'กระแสรักชาติ-ช้อปออนไลน์' หนุนยอดขายสินค้าเอเชียพุ่ง

กระแสรักชาติที่ถูกบรรดานักเคลื่อนไหวกลุ่มต่างๆ โหมกระพือเพื่อเชิญชวนให้คนในชาติหันมาบริโภคสินค้าในประเทศ หวังตอบโต้ประเทศคู่กรณี เกิดขึ้นในหลายประเทศที่มีกรณีพิพาททางการค้าระหว่าง ที่เห็นได้ชัดคือคู่สหรัฐและจีน เกาหลีใต้และญี่ปุ่น

แต่ไม่ใช่แค่นี้ที่กระตุ้นให้ยอดขายสินค้าในภูมิภาคเอเชียทะยาน ยังมีปัจจัยอื่นอีก เช่น ความสะดวกสบายในการซื้อสินค้าและบริการเพราะมีสมาร์ทโฟน การเข้าถึงอินเทอร์เน็ตที่ง่ายและรวดเร็วมากขึ้น และพฤติกรรมของผู้บริโภคที่เปลี่ยนไป

ผลสำรวจความเห็นผู้บริโภคใน 11 ประเทศและภูมิภาคปี 2562 ของเว็บไซต์นิกเคอิ บ่งชี้ว่า การทำสงครามการค้าระหว่างสหรัฐกับจีน ขัดขวางการเติบโตของเศรษฐกิจโลก และกระแสรักชาติเป็นแรงขับเคลื่อนยอดขายสินค้าในเอเชียทะยานไล่ตั้งแต่ผลิตภัณฑ์ของหัวเว่ย ไปจนถึง เบียร์ ส่วนซูเปอร์แอพฯและเทคโนโลยี 5จี จะเป็นตัวปรับโฉมการซื้อสินค้าและบริการของผู้บริโภคยุคปัจจุบัน

เริ่มจากในจีน กระแสรักชาติหนุนยอดขายสินค้าจากจีนขยายตัวอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะสินค้าจีนที่ถูกขึ้นบัญชีดำจากสหรัฐ อย่างผลิตภัณฑ์ของบริษัทหัวเว่ย เทคโนโลยีส์ ส่งผลให้ยอดขายสมาร์ทโฟนของหัวเว่ยในจีนเพิ่มขึ้นอย่างมาก

“ฉันอยากช่วยหัวเว่ยด้วยการซื้อสินค้าของบริษัทนี้” หลิว เย่ พนักงานวัย20 ต้นๆ ของบริษัทเทคโนโลยีแห่งหนึ่งในมณฑลเฉิงตู ให้เหตุผลที่เธอเปลี่ยนจากไอโฟนของแอ๊ปเปิ้ลมาใช้สมาร์ทโฟนของหัวเว่ย กล่าว

ขณะที่รัฐบาลสหรัฐห้ามหัวเว่ยและบริษัทเทคโนโลยีจีนรายอื่นๆ ซื้อเทคโนโลยีที่บริษัทอเมริกันพัฒนา บรรดาผู้บริโภคชาวจีนจำนวนมากที่ตอบแบบสอบถามในการสำรวจครั้งนี้ก็มีความรู้สึกแบบเดียวกันคือไม่ซื้อสินค้าแบรนด์อเมริกัน แม้ว่าในกลุ่มที่ถูกสุ่มสำรวจครั้งนี้จะมีคนที่เพิ่งตัดสินใจมาซื้อสมาร์ทโฟนหัวเว่ยเป็นครั้งแรกก็ตาม

ในช่วงเดือนก.ค.-ก.ย. 2562 หัวเว่ยเริ่มรับรู้ได้ถึงผลกระทบจากมาตรการคว่ำบาตรของสหรัฐ โดยไอดีซี บริษัทวิจัยทางการตลาดของสหรัฐ ระบุว่า ยอดขายสมาร์ทโฟนในจีนของบริษัทเพิ่มขึ้น 65% จากปีก่อนหน้านี้ ถือเป็นยอดขายที่แข็งแกร่งผิดปกติ เพราะกระแสรักชาติในหมู่ชาวจีน

ความพยายามของรัฐบาลสหรัฐที่จะลงโทษจีน ซึ่งรัฐบาลสหรัฐมองว่ามีพฤติกรรมทำการค้าที่เอารัดเอาเปรียบ ก่อให้เกิดผลลัพธ์ที่ชัดเจน โดยยอดขายรถยนต์ของฟอร์ด มอเตอร์ และเจนเนอรัล มอเตอร์ส (จีเอ็ม) ทรุดหนัก สวนทางอย่างสิ้นเชิงกับสินค้าที่ผลิตโดยบริษัทจีน ตั้งแต่เครื่องสำอาง เสื้อผ้าไปจนถึงภาพยนตร์การ์ตูนล้วนมียอดขายทะลุเป้า

แบรนด์ที่มียอดขายกระฉูดคือ “ไป่เชวี่ยหลิง” แบรนด์ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวของจีน ซึ่งเป็นแบรนด์ที่มียอดขายสูงสุดในประเทศโดยมียอดขายสูงพอๆ กับแบรนด์จากตะวันตกในตลาดโลก โดยบรรดานักช้อปทางออนไลน์ในจีนซื้อผลิตภัณฑ์นี้ในเทศกาลช้อปปิ้งวันคนโสดจีน วันที่ 11 เดือนพ.ย. คิดเป็นมูลค่ารวม 800 ล้านหยวน ถ้าเทียบกับเงินไทยก็ประมาณ 3,451 ล้านบาท

ส่วนในเกาหลีใต้ กระแสรักชาติก็ดันยอดสินค้าให้ขายดีด้วยเหมือนกัน สืบเนื่องจากกรณีพิพาทการค้าระหว่างเกาหลีใต้กับญี่ปุ่น จากชนวนเหตุของสงครามโลกครั้งที่ 1 และ 2 ซึ่งเกาหลีใต้เคยตกอยู่ใต้การปกครองของอาณานิคมญี่ปุ่น ในสมัยนั้น มีชาวเกาหลีที่ถูกต้อนไปเป็นทาสบำเรอทางเพศให้กับทหาร รวมถึงถูกเกณฑ์ไปใช้แรงงานในอุตสาหกรรมของญี่ปุ่นในสมัยนั้น และการกดขี่ในสมัยนั้น กลายมาเป็นมรดกของสงครามและเหตุความขัดแย้งของทั้งคู่จนถึงทุกวันนี้

เหล่านักกิจกรรมชาวเกาหลีใต้ที่รณรงค์ไม่ซื้อสินค้าญี่ปุ่นประสบความสำเร็จในการรณรงค์เพราะทำให้ยอดขายเสื้อผ้าแบรนด์ยูนิโคล่ ของบริษัทฟาสต์รีเทลลิงของญี่ปุ่น ที่วางจำหน่ายในเกาหลีใต้ทรุดลงอย่างต่อเนื่องจนถึงเดือนส.ค. เช่นเดียวกับสินค้าประเภทเสื้อผ้านักกีฬาแบรนด์เดสเซนเต้พลอยได้รับผลกระทบจากปมขัดแย้งนี้ไปด้วย สวนทางกับสุรายี่ห้อ ไฮท์จินโร ของเกาหลีใต้ ที่ยอดขายเพิ่มขึ้นมาก เหมือนเบียร์ตัวใหม่ยี่ห้อเทอร์รา ที่มียอดขายเพิ่มขึ้นอย่างฮวบฮาบ โดยในช่วง 4 เดือนแรกของปีนี้ ทั้งเหล้าและเบียร์ 2 ยี่ห้อมียอดขายประมาณ 200 ล้านขวด

ในภูมิภาคเอเชียขณะนี้ มีการบริการทางออนไลน์แทบจะทุกรูปแบบ รวมถึง การส่งอาหารและการโอนเงิน ซึ่งนอกจากการช้อปปิ้งสินค้าทางออนไลน์แล้ว ผู้บริโภคจำนวนมากมีความเห็นตรงกันว่า การบริการทางออนไลน์ที่ระบุมาข้างต้นเพิ่มความสะดวกสบายให้กับชีวิตประจำวันของพวกเขามากขึ้น

ในสิงคโปร์ การโอนเงินทำได้ง่ายมากและหากใครต้องการใช้บริการรูปแบบนี้ ก็ใช้แค่เบอร์โทรศัพท์มือถือของผู้ที่จะต้องรับเงินเท่านั้น ส่วนในอินโดนีเซีย บริษัทให้บริการโอนเงินอย่าง “โอโว” และ “โกเพย์” ที่เป็นบริษัทในเครือโกเจ็ก ก็เปิดบริการจ่ายเงินบนสมาร์ทโฟนที่เปิดโอกาสให้ผู้บริโภคซื้อสินค้าก่อนและจ่ายเงินทีหลังได้ ทำให้อินโดนีเซีย เป็นหนึ่งในประเทศที่ตลาดอีมันนี หรืออีเพย์เมนท์เติบโตอย่างรวดเร็ว

ทั้งหมดที่กล่าวมาคืออานิสงส์ของการใช้แอพพลิเคชั่นบนสมาร์ทโฟน หรือ ซูเปอร์แอพฯ ที่กำลังเป็นเทรนด์ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และภูมิภาคเอเชียโดยรวม เช่นในขณะนี้ การบริการจ่ายเงิน โอนเงินค่าสินค้าและบริการในจีนใช้เทคโนโลยีจดจำใบหน้ากันแล้ว ทั้งในร้านสะดวกซื้ออย่าง 7-11 ตู้กดสินค้า และการซื้อตั๋วเพื่อใช้บริการรถไฟใต้ดินบางสถานี ซึ่งในปีหน้าจะใช้เทคโนโลยีนี้กันมากขึ้น

ในอินโดนีเซีย การบริการรูปแบบต่างๆ ของโกเจ็กจะคิดอัตราค่าบริการตายตัวสำหรับผู้สมัครเป็นสมาชิก โดยลูกค้าจะได้รับการบริการครบวงจร เช่นบริการสตรีมมิงผ่าน “โกเพลย์” ที่มาพร้อมบริการนวดถึงบ้าน บริการทำความสะอาดบ้านและบริการส่งอาหาร โกเจ็ก เป็นหนึ่งในบริษัทในภูมิภาคที่ให้บริการเพื่อความสะดวกสบายแก่ลูกค้าที่จบได้ด้วยซูเปอร์แอพฯเพียงแอพเดียว

ทุกวันนี้ ตามเมืองใหญ่ๆ ในเอเชีย ผู้บริโภคส่วนใหญ่ให้ความสำคัญกับสุขภาพกันมากขึ้น ทำให้บริษัทต่างๆ หันมาขายผลิตภัณฑ์และการบริการที่ส่งเสริมสภาพแวดล้อมอย่างยั่งยืนกันมากขึ้น ยกตัวอย่างเช่น ในอินเดีย โดยเฉพาะในกรุงนิวเดลี มีปัญหาเรื่องมลภาวะ ธุรกิจการแชร์จักรยานผ่านแอพฯบนสมาร์ทโฟนจึงได้รับความนิยม

ทำให้ “ยูลู” สตาร์ทอัพแชร์รถจักรยาน ซึ่งมีฐานดำเนินงานอยู่ในบังกาลอร์ได้รับการสนับสนุนด้านเงินทุนจากบรรดาผู้ผลิตรถจักรยานยนต์รายใหญ่ๆ ของอินเดียเมื่อเดือนพ.ย. ที่ผ่านมา จนมีทุนขยายธุรกิจแชร์รถจักรยานออกไปได้