'เศรษฐกิจ' ตกต่ำ แต่ 'หุ้น' ขึ้น

'เศรษฐกิจ' ตกต่ำ แต่ 'หุ้น' ขึ้น

เป็นที่น่าสังเกตว่า ขณะที่เศรษฐกิจของโลกตกต่ำอยู่ในภาวะอันตราย แต่ตลาดหุ้นกลับดีขึ้นสวนทางกับเศรษฐกิจ อะไรคือสาเหตุของปรากฏการณ์อย่างนี้? หาคำตอบได้จากบทความนี้

IMF ประเมินเมื่อวันพุธที่ 23 มิ.ย.ว่า GDP เศรษฐกิจโลกจะหดตัวลงภายในสิ้นปีนี้ 4.9% จากเดิมที่เคยประเมินไว้เมื่อเดือนเมษายนว่าหดตัวลง 3%

การแถลงแก้ไขการประเมินเป็นการเตือนว่าสถานการณ์ยังน่าเป็นห่วงมาก IMF MD Kristalina Georgieva ย้ำว่าเหตุการณ์อย่างนี้เป็นสิ่งที่โลกไม่เคยประสบมาก่อน หลายประเทศจะบอบช้ำและแทบจะไม่มีโอกาสฟื้นตัวได้ หากไม่มีการอุ้มชูจากประเทศที่เข้มแข็งกว่า

ประมาณว่า การหดตัวของเศรษฐกิจสหรัฐอเมริกา 8% EU 10% ญี่ปุ่น 5.8% ส่วนจีนนั้นจะเพิ่มเพียงแค่ 1% (ซึ่งนับว่าต่ำมาก เนื่องจากจีนมีการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจต่อเนื่องมาหลายทศวรรษ) ผลผลิตรวมของโลกจะหายไปประมาณ 12.5 ล้านล้านดอลลาร์ ภายในสิ้นปีหน้า

IMF ชี้ว่า สิ่งที่ประคับประคอง 170 ประเทศที่กำลังได้รับผลกระทบจากรายได้ของประชากรที่ตกต่ำกว่าปกตินั้น คือเงินที่รัฐบาลต่างๆ อัดฉีดเข้าไปในกระแสแล้วประมาณ 11 ล้านล้าดอลลาร์

สหรัฐอเมริกาเป็นประเทศผู้นำทางเศรษฐกิจโลกและมีบทบาทสำคัญในการรักษาความมั่นคง โดยเฉพาะได้รับความเชื่อถือในระบบการเงินและการธนาคารระหว่างประเทศ และสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นในอเมริกาเป็นสัญญาณต่อประเทศคู่แข่งและพันธมิตรที่เป็นเศรษฐกิจสำคัญทั้งหลาย

โรคระบาดส่งผลโดยตรงต่อตลาดหุ้นในอเมริกา ซึ่งขึ้นมาสม่ำเสมอจนกระทั่งตกวูบ 30% เมื่อดัชนีดาวโจนส์วันที่ 23 มี.ค.2563 ตกมาที่ 18,592 หลังจากนั้นก็ขึ้นมาเรื่อยๆ ถึงแม้จะตกจนน่ากลัวอีกครั้งวันที่ 11 มิ.ย. ถึง 1,861 จุด (7%) แต่ก็ขยับขึ้นมาอีกค่อนข้างสม่ำเสมอ จนถึงวันพุธที่ 23 มิ.ย.ที่ผ่านมาตกอีก 710 จุด (2.7%) และแม้มีการคาดว่าวันที่ 24 มิ.ย.จะตกอีก แต่ชั่วโมงสุดท้ายก่อนตลาดหุ้นปิด มีการระดมซื้อหุ้นเพิ่มขึ้นจนสถานการณ์พลิก Dow Jones +300 (1.18%) เป็น 25,746, S&P500 +33 (1.1%) เป็น 3,084 NASDAQ +108(1.09%) เป็น 10,017

ขณะที่กำลังเขียนบทความนี้ (26 มิ.ย.) ตลาดหุ้นต่างๆ ในเอเชียเพิ่มยอดสูงขึ้นสอดคล้องกับกระแสของความมั่นใจของตลาดหุ้นในอเมริกา

เป็นที่น่าสังเกตว่าขณะที่เศรษฐกิจของโลกตกต่ำอยู่ในภาวะอันตราย แต่ตลาดหุ้นกลับดีขึ้นสวนทางกับเศรษฐกิจ อะไรคือสาเหตุของปรากฏการณ์อย่างนี้?

คำอธิบายโดยสังเขปก็คงต้องย้ำว่าเศรษฐกิจและตลาดหุ้นเป็นคนละเรื่องกัน เศรษฐกิจไม่ใช่ตลาดหุ้นและขณะเดียวกันตลาดหุ้นไม่ใช่เศรษฐกิจ ถึงแม้ว่าทั้งสองสิ่งนี้น่าจะมีความคล้องจองกันเสมอ ขึ้นและลงด้วยกัน แต่สิ่งที่ทำให้ทั้งสองอย่างนี้สามารถที่จะเดินสวนทางกันในบางครั้งก็เป็นเพราะว่าคุณลักษณะต่างกันมาก

"เศรษฐกิจ คือการวัดผลผลิตและการบริโภคในปัจจุบัน ส่วนตลาดหุ้นคือการคาดคะเนสิ่งที่จะเกิดขึ้นในอนาคต"

การวิเคราะห์สภาวะเศรษฐกิจมักจะใช้หลักการดูผลผลิตและการบริโภคในระยะเวลาช่วงหนึ่งที่ผ่านมา (เช่น ไตรมาสที่แล้ว) ส่วนตลาดหุ้นขึ้นอยู่กับความมั่นใจหรือไม่มั่นใจของผู้ลงทุนซึ่งใช้ในการตัดสินใจต่อราคาหุ้นของแต่ละบริษัทที่หมายตาไว้ ราคาของหุ้นจะผันแปรได้ตามอารมณ์และความรู้สึกของผู้ลงทุน

ตัวอย่างคือ สหรัฐอเมริกาในปัจจุบันนี้ ถึงแม้ว่ายังอยู่ในวิกฤตรุนแรงทั้งเรื่องโรคระบาด เรื่องเศรษฐกิจ และความบาดหมางทางสังคมโดยเฉพาะเรื่องของชนกลุ่มน้อย แต่ผู้ลงทุนให้ความเชื่อมั่นกับปัจจัยเหล่านี้มากกว่า คือ

1.มีเงินอัดฉีดจากภาครัฐ ประเมินว่าภายในปีนี้เข้าสู่ระบบแล้วประมาณ 6 ล้านล้านดอลลาร์ และผู้ลงทุนมีความหวังว่ารัฐบาลจะเยียวยาอีกหากจำเป็น

2.ดอกเบี้ยในปัจจุบันต่ำมาก ประมาณ 0.25% ทำให้ผู้ที่ถือพันธบัตรหรือเงินฝากไว้กับธนาคารเสียดายโอกาส

3.มีความหวังว่าจะมีวัคซีนในอีกในไม่นาน

4.เทคโนโลยีสะดวก สามารถซื้อขายหุ้นคล่องตัว และการซื้อขายหุ้นขยายวงกว้างถึงผู้ลงทุนย่อย APPs Robinhood and TD Ameritradeให้บริการฟรีโดยไม่คิดค่าธรรมเนียมมีนักลงทุนหน้าใหม่สมัครเล่นเข้าสู่ระบบมาก

5.FOMO “Fear of missing out” หรือ “กลัวตกรถ” มนุษย์มีธรรมชาติที่ชอบเลียนแบบซึ่งกันและกันเมื่อหลายคนแห่ซื้อก็อยากซื้อด้วยเมื่อมีการเทขายก็ขายด้วยโดยที่ไม่จำเป็นต้องใช้หลักการเมื่อมีการซื้อขายหุ้นออนไลน์เนื่องจากอยู่บ้านมากขึ้นจึงทำให้มีการเรียนรู้จากกันและกันเมื่อคนอื่นได้ก็อยากได้เช่นกัน

6.TINA “There is no alternative” หลายคนคิดว่าไม่มีทางเลิกอื่นเพราะสถานการณ์ยังวุ่นวายตลาดหุ้นเข้าง่ายออกง่ายเมื่อเทียบกับการลงทุนอย่างอื่นผู้บริโภคปัจจุบันมักหลีกเลี่ยงสิ่งที่ไม่สะดวกและมีการผูกมัดระยะยาวส่วนผู้ลงทุนจากต่างประเทศก็อาจเห็นว่าคงไม่มีทางเลือกใดที่ดีกว่าอเมริกาความเชื่อมั่นในเงินสกุลดอลลาร์ยังเป็นอันดับหนึ่งและภาพพจน์ความเข้มแข็งทางการทหารก็เป็นปัจจัยสำคัญ

แม้ว่าการซื้อขายหุ้นจะทำได้ง่ายและมีผลตอบแทนสูง (หากท่านโชคดี) แต่สิ่งที่มองข้ามไม่ได้คือ เราต้องไม่ลืมการกระจายความเสี่ยง แบ่งทรัพย์สินเพื่อความสะดวกระยะสั้นและความมั่นคงระยะยาวเงินในตลาดหุ้นไม่ควรเกิน 20-25% ควรมีเงินสดเพื่อความจำเป็นใช้จ่ายงบประมาณของครอบครัวอย่างน้อย 4-6 เดือนการซื้อทองคำอสังหาริมทรัพย์ (รวมทั้งที่ดิน) ลงทุนทำธุรกิจส่วนตัวหรือเป็นหุ้นส่วนพันธบัตรตั๋วสัญญาหรือการฝากเงินเพื่อการศึกษาหรือใช้จ่ายเมื่อสูงวัยฯลฯเป็นสิ่งที่แต่ละคนมีความเข้าใจและพึงพอใจต่างกันแต่เมื่อเราเลือกลงทุนแล้วเราควรปฏิบัติต่อเนื่องโดยมีวินัย

โลกกำลังก้าวกระโดดไปอย่างรวดเร็ว เมื่อเราเรียนรู้อะไรก็จะมีสิ่งใหม่เข้ามา ทำให้ต้องเรียนรู้เพิ่มเติมอีกตลอดเวลา ถึงแม้ท้อใจก็ต้องกัดฟันสู้ต่อไป เมื่อล้มเจ็ดครั้งก็ต้องลุกให้ได้แปดครั้ง ขณะนี้เรากำลังช่วยกันทุกวิถีทางเพื่อให้ผ่านอุปสรรคของโรคระบาดและปัญหาเศรษฐกิจด้วยความเสียสละ

ธรรมชาติกำลังฟื้นฟู เพราะกิจกรรมของมนุษย์ลดลงอย่างมาก เรามีโอกาสหยุดชะลอเพื่อได้ไตร่ตรอง เลือกการลงทุนที่มีคุณค่า ตัวเลขไม่ใช่สิ่งที่สำคัญที่สุดควบคุมรายจ่ายให้น้อยกว่ารายได้ แต่หากมีสิ่งที่ไม่คาดฝันเกิดขึ้น เราก็ต้องช่วยเหลือกันทั้งประเทศและประชาคมโลกให้อยู่ได้อย่างพอเพียงครับ