ดัน “น่าน” โมเดลท่องเที่ยวพัฒนาชุมชน

นายพิพัฒน์ รัชกิจประการ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา กล่าวว่า กระทรวงการท่องเที่ยวฯกำลังหาช่องทางสนับสนุนการพัฒนาท่องเที่ยวโดยชุมชนมากขึ้นในปีนี้ เพื่อส่งเสริมให้ชุมชนต่างๆ ทั่วประเทศ สามารถดำเนินกิจกรรมทางการท่องเที่ยวได้ด้วยตัวเองอย่างยั่งยืน โดยใช้การท่องเที่ยวเป็นเครื่องมือหนึ่งในการสร้างรายได้และความเข้มแข็งแก่เศรษฐกิจฐานราก

“กระทรวงการท่องเที่ยวฯยังเดินหน้าส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนซึ่งถือเป็นนโยบายหลักของรัฐบาลเพื่อแก้ปัญหาการกระจุกตัวของนักท่องเที่ยวในเมืองใหญ่อย่างต่อเนื่อง ควบคู่กับการแก้ปัญหาและผลกระทบจากวิกฤติการแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19ที่กำลังเกิดขึ้นในขณะนี้”

เบื้องต้นจากการลงพื้นที่ชุมชนบ้านบ่อสวก จ.น่าน ซึ่งถือเป็นต้นแบบการท่องเที่ยวโดยชุมชนเมื่อสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา พบว่ามีความพร้อมและน่าสนใจในหลายๆ ด้าน ทั้งวิถีชีวิต การทำเกษตรแบบอินทรีย์ การผลิตสินค้าชุมชนอย่างผ้าพื้นเมือง และอาหารท้องถิ่นที่มีอัตลักษณ์ โดยกระทรวงการท่องเที่ยวฯจะหาทางผลักดันและขยายผลการพัฒนา เพื่อยกระดับการท่องเที่ยวโดยชุมชนไปยังชุมชนท่องเที่ยวอื่นๆ ทั่วประเทศ

นายทวีพงษ์ วิชัยดิษฐ ผู้อำนวยการองค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) หรือ อพท. กล่าวว่า ชุมชนบ้านบ่อสวก จ.น่าน เป็น 1 ใน 14 ชุมชนต้นแบบจาก 6 พื้นที่พิเศษ ที่ อพท.รับผิดชอบดูแล จากผลการดำเนินงานด้านการพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชน พบว่าในปีงบประมาณ2562ชุมชนแห่งนี้มีรายได้เฉลี่ยรวมอยู่ที่ 78,962 บาทต่อครัวเรือนต่อปี ขยายตัว 3.96% จากปีก่อนซึ่งชุมชนมีรายได้เสริมจากการท่องเที่ยวเฉลี่ยอยู่ที่ 75,954 บาทต่อครัวเรือน ทำให้เห็นแนวโน้มความสำเร็จของการใช้หลักการส่งเสริมการท่องเที่ยวเพื่อสร้างรายได้เพิ่มให้ชุมชน

“การเพิ่มขึ้นของรายได้เสริมของชุมชนแห่งนี้ ส่วนหนึ่งมาจากการส่งเสริม จ.น่าน เป็น 1 ใน 12 เมืองรองต้องห้ามพลาดของการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) ในปี 2561 ช่วยดึงดูดนักท่องเที่ยวอย่างต่อเนื่องด้วย”

อย่างไรก็ตามจากการวิเคราะห์ตัวชี้วัดความเหลื่อมล้ำของการกระจายรายได้ (สัมประสิทธิ์จีนี) เฉพาะที่ชุมชนบ่อสวกในปีงบฯ2562มีค่าเฉลี่ยอยู่ที่ระดับ 0.497 ใกล้เคียงกับค่ากลางที่ 0.500 สะท้อนถึงการกระจายรายได้ของการท่องเที่ยวของชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนตำบลบ่อสวกยังไม่ค่อยดีนัก เมื่อเทียบกับภาพรวมของค่าสัมประสิทธิ์จีนีในพื้นที่พิเศษเมืองเก่าน่านที่มีเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 0.32 ดังนั้นสิ่งที่ อพท.จะดำเนินงานต่อไปคือการเพิ่มช่องทางการประชาสัมพันธ์สร้างการรับรู้กิจกรรมการท่องเที่ยวให้แก่ชุมชนแห่งนี้ไปพร้อมกับความร่วมมือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องส่งเสริมการตลาดเชื่อมโยงการท่องเที่ยวระหว่างพื้นที่ให้มากขึ้น

“ทั้งนี้ อพท.จะเข้ามาส่งเสริมทุกด้านเพื่อสร้างความยั่งยืนในพื้นที่ให้กับจ.น่าน ตั้งเป้าหมายว่าในปี2564จะส่งน่านเข้าประกวดเป็นเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์โลก หรือ ครีเอทีฟซิตี้ ด้านหัตถกรรม ขององค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติหรือยูเนสโก เพราะน่านมีผ้าทอโบราณที่มีชื่อเสียงและเป็นเอกลักษณ์” ผู้อำนวยการ อพท.กล่าว