ผู้ส่งออกข้าวไทย หวั่นปีนี้ร่วง 'อันดับ3'

ร.ต.ท.เจริญ เหล่าธรรมทัศน์ นายกสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย เปิดเผยว่า สมาคมฯ ประเมินว่า ปี 2563 การส่งออกข้าวไทย จะมีปริมาณ 7.5 ล้านตัน หรือมี มูลค่ากว่า 4,200 ล้านดอลลาร์ สอดคล้องกับเป้าหมายของกระทรวงพาณิชย์ ซึ่งปีที่ผ่านมา ไทยส่งออกข้าวได้เพียง 7.58 ล้านตัน ลดลงจากปี 2561 ส่งออกได้ถึง 11 ล้านตัน ถือว่าต่ำสุดในรอบ 6 ปี นับจากปี 2556 ส่งออกได้เพียง 6.6 ล้านตัน โดยข้าวที่ส่งออกลดลงมากที่สุดคือ ข้าวขาวและข้าวหอมมะลิ ปัจจัยสำคัญมาจากปัญหาค่าเงินบาทแข็งกว่าประเทศคู่แข่งถึง 40 % แม้ขณะนี้เงินบาทจะอ่อนค่าลง แต่กลับทำให้ผู้ซื้อกังวลกับความผันผวน เพราะมีการปรับขึ้น-ลงเร็ว จึงอยากให้ค่าเงินมีเสถียรภาพมากกว่านี้

รวมทั้ง คุณภาพข้าวไทยไม่ได้รับการพัฒนามีแต่ข้าวพื้นแข็ง ขณะที่ความนิยมบริโภคข้าวนิ่มมีมากขึ้นทำให้เป็นสินค้าที่เข้ามาทดแทนข้าวไทยในทุกตลาด นอกจากนี้ จีนที่เคยเป็นผู้นำเข้ารายใหญ่ก็กลับมาเป็นผู้ส่งออก

โดยขณะนี้ ภาครัฐเริ่มตื่นตัวพัฒนาพันธุ์ข้าวพื้นนิ่ม ตั้งคณะกรรมการร่วมระหว่างกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กระทรวงพาณิชย์ และภาคเอกชนอยู่ระหว่างการเริ่มทดลองปลูกจะต้องเร่งให้มีการรับรองพันธุ์ คาดว่าไทยจะมีข้าวพันธุ์ใหม่ ๆ ออกมาสู่ตลาดได้ แต่ก็คงต้องใช้เวลาประมาณ 3-5 ปีถึงจะเข้าถึงตลาดข้าวของไทยได้ ซึ่งในปีนี้คงต้องประคองสถานการณ์ไปก่อน

“สิ่งที่ชาวนากังวลคือหากปลูกข้าวพันธุ์ใหม่จะขายได้หรือไม่ ราคาดีหรือไม่ ซึ่งเรื่องนี้ทุกภาคส่วนต้องเข้ามาช่วยเพื่อสร้างความมั่นใจให้กับเกษตรกร"

นายชูเกียรติ โอภาสวงศ์ นายกกิตติมศักดิ์ สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย กล่าวว่า ปีนี้จะเป็นปีที่เหนื่อยของการส่งออกข้าวไทย เพราะมีปัจจัยท้าทายทั้งการแข็งค่าของเงินบาท ภัยแล้ง อีกทั้งประเทศคู่แข่งที่สำคัญ เช่น เวียดนาม มีการพัฒนาสายพันธุ์ข้าวอย่างต่อเนื่อง โยเฉพาะกลุ่มข้าวหอมและข้าวพื้นนิ่ม และมีต้นทุนการผลิตต่ำกว่าไทย ทำให้สามารถเสนอขายได้ในระดับที่ต่ำกว่าข้าวไทย ส่งผลให้ไทยสูญเสียส่วนแบ่งตลาดที่สำคัญของไทย เช่น จีน ฮ่องกง ฟิลิปปินส์ และมาเลเซีย อีกทั้ง เวียดนาม ยังทำข้อตกลงเขตการค้าเสรีกับสหภาพยุโรป ทำให้เวียดนามมีโอกาสขยายตลาดส่งออกข้าวไปยังสหภาพยุโรปและในกลุ่มสมาชิกซีพีทีพีพีมากขึ้น เนื่องจากสหภาพยุโรปให้โควตานำเข้าข้าแก่เวียดนามปีละ 80,000 ตัน ในอัตราภาษี 0%  

“ปัจจัยท้าทายต่างๆ ทำให้ปีนี้ ไทยอาจส่งออกข้าวมาอยู่อันดับ 3 โดยเวียดนามจะมาอยู่อันดับ 2 และอันดับ 1 อินเดีย ซึ่งก็ถือว่าเป็นแรกประวัติศาสตร์เป็นไปได้”