กกต.จะประกาศ “วันเลือกตั้ง” ไม่เกินเดือน มี.ค.2564 จากไทม์ไลน์ระบบราชการที่ กกต.ต้องจัดเลือกตั้งก่อนที่สำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย จะประกาศจำนวนประชากรประจำปีสิ้นสุดวันที่ 31 ธ.ค.2563 ลงในราชกิจจานุเบกษา

เนื่องจากหาก กกต.ประกาศจัดเลือกตั้งเทศบาล 3 ระดับ 2,472 แห่ง ที่แบ่งเป็นเทศบาลนคร 30 แห่ง เทศบาลเมือง 195 แห่ง เทศบาลตำบล 2,247 แห่ง หลังกรมการปกครองประกาศจำนวนประชากรในราชกิจจานุเบกษา ซึ่งจะช้าสุดไม่เกินวันที่ 30 มี.ค.ของทุกปี จะทำให้เทศบาลทั้งหมดต้องแบ่งเขตเลือกตั้งใหม่

นักเลือกตั้งท้องถิ่นจึงประเมินว่าการเลือกตั้งเทศบาลน่าจะเกิดขึ้นใน 2 ห้วงเวลา ดังนี้ 1.ไม่เกินวันอาทิตย์ที่ 28 ก.พ.2564 เนื่องจากพบว่า วันศุกร์ที่ 26 ก.พ.เป็นวันมาฆบูชา ทำให้เป็นวันหยุดต่อเนื่องยาว 3 วันจะช่วยกระตุ้นให้ประชาชนกลับภูมิลำเนาไปเพื่อใช้สิทธิเลือกตั้งในวันอาทิตย์

2.วันอาทิตย์ที่ 21 มี.ค.2564 ซึ่งตรงกับช่วงเวลาที่ “สาธิต ปิตุเตชะ” รมช.สาธารณสุข จากพรรคประชาธิปัตย์ ออกมาเปิดเผยผ่านเฟซบุ๊คว่า การเลือกตั้งเทศบาลจะมีขึ้นในวันดังกล่าว หากไม่มีการเปลี่ยนแปลง

3.วันอาทิตย์ที่ 28 มี.ค.2564 เพราะขณะนี้ กกต.ยังติดปัญหาในเรื่องการแบ่งเขตเลือกตั้งไม่แล้วเสร็จอีก 4 แห่งใน 2 จังหวัด จากปัญหาเรื่องแนวเขตก่อนหน้านี้ ที่เทศบาลตำบลปากน้ำ เทศบาลเมืองบางริ้น เทศบาลตำบลปากน้ำท่าเรือ อ.เมือง จ.ระนอง และเทศบาลตำบลปากน้ำปราณ อ.เมือง จ.ประจวบคีรีขันธ์ 

สำหรับตำแหน่ง “นายกเทศมนตรี” มีวาระอยู่ในตำแหน่งคราวละ 4 ปี และจะดำรงตำแหน่งติดต่อกันเกิน 2 วาระไม่ได้ แต่กรณีอยู่ในตำแหน่งไม่ครบ 4 ปี ก็ให้ถือเป็น 1 วาระ หากได้ดำรงตำแหน่งในวาระที่ 2 ติดต่อกัน จะสามารถกลับมาดำรงตำแหน่งได้อีกเมื่อพ้นระยะเวลาไปแล้ว 4 ปี นับตั้งแต่พ้นตำแหน่ง

ขณะที่ อัตราค่าธรรมเนียมการสมัครรับเลือกตั้งท้องถิ่น หรือผู้บริหารท้องถิ่น ตามแนบท้ายระเบียบ กกต.ว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่น และผู้บริหารท้องถิ่น พ.ศ.2562 กำหนดให้นายกเทศมนตรีนคร มีค่าสมัคร 10,000 บาท นายกเทศมนตรีเมืองมีค่าสมัคร 8,000 บาท นายกเทศมนตรีตำบล มีค่าสมัคร 5,000 บาท

ที่สุดแล้ว จากปฏิทินประกาศจำนวนประชากร การแพร่ระบาดเชื้อไวรัสโควิด กระบวนการแก้ไขรัฐธรรมนูญ และการทำประชามติ ล้วนเป็นปัจจัยร่วมสำคัญที่รัฐบาลต้องบริหารให้ทุกองคาพยพเคลื่อนไปตามวาระที่กำหนดไว้

โดยเฉพาะการเลือกตั้ง “เทศบาล” ครั้งนี้ จะเป็นกำหนด “ฐานทางการเมือง” เพื่อชิงความได้เปรียบรองรับการเลือกตั้งใหญ่ในวันข้างหน้า.