ตลาดสดอู่ฮั่น ‘เจ็บนี้อีกนาน’

สัปดาห์ก่อนเมืองอู่ฮั่น มณฑลหูเป่ย์ ทางภาคกลางของจีน เฉลิมฉลองสิ้นสุดปิดเมือง (ล็อกดาวน์) นานเกือบ 3 เดือน ดอกไม้และต้นไม้ที่ปลูกไว้ในสวนสาธารณะเบ่งบานบริเวณหน้าโรงพยาบาล ที่เคยเต็มไปด้วยคนไข้อาการตื่นตระหนก ถนนหนทางทั่วเมืองถูกขัดถูจนสะอาดสะอ้าน

ก่อนเที่ยงคืนวันพุธที่ 8 เม.ย. วันยกเลิกคำสั่งห้ามประชาชนออกจากบ้านอย่างเป็นทางการ สื่อของรัฐส่งโดรนขึ้นไปถ่ายภาพอาคารและสะพานเปิดไฟสีสันสวยงาม รถยนต์ที่ต้องการออกจากอู่ฮั่นเข้าคิวบริเวณด่านจ่ายค่าทางด่วนยาวเหยียด คนขับเล่าว่าความรู้สึกเหมือน “ถูกปลดปล่อย” บ้านเรือนจำนวนมากติดธงประกาศ “ปลอดไวรัส” ธงผืนหนึ่งเขียนข้อความ “รบเด็ดเดี่ยว ชนะเด็ดขาด”

แต่สำหรับอีกหลายๆ คนในอู่ฮั่น เมืองที่มีประชากร 11 ล้านคน เสียชีวิตกับไวรัสโคโรนาไม่น้อยกว่า 2,500 คน พวกเขาไม่ได้รู้สึกปลดปล่อยมากนัก

“เราไม่ได้รู้สึกว่าเปลี่ยนแปลงมากมาย สำหรับคนทั่วไปการล็อกดาวน์ยังไม่จบ” จาง วัย 50 ปี ผู้อาศัยอยู่ในเขตอู่จางและถูกกักตัวอยู่ในบ้านเผยความรู้สึก

การยกเลิกล็อกดาวน์อู่ฮั่นเป็นส่วนหนึ่งของความพยายาม ที่ทางการจีนสร้างความเชื่อมั่นให้กับสาธารณชนว่า สามารถกลับมาใช้ชีวิตตามปกติได้ ทางการกำราบไวรัสสำเร็จแล้ว

“การโหมประโคมข่าวเปิดเมืองอู่ฮั่น เป็นการตั้งใจส่งสัญญาณว่า จีนกลับมาค้าขายและทำงานได้เหมือนเดิมแล้ว แต่แม้รัฐบาลพยายามแค่ไหนชาวบ้านยังคงระวังตัว พวกเขาไม่มีทางลืมความผิดพลาดช่วงแรกๆ ของทางการที่ทำให้เกิดวิกฤติ โดยเฉพาะคนที่สูญเสียบุคคลที่รักหรือตนเองต้องเจ็บป่วยอย่างรุนแรง” โฮ ฟัง ฮุงอาจารย์ด้านเศรษฐศาสตร์การเมือง มหาวิทยาลัยจอห์นส ฮอปกินส์ เผยกับเว็บไซต์เดอะการ์เดียน

ถึงวันนี้พ่อค้าขายปลาแม่ค้าขายผักในตลาดสดอู่ฮั่นกลับมาเปิดแผงขายตามปกติ แต่อนาคตจะเหมือนเดิมหรือไม่นั้นยังไม่แน่ใจ เพราะลูกค้ามาเดินน้อยมาก ตราบาปเรื่องไวรัสจากตลาดยังคงอยู่

ไวรัสที่มีผู้ติดเชื้อแล้ว 1.6 ล้านคน สังเวยชีวิตอีก 106,000 คน ใน 214 ประเทศและดินแดน เชื่อกันว่ามีต้นกำเนิดมาจากสัตว์ป่าที่นำมาค้าขายกันในตลาดซีฟู้ดแห่งหนึ่งของเมืองอู่ฮั่น ตลาดดังกล่าวถูกสั่งห้ามขายและปิดตายมาตั้งแต่เดือน ม.ค. ทั้งยังส่งผลให้ตลาดสด ฉากชีวิตสำคัญฉากหนึ่งของประเทศจีน ถูกตรวจสอบหนักตามไปด้วย แม้ตลาดบางแห่งจะมีการขายสัตว์ป่าเพียง 2-3 ตัว แต่ทางการสหรัฐและประเทศอื่นๆ ในเอเชียก็เรียกร้องให้ปิดตลาด

“ไวรัสติดจากคนสู่คน ไม่สำคัญหรอกว่าคุณอยู่ที่ไหน ต่อให้เข้าซูเปอร์มาร์เก็ตถ้าคนแน่นก็ติด มาตลาดสดคนยังเดินกระจายๆ กัน ถ้าเรามีมาตรการป้องกันไว้ก่อนและให้ความสำคัญกับการฆ่าเชื้อ ตลาดสดก็น่าจะโอเคอยู่” จิน ฉินจื้อ แม่ค้าขายผักและเนื้อในตลาดสดแห่งหนึ่ง แสดงทัศนะกับสำนักข่าวรอยเตอร์เกี่ยวกับข้อเรียกร้องให้ปิดตลาด

ตลาดสดมีอยู่ทั่วเอเชียขายสินค้าสดและสัตว์เป็น เช่น ปลา ภายใต้บรรยากาศเปิดโล่ง ได้รับความนิยมเพราะลูกค้าเชื่อว่าสินค้าในตลาดถูกและสดกว่าในซูเปอร์มาร์เก็ต

แต่เมื่อเกิดโรคระบาดขึ้นในอู่ฮั่น ทางการจีนสั่งชัตดาวน์อย่างเข้มงวด ห้ามการซื้อขายและบริโภคสัตว์ป่าเป็นการชั่วคราวในเดือน ม.ค. สร้างความเสียหายสาหัสให้กับเจ้าของแผงค้าในอู่ฮั่น ถึงวันนี้พวกเขายังไม่มั่นใจว่า คืนวันอันสดใสจะกลับมา

“ไม่มีการค้าขายเลย ไม่มีใครมา ทุกที่ถูกปิด ผู้คนเข้ามาไม่ได้ ทุกคนไม่กล้าออกไปข้างนอกกลัวไปติดไวรัส” คนงานหั่นปลาแซ่จางให้ข้อมูล

เมื่อวันศุกร์ (10 เม.ย.)ทางการอู่ฮั่นเผยว่า ได้ทุ่มงบประมาณ 200 ล้านหยวน (868 ล้านบาท) ปรับปรุงตลาดเกษตร 425 แห่ง ตามโครงการรณรงค์ยกระดับสุขอนามัย แต่หลายคนยังกังวลว่า พวกเขาอาจไม่ได้เห็นประโยชน์โพดผลที่จะเกิดขึ้นจากโครงการนี้

“เราไม่มีเงิน ค้าขายไม่ได้เลย ขืนเป็นแบบนี้ต่อไปพวกเราคงรอดยาก” จินรำพึงรำพัน

ถึงวันนี้ร้านค้าหลายร้านยังปิดอยู่ ทางการยังไม่ได้ยกเลิกการควบคุมไปเสียทั้งหมด แม้ว่าจะเลิกล็อกดาวน์แล้วหลังจากจำนวนผู้ติดเชื้อรายใหม่ในพื้นที่ลดลงมาก

แต่ข้อมูลเมื่อวันเสาร์ (11 เม.ย.) จีนมีผู้ติดเชื้อรายใหม่ 99 คน รวม 82,052 คนเสียชีวิต 3,339 คน ตัวเลข 99 คนถือว่าสูงสุดนับตั้งแต่ต้นเดือน มี.ค. และเกือบทั้งหมดเป็นผู้ที่เดินทางมาจากต่างประเทศ