ทำไมต้องเรียก 'ผีน้อย' ? เปิดที่มาฉายาแปลกที่คุณอาจไม่เคยรู้

ทำไมต้องเรียก 'ผีน้อย' ? เปิดที่มาฉายาแปลกที่คุณอาจไม่เคยรู้

ไม่ใช่แค่คำว่า ‘ผีน้อย’ เท่านั้นที่เป็นชื่อเรียกเฉพาะที่สื่อถึงแรงงานไทยผิดกฎหมาย แต่ยังมีฉายาหรือชื่อเฉพาะในการทำงานผิดกฎหมายแบบอื่นๆ ที่น่าสนใจด้วยเช่นกัน เรารวบรวมแต่ละคำมานำเสนอให้ทราบกัน ดังนี้

ไม่กี่วันมานี้มีรายงานของสำนักงานตรวจคนเข้าเมือง (สตม.) ระบุว่า กลุ่มคนไทยผู้ลักลอบไปทำงานในประเทศเกาหลีใต้ หรือที่เรียกว่าผีน้อยเริ่มทยอยเดินทางกลับประเทศไทยในเดือนมีนาคม 2563 ทำให้ทางการไทยต้องออกมาตรการกักตัวเพื่อเฝ้าระวังโรคโควิด-19’ ที่อาจติดมากับคนกลุ่มนี้ จากประเด็นดังกล่าวทำเอาหลายคนหันมาสนใจเรื่องราวของ ผีน้อย จนเป็นกระแสขึ้นมาอีกครั้ง

เชื่อว่าหลายคนคงรู้ความหมายและที่มาของคำว่าผีน้อย  กันมาบ้างแล้ว แต่รู้หรือไม่? ไม่ใช่แค่คำว่าผีน้อยเท่านั้นที่เป็นชื่อเรียกเฉพาะที่สื่อถึงแรงงานไทยผิดกฎหมาย แต่ยังมีฉายาหรือชื่อเฉพาะในการทำงานผิดกฎหมายแบบอื่นๆ ที่น่าสนใจด้วยเช่นกัน เรารวบรวมแต่ละคำมานำเสนอนำให้ทราบกัน ดังนี้ 

  • ผีน้อย 

คำว่า ผีน้อยป็นคำศัพท์เฉพาะที่ใช้เรียกกลุ่มคนไทยลักลอบเดินทางไปทำงานอย่างผิดกฎหมายที่ประเทศเกาหลีใต้ หรือสรุปง่ายๆ คือ เป็นคำที่ใช้เรียก แรงงานผิดกฎหมาย  ในประเทศเกาหลีใต้ มีข้อมูลจากกระทรวงแรงงานของไทย ระบุว่า ในปี .. 2562 มีคนไทยทำงานในเกาหลีใต้ประมาณ 160,000 คน ซึ่งในจำนวนนั้นมีผีน้อยมากถึง 140,000 คน

อาชีพที่ ผีน้อย ชาวไทยมักจะเข้าไปทำงาน ได้แก่ กลุ่มแรงงานในภาคการเกษตร, แรงงานในโรงงานอุตสาหกรรมรถยนต์, พนักงานขาย, พนักงานร้านนวด, ลูกจ้างทั่วไป เป็นต้น 

ที่มาของคำว่า ผีน้อยนั้นมีสันนิฐานว่าเริ่มใช้กันเองภายในกลุ่มคนที่ลักลอบเข้าไปทำงานอย่างผิดกฎหมายที่ประเทศเกาหลีใต้ จากนั้นจึงแพร่กระจายไปสู่บุคคลภายนอก

เมื่อตีความหมายตามหลักภาษาแล้ว คำว่า ผีน้อย หรือ ผี นั้นแปลได้ว่า การไร้ตัวตน จับต้องไม่ได้ จึงสอดคล้องกับลักษณะการทำงานของกลุ่มผีน้อย ที่ต้องลักลอบอยู่แบบผิดกฎหมาย ไม่สามารถเรียกร้องสิทธิ หรือทำธุรกรรมต่างๆ ได้เลย การกระทำต่างๆ จึงไม่ต่างอะไรกับการเป็นผี แต่ในบริบทสังคมไทยนั้น ผีน้อยมักจะถูกใช้ไปกับกลุ่มแรงงานผิดกฏหมายที่ประเทศเกาหลีที่เดียว ส่วนแรงงานไทยผิดกฎหมายประเทศอื่นๆ อาจจะเรียกผีน้อยอยู่บ้างเช่นกัน แต่ภาพไม่ชัดเจนเท่า ผีน้อยในเกาหลีใต้

158332425315

  • โรบินฮู้ด 

ไม่ใช่แค่เฉพาะเกาหลีใต้ประเทศเดียวเท่านั้นที่มีแรงงานไทยลักลอบเข้าไปทำงานแบบผิดกฎหมาย แต่ในสหรัฐอเมริกาก็ถือเป็นประเทศยอดฮิตที่มีสถิติลักลอบเข้าไปค้าแรงงานผิดกฎหมายเช่นกัน กลุ่มคนเหล่านี้มักถูกเรียกหรือเรียกตัวเองว่าโรบินฮู้ด 

เพจเฟซบุ๊คกลุ่มสาธารณะบ้านคนไทยในอเมริกานิยามว่า โรบินฮู้ด คือ กลุ่มคนเข้าเมืองอเมริกาอย่างผิดกฎหมาย หรือกลุ่มแรงงานเถื่อน (undocumented workers/ illegal workers) โดยใช้วิธีการเข้าไปในประเทศด้วยวีซ่าท่องเที่ยว แต่อยู่เกินกำหนด 

ดังนั้นโรบินฮู้ด และผีน้อยคือกลุ่มคนที่ลักลอบเข้าเมืองแบบผิดกฎหมายเช่นเดียวกัน 

ส่วนที่มาเหล่าของชื่อโรบินฮู้ดนั้นสันนิฐานว่ามาจากตำนานจอมโจรโรบินฮู้ด (Robin Hood ) ทางตอนเหนือของอังกฤษ ที่เป็นวีรบุรุษนอกกฎหมายชื่อดังที่มีชื่อเสียงจากการปล้นคนรวยเอาเงินไปช่วยคนจน คำว่า นอกกฎหมาย จึงอาจจะโยงเข้ากับกลุ่มคนที่ลักลอบเข้าแบบผิดกฏหมายดังกล่าว จึงอาจจะทำให้เกิดการเรียกกลุ่มคนเหล่านี้ว่าเป็นพวก โรบินฮู้ด  นั่นเอง

158332434996

  • มือปืน 

คำว่า มือปืน ในที่นี้ไม่ได้หมายถึงอาชีพมือปืนจริงๆ แต่หมายถึงคำศัพท์เฉพาะที่เอาไปเรียกกลุ่มคนรับจ้าง โดยเฉพาะกลุ่มคนขับรถตู้โดยสาร หมายความถึงกลุ่มคนที่รับจ้างขับรถตู้โดยสารแบบไร้สังกัด ไร้บริษัท เรียกให้เข้าใจมากขึ้นก็คือ freelance ขับรถตู้ 

ลักษณะการทำงานคือเป็นมือขับรถตู้ในช่วงที่คนขับประจำไม่เพียงพอ หรือช่วงหน้าเทศกาลที่ผู้คนมีความต้องการโดยสารรถตู้เป็นจำนวนมาก จนคนขับรถตู้ไม่เพียงพอต่อความต้องการ หรือเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉินต่างๆ ที่คนขับตัวจริงไม่สามารถมาปฏิบัติหน้าที่ได้ตามปกติ หากเกิดเหตุฉุกเฉินเหล่านี้กลุ่มมือปืนรถตู้ก็จะถูกเรียกใช้งาน

โดยกลุ่มมือปืนรถตู้เหล่านี้มีความหลากหลายและมีความคลุมเครือทางกฎหมายอยู่มาก เพราะบุคคลที่สามารถขับรถตู้โดยสารได้นั้นจะต้องมีใบอนุญาตขับขี่ประเภท 2 ที่สามารถขับรถสาธารณะได้ ไม่ว่าจะเป็น รถตู้ หรือรถหกล้อ

158332437544

แต่ถ้าเหล่ามือปืนรถตู้ที่มีแค่ใบขับขี่รถประเภท 1 คือใบขับขี่รถยนต์ส่วนบุคคลชั่วคราวเท่านั้น ไม่มีใบขับขี่ประเภท 2 แต่ดันมารับจ้างขับรถตู้ แบบนี้ก็ถือว่าเป็นเรื่องผิดกฎหมาย 

ส่วนคำว่ามือปืนที่เอามาใช้เป็นคำศัพท์เรียกเฉพาะนั้น สันนิฐานว่ากับลักษณะสอดคล้องกับอาชีพของมือปืนที่ผิดกฎหมาย และการทำงานที่ไม่สามารถระบุเวลาหรือสถานที่แน่ชัดได้ จึงถูกนำมาเรียกกลุ่มนี้เหล่านี้เช่นเดียวกัน 

  • ฝิ่น - รับฝิ่น

คำนี้เป็นคำที่แพร่หลายในวงการอาชีพที่เกี่ยวข้องกับทักษะความคิดสร้างสรรค์สายครีเอทีฟ เช่น นักเขียน คอลัมนิสต์ ครีเอทีฟโฆษณา ช่างภาพ เป็นต้น ส่วนนิยามของคำว่ารับฝิ่นก็คือ การทำงานอื่นๆ ที่นอกเหนือจากงานประจำ โดยเฉพาะจากบริษัทอื่นๆ ที่ไม่ใช่บริษัทที่ตนเองสังกัดอยู่  

โดยที่มาของคำนี้มาจาก 2 สาเหตุหลักคือ การผันเสียงมาจากคำว่า ฟรีแลนซ์ (Freelance) กลายเป็น ฝิ่น เพื่อเป็นคำเรียกเฉพาะ ใช้เมื่อต้องการหลีกเลี่ยงการพูดถึงโดยตรงเพื่อลดผลกระทบที่เกิดในที่ทำงานหลัก  (ในกรณีที่เอางานเสริมมาทำในบริษัทประจำ)

นอกจากนี้กลุ่มในวงการครีเอทีฟยังนิยามที่มาของคำว่าฝิ่นเอาไว้ว่า มาจากการที่ทำงานเยอะ (ทั้งงานหลักและงานเสริม) จึงต้องใช้พลังงานเยอะ เหมือนดูดฝิ่นให้ร่างตื่นตัวมาทำงานให้เสร็จ 

การทำงานแบบ ฝิ่น หรือรับฝิ่นนั้น ไม่ได้เข้าข่ายการผิดกฎหมาย เป็นเพียงการรับ ฟรีแลนซ์ เท่านั้น แต่ปัญหาอาจจะเกิดขึ้นกับตัวบุคคลหรือองค์กรได้ ถ้างานนั้นกระทบกับงานหลักตามแต่เงื่อนไขของแต่ละองค์กร 

โดยสรุปแล้วทั้ง 4 คำนี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งของคำเฉพาะในการเรียกสายอาชีพต่างๆ เท่านั้น ยังมีคำอื่นๆ ที่น่าสนใจอีกเช่นกัน อย่างไรก็ตาม.. ไม่ว่าจะทงานำอะไร หรือทำอาชีพไหนๆ ก็ควรทำงานอย่าซื่อสัตย์สุจริตและถูกกฎหมายดีกว่าลักลอบทำแบบผิดกฎหมายแน่นอน

158332440391