SHE ศาสตร์ดัดจัดสรีระ สร้างรายได้สตรีเปราะบาง

มนุษย์ออฟฟิศ เป็นกลุ่มที่ร่างกายสะสมความเครียดเป็นเวลานาน ก่อให้เกิดโรคมะเร็ง เบาหวาน ความดัน และโรคหัวใจ ข้อมูลขององค์กรแรงงานระหว่างประเทศ พบว่า วัยทำงานเสียชีวิตจากโรคเบาหวาน หัวใจ มะเร็ง มากถึง 6,500 คนต่อวัน ขณะเดียวกัน คนที่มีความเครียดมักก่อให้เกิดอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ เส้นต่างๆ มีอาการตึงและเจ็บปวด

"นวัตกรรม SHE" หรือ การดัดสรีระผ่อนคลายกล้ามเนื้อภายใน 10 นาที จึงถูกคิดค้นและพัฒนาขึ้น โดย “นพ.พูลชัย จิตอนันตวิทยา” แพทย์อายุรกรรม ผู้พัฒนาโครงการ SHE อาชีพเสริมดัดจัดสรีระสำหรับกลุ่มเปราะบาง เมื่อ 10 ปีที่ผ่านมา จากแนวคิดที่ต้องการผ่อนคลายความตึงเครียดในการทำงาน และการใช้ชีวิตประจำวันของคนในปัจจุบัน โดยเฉพาะในกลุ่มมนุษย์ออฟฟิศที่ร่างกายสะสมความเครียดเป็นเวลานาน นวัตกรรมนี้จึงเป็นสิ่งที่ตอบโจทย์กับปัญหาดังกล่าว รวมถึงขยายผลสร้างงาน สร้างรายได้ให้กับกลุ่มสตรีมุสลิมภาคใต้และอดีตผู้ต้องขัง ซึ่งถือเป็นกลุ่มเปราะบาง

นพ.พูลชัย อธิบายว่า SHE เป็นการผสมผสานองค์ความรู้และเทคนิคกายวิภาคศาสตร์ดัดจัดสรีระเทคนิคของการยืดเหยียดแบบ Sport Medicine ร่วมกับการกดจุด Trigger Point เพื่อสั่งให้สมองเปลี่ยนคำสั่งจากกล้ามเนื้อตึงให้เป็นกล้ามเนื้อหย่อน การสลายจุด Trigger Point ในกล้ามเนื้อ ทำให้นอนหลับได้สนิทขึ้น เพราะเป็นการปรับสมดุลระบบประสาทอัตโนมัติใหม่ เมื่อทำสม่ำเสมอประสิทธิภาพการทำงานของสมองจะดีขึ้น ใช้เวลาเพียง 10 นาที ในการคลายความเมื่อยล้า

การยืดเหยียดกล้ามเนื้อยังช่วยกระตุ้นสมองให้หลั่งสารเอ็นโดรฟิน ทำให้ร่างกายรู้สึกผ่อนคลาย เหมาะเป็นอย่างยิ่งสำหรับพนักงานออฟฟิศ ผู้ใช้แรงงาน รวมไปถึงคนทั่วไปที่ใช้กล้ามเนื้อในการทำงาน พร้อมกันนี้ นวัตกรรมดังกล่าว ยังนำไปสู่โมเดลธุรกิจเพื่อสังคมมาช่วยในการสร้างรายได้ให้กับคนในชุมชน รวมถึงกลุ่มคนที่ขาดโอกาสในการประกอบอาชีพในสังคม

ถือเป็นอีกหนึ่งเป้าหมายสำคัญ ในการสร้างอาชีพและรายได้ให้กับกลุ่มคนเปราะบางทางสังคมไม่ว่าจะเป็นกลุ่มอดีตผู้ต้องขังหญิง กลุ่มสตรีมุสลิมใน 3 จังหวัดชายแดนใต้ ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีความเปราะบางด้านรายได้ วัฒนธรรม การศึกษา รวมไปถึงความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงบริการภาครัฐต่างๆ ซึ่งจากการลงพื้นที่จังหวัดนราธิวาส และ ปัตตานี พบว่า กลุ่มสตรีมุสลิมส่วนใหญ่ จะประกอบอาชีพรับจ้าง มีรายได้เพียงเล็กน้อย

“นวัตกรรมนี้ได้เปิดโอกาสให้พวกเขาเหล่านั้นได้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น มีรายได้จุนเจือครอบครัว สร้างความมั่นคงในชีวิตได้มากกว่าการทำการเกษตรในพื้นที่ อีกทั้งยังฝึกหัดให้สตรีมุสลิมสามารถทำงานด้านบริการได้มากกว่าที่ผ่านมา เนื่องจากคนกลุ่มนี้จะมีลักษณะเฉพาะด้านวัฒนธรรมที่คนทั่วไปไม่สามารถเข้าถึงได้ ทั้งนี้ หากสตรีมุสลิมสามารถทำงานด้านการบริการได้ ก็จะสามารถเจาะตลาดกลุ่มคนที่มีวัฒนธรรมและความต้องการเดียวกันได้มากขึ้น และมีโอกาสที่จะนำองค์ความรู้เหล่านี้ไปสร้างอาชีพที่มั่นคงในพื้นที่ได้ต่อไป”

“ปัจจุบันได้มีองค์กรขนาดใหญ่ทั้งในภาครัฐ และเอกชน ได้ให้ความสนใจนำนวัตกรรมนี้ไปขยายผลสำหรับบุคลากรในองค์กร ที่มีปัญหาเจ็บป่วยจากการทำงานซึ่งได้รับผลตอบรับเป็นอย่างดี เปิดโอกาส สร้างรายได้ ให้แก่กลุ่มเปราะบางทางสังคม ผู้ที่สนใจสามารถรับบริการการได้ที่คลินิกทางด่วนเพื่อชุมชน ดินแดง ซึ่งมีสตรีชาวมุสลิมและอดีตผู้ต้องขังประจำอยู่ราว 10 ราย โดยมีบริการนวดตั้งแต่ 10 นาที จนถึง 1 ชั่วโมง นอกจากนี้ ยังมีการถ่ายทอดความรู้ให้แก่ผู้ต้องขังที่ยังอยู่ในเรือนจำมากกว่า 100 คน พร้อมเตรียมขยายผลสู่การส่งเสริมเกษตรชุมชนในอนาคต” นายแพทย์พูลชัย กล่าว

ทั้งนี้ นวัตกรรมดังกล่าว ยังได้รับการสนับสนุนจาก “สำนักนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์กรมหาชน)” หรือ NIA ภายใต้โมเดลนวัตกรรมเพื่อสังคม ที่ช่วยยกระดับคุณภาพชีวิต ลดช่องว่าง และความเหลื่อมล้ำทางสังคมได้อย่างเป็นรูปธรรม เพื่อเป็นการวางรากฐานการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจควบคู่ไปกับการพัฒนาเชิงสังคมอย่างมั่นคง และยั่งยืน โดยเฉพาะในกลุ่มผู้เปราะบาง ผ่านโครงการหมู่บ้านนวัตกรรมเพื่อสังคมโดยอาศัยรูปแบบกลไกการขยายผลนวัตกรรมเพื่อสังคม และเครือข่ายนวัตกรรมเพื่อสังคม โดยมีเป้าหมายในการสร้างความเป็นอยู่ที่ดี

วิเชียร สุขสร้อย รองผู้อำนวยการด้านเศรษฐกิจและสังคม สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน) กล่าวว่า โครงการ “SHE: อาชีพเสริมดัดจัดสรีระสำหรับกลุ่มเปราะบาง” ซึ่งเป็นหนึ่งในนวัตกรรมเพื่อสังคมที่ประสบความสำเร็จในการมอบโอกาสการมีงานทำและรายได้ให้กับกลุ่มสตรีมุสลิมภาคใต้ชายแดน และอดีตผู้ต้องขังหญิง ตอบโจทย์กับผู้ที่ทำงานในออฟฟิศ และลดเวลาในการเดินทางเพื่อรักษาตัวในโรงพยาบาล โดย NIA มอบทุนให้เปล่าจำนวน 1.4 ล้านบาท

นวัตกรรม SHE ถือเป็นการสร้างอาชีพ สร้างรายได้ที่สม่ำเสมอให้กับครอบครัวที่เป็นเกษตรกร หรือกลุ่มคนที่มีรายได้ไม่มั่นคงในชุมชนได้ตลอดทั้งปี รวมถึงเป็นการเปิดโอกาสให้กลุ่มคนเปราะบางทางสังคม เช่น อดีตผู้ต้องขังหญิง กลุ่มสตรีมุสลิมในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ กลุ่มประชากรชายขอบ ได้รับองค์ความรู้และเทคนิคด้านการแพทย์เพื่อนำไปประกอบอาชีพในท้องที่ มีงานที่มั่นคง สามารถต่อยอดเป็นงานบริการหรือประยุกต์เป็นอาชีพเสริม พร้อมกระจายองค์ความรู้ที่ได้รับไปสู่กลุ่มคนที่มีวิถีชีวิตเดียวกันได้”

“นอกจากนี้ การสนับสนุนนวัตกรรมดังกล่าวยังเป็นการผลักดันให้สังคมได้เห็นถึงศาสตร์ใหม่ในการรักษาและดูแลร่างกาย ทำให้คนมีทางเลือกมากขึ้น อีกทั้งยังตอบโจทย์สิ่งที่ขึ้นชื่อและเป็นอัตลักษณ์ของไทยอย่างการ “นวด” ให้เติบโตไปอีกขั้น” นายวิเชียร กล่าว

นูรีดา สารอรี ชาวนราธิวาส หนึ่งในสตรีมุสลิมที่ได้รับโอกาสจากโครงการ SHE แต่เดิมทำงานในร้านอาหารที่มาเลเซีย และได้กลับไทยมารับจ้างทำสวน และติดเพชรบนเสื้อผ้า รายได้ 3 วันราว 200-300 บาท หลังจากที่คุณหมอได้ลงพื้นที่และนำเสนอโครงการนี้ จึงตัดสินใจย้ายมาทำงาน และอยู่ประจำที่คลินิก ทำให้มีรายได้ และคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น เช่นเดียวกับ “คุณฝน” สตรีที่เคยก้าวพลาด ระหว่างที่กำลังจะออกจากสถานบำบัดผู้ติดยาเสพติด คุณหมอพูลชัย ได้เข้าไปนำเสนอโครงการฯ จึงสนใจและตัดสินใจมาทำงานกับคุณหมอหลังจากที่ได้ออกมา รวมเป็นเวลากว่า 6 ปี

“หลังเข้ารับการบำบัด ทุกอย่างเหมือนต้องเริ่มต้นใหม่ โครงการนี้จึงถือเป็นโอกาส เพราะมีทั้งที่พักฟรี มีรถรับส่งฟรีเมื่อต้องออกไปทำงานนอกสถานที่ ทำให้มีรายได้เลี้ยงดูตัวเอง ส่งเสียที่บ้าน ได้เจอสังคมใหม่ๆ ทำให้รู้สึกว่า ชีวิตไม่ใช่เจอแค่เรื่องลบอย่างเดียว แต่เรายังมีพลังบวกจากคนรอบข้าง ได้รับกำลังใจ จากที่เป็นพนักงานกลายเป็นครูฝึก ได้ให้โอกาสคนอื่น อย่างที่เราเคยได้รับโอกาส” คุณฝน กล่าวทิ้งท้าย