เอเชียเร่งกระตุ้นเศรษฐกิจรับมือสารพัดปัจจัยเสี่ยงช่วงขาลง

รัฐบาลของประเทศต่างๆในเอเชีย เริ่มเพิ่มมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจ หลังจากแบงก์ชาติของแต่ละประเทศค่อยๆ ลดมาตรการผ่อนคลายทางการเงิน สะท้อนว่าแต่ละประเทศจะให้ธนาคารกลางดำเนินบทบาทนำแต่เพียงฝ่ายเดียวไม่ได้ รัฐบาลต้องใช้นโยบา่ยการคลังเข้ามาเสริมด้วยเพื่อให้องคาพยพทางเศรษฐกิจทั้งระบบขับเคลื่อนไปได้

บทวิเคราะห์จากสำนักข่าวบลูมเบิร์ก ระบุว่า ขณะนี้รัฐบาลแทบจะทุกประเทศในภูมิภาคเอเชีย เริ่มเพิ่มมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจ หลังจากแบงก์ชาติค่อยๆ ลดมาตรการผ่อนคลายทางการเงิน เริ่มจากวานนี้ ( 6 ธ.ค.) รัฐบาลญี่ปุ่นประกาศชุดมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจ 26 ล้านล้านเยน โดยครึ่งหนึ่งของมาตรการนี้ จะถูกนำมาใช้จ่ายในภาครัฐ และการเคลื่อนไหวของญี่ปุ่นมีขึ้นหนึ่งวันหลังจากฮ่องกง ประกาศเพิ่มมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจที่เสียหายจากเหตุวุ่นวายทางการเมือง

นายชินโซะ อาเบะ นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น เปิดเผยในการประชุมร่วมกับเจ้าหน้าที่ระดับสูงของรัฐบาลและพรรครัฐบาลว่า “เราได้จัดทำมาตรการที่มีประสิทธิภาพ โดยมีเป้าหมายที่จะช่วยให้เศรษฐกิจของเราสามารถรอดพ้นจากความเสี่ยงขาลง”

มาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจฉบับนี้ถือเป็นฉบับแรกในรอบ 3 ปี และมีเป้าหมายที่จะรองรับผลกระทบจากมาตรการปรับขึ้นภาษีการบริโภคจากระดับ 8% สู่ระดับ 10% ซึ่งมีผลบังคับใช้ไปแล้วเมื่อวันที่ 1 ต.ค.ที่ผ่านมา และเพื่อรับมือกับภาวะเศรษฐกิจที่ชะลอตัวลงเนื่องจากข้อพิพาทการค้าระหว่างสหรัฐและจีน

แหล่งข่าวะบุว่า มาตรการดังกล่าวมุ่งเน้นการใช้จ่ายด้านสาธารณะในวงเงิน 13.2 ล้านล้านเยน ซึ่งครอบคลุมถึงการปล่อยเงินกู้ดอกเบี้ยต่ำ โดยมีวัตถุประสงค์ที่จะฟื้นฟูระบบโครงสร้างพื้นฐานที่ได้รับความเสียหายจากภัยพิบัติทางธรรมชาติในช่วงที่ผ่านมา

ส่วนรัฐบาลฮ่องกง ประกาศมาตรการฟื้นฟูเศรษฐกิจรอบใหม่ วงเงิน 4 พันล้านดอลลาร์ฮ่องกง หรือประมาณ 511 ล้านดอลลาร์สหรัฐ โดยมีเป้าหมายที่จะช่วยเหลือภาคธุรกิจที่ได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์ประท้วงที่ยืดเยื้อเป็นเวลานานเกือบ 6 เดือน

นายพอล ชาน รัฐมนตรีคลังฮ่องกงเปิดเผยว่า มาตรการดังกล่าวครอบคลุมถึงการให้ความช่วยเหลือค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับน้ำประปาและระบบบำบัดน้ำเสีย รวมทั้งการยกเว้นภาษีอังหาริมทรัพย์สำหรับภาคธุรกิจ นอกจากนี้ บุคคลและบริษัทเอกชนยังสามารถยื่นขอการผ่อนชำระภาษีเงินได้

การประกาศมาตรการฟื้นฟูเศรษฐกิจรอบใหม่นี้มีขึ้นหลังจากเศรษฐกิจฮ่องกงส่งสัญญาณอ่อนแอลงอย่างมาก โดยล่าสุด ยอดค้าปลีกของฮ่องกงหดตัวลงรุนแรงถึง 24.3% ในเดือนต.ค. เมื่อพิจารณาในแง่ของมูลค่า และเมื่อพิจารณาในแง่ของปริมาณพบว่า ยอดค้าปลีกหดตัวลง 26.2% ทำสถิติร่วงลงด้วยเลขสองหลักติดต่อกันเป็นเดือนที่ 4 ทั้งในแง่มูลค่าและปริมาณ เนื่องจากผลกระทบของเหตุการณ์ประท้วงรุนแรงที่ยืดเยื้อเป็นเวลานานเกือบ 6 เดือน

นักเศรษฐศาสตร์อาวุโสจากเมย์แบงก์ กิมเอ็ง ในสิงคโปร์ ให้ความเห็นว่า การออกมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจของประเทศต่างๆในเอเชีย ยังจะมีให้เห็นมากกว่านี้อีก เพราะปัจจุบันสเปซของนโยบายการเงินแคบลงเนื่องจากอัตราดอกเบี้ยลดลงใกล้ 0 % เพราะฉะนั้นจะพึ่งพาแต่ธนาคารกลางอย่างเดียวไม่ได้ รัฐบาลต้องใช้นโยบายการคลังเข้ามาสนับสนุนด้วย

เว็บไซต์สำนักข่าวบลูมเบิร์ก ระบุว่า ประเด็นนี้เป็นสิ่งที่พูดง่ายกว่าทำ เนื่องจากการตัดสินใจเรื่องอัตราดอกเบี้ยโดยทั่วไปตัดสินใจโดยคณะกรรมการนโยบายการเงิน ซึ่งเป็นคนกลุ่มเล็กๆ แต่นโยบายการคลังจำเป็นต้องได้รับความเห็นชอบจากรัฐบาล และบางครั้งต้องผ่านสภาด้วย และอาจมีข้อจำกัดเรื่องเพดานหนี้ นอกจากนี้ นโยบายการคลังอาจให้ผลช้ามาก ผู้นำที่อยู่ในตำแหน่งตอนนั้นอาจไม่ชอบใจหรือไม่เห็นด้วย

ขณะที่นักวิเคราะห์อีกคนจากสโกเทียแบงก์ ในสิงคโปร์ ให้ความเห็นว่า ผู้กำหนดนโยบายซึ่งก็คือรัฐบาลเริ่มยอมรับแล้วว่า จำเป็นต้องทำอะไรบางอย่างเพื่อรับมือกับภาวะขาลงทางเศรษฐกิจที่กำลังเกิดขึ้นและต่อไปนี้คืิอการดำเนินการเกี่ยวกับเรื่องนี้ของรัฐบาลประเทศต่างๆในภูมิภาคเอเชีย

ญีุ่ปุ่น ประกาศมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจรอบใหม่โดยเน้น 3 เสาหลัก สนับสนุนการบรรเทาภัยพิบัติ ป้องกันความเสี่ยงขาลง แลเตรียมสำหรับการเติบโตระยะยาวหลังโอลิมปิก 2020 ส่วนจีน ลดภาษี 3.6 หมื่นล้านดอลลาร์ และเดือนนี้จะมีการประชุมนโยบายเศรษฐกิจ ที่จะลงรายละเอียดเรื่องสมดุลของนโยบายการเงินการคลังปี 2563

สภาแห่งรัฐ หรือคณะรัฐมนตรีจีน เปิดเผยว่า ทางการจีนวางแผนที่จะออกมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจเพิ่มเติม ซึ่งรวมถึงการลงทุนในโครงการสาธารณูปโภคและการพัฒนาในระดับภูมิภาค ขณะเดียวกัน ก็ยังคงดำเนินนโยบายการเงินแบบรอบคอบ เพื่อสร้างความเชื่อมั่นว่าสภาพคล่องจะอยู่ในระดับที่เพียงพอและสมเหตุสมผล

ถ้อยแถลงของคณะรัฐมนตรีจีน ระบุว่า ในขณะที่เศรษฐกิจจีนกำลังเผชิญกับภาวะชะลอตัวครั้งใหญ่ในรอบหลายสิบปีนั้น รัฐบาลได้วางเป้าหมายในการดำเนินนโยบายการเงินและการคลังให้ดียิ่งขึ้น ทั้งยังจะปฏิรูปตลาดทุนในระดับลึก และเดินหน้าเปิดเสรีภาคการเงินต่อไป

นอกจากนี้ คณะรัฐมนตรีจีนระบุว่า ทางรัฐบาลจะสนับสนุนให้ธนาคารพาณิชย์ใช้เครื่องมือที่เป็นนวัตกรรมมากขึ้นเพื่อสนับสนุนเม็ดเงินทุนผ่านหลากหลายช่องทาง ซึ่งความเคลื่อนไหวนี้มีขึ้นหลังจากจีน ได้เปิดเผยมาตรการกระตุ้นการซื้อรถยนต์เมื่อวันที่ 27 ส.ค.ที่ผ่านมา โดยหวังเพิ่มการใช้จ่ายของผู้บริโภค ขณะที่เศรษฐกิจจีนชะลอตัวลง เพราะได้รับผลกระทบจากการทำสงครามการค้ากับสหรัฐ

อินเดีย เศรษฐกิจถดถอยมาก ปีนี้ลดดอกเบี้ยไปแล้ว 5 ครั้ง มาตรการกระตุ้นมีทั้งลดภาษีนิติบุคคล 2 หมื่นล้านดอลลาร์ ตั้งกองทุนช่วยโครงการที่อยู่อาศัย ช่วยผู้ส่งออก เนื่องจากเศรษฐกิจอินเดีย กำลังเข้าสู่ภาวะถดถอย ประชาชนตกงานจำนวนมาก โดยเฉพาะในภาคการส่งออก ยอดขายรถยนต์ตกต่ำ เช่นเดียวกับธุรกิจอสังหาริมทรัพย์

ภาคอุตสาหกรรมรถยนต์เป็นส่วนที่ชะลอความร้อนแรงลงมากที่สุด ด้วยยอดขายที่ลดลงในอัตราที่รวดเร็วที่สุดในรอบ 20 ปี ทำให้โรงงานรถยนต์ต่างๆ ปิดตัวลงจำนวนมาก และทำให้มีคนตกงานมากมาย ขณะที่ชนชั้นกลางจำนวนไม่น้อยต้องเจ็บปวดจากการลงทุนในธุรกิจอสังริมทรัพย์ เมื่อโครงการบ้านที่ซื้อไว้หลายโครงการต่างสร้างไม่เสร็จ ทำให้ต้องสูญเงินลงทุนไปโดยไม่มีทีท่าจะได้คืน

นอกจากนี้ ผลกระทบจากเศรษฐกิจชะลอตัวยังทำให้ร้านค้าปลีกและห้างสรรพสินค้าต่างๆ ในเมืองใหญ่ของอินเดีย ต้องทยอยปิดกิจการเพราะลูกค้าน้อยลง ทำให้รัฐบาลของนายกฯ โมดี ต้องประกาศแผนกระตุ้นเศรษฐกิจเมื่อไม่กี่สัปดาห์ก่อน ซึ่งรวมถึงการให้เงินอุดหนุนสำหรับการก่อสร้างโครงการบ้านที่ยังสร้างไม่เสร็จ และการให้เงินกู้ฉุกเฉินแก่ผู้ส่งออก รวมทั้งการลงทุนในโครงการสาธารณูปโภคพื้นฐานต่างๆ ทั่วประเทศ