'บินไทย' เปิดเกมตั้งรับแข่งเดือด หลัง 9 เดือนขาดทุนหมื่นล้าน
“การบินไทย” ชี้ธุรกิจการบินปี 2563 แข่งขันรุนแรงต่อเนื่อง เลิกแข่งด้านราคา ผนึกพันธมิตรทำตลาด จับมือไอซีบีซีดันธุรกิจอีคอมเมิร์ซ เชื่อมระบบชำระเงินอาลีเพย์ รุกตลาดจีน
ผลดำเนินงานไตรมาส 3 ของบริษัทการบินไทย จำกัด (มหาชน) และบริษัทย่อย มีผลขาดทุนสุทธิ 4,680 ล้านบาท ขาดทุนสูงกว่าปีก่อน 994 ล้านบาท หรือเพิ่มขึ้น 27.0% รวมผลดำเนินงาน 9 เดือนแรก ของปีนี้ ขาดทุนสุทธิอยู่ที่ 11,102 ล้านบาท เพิ่มขึ้นจากช่วงเดียวกันของปีก่อน 7,066 ล้านบาท
นายสุเมธ ดำรงชัยธรรม กรรมการผู้อำนวยการใหญ่ บริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) เปิดเผยว่า ปี 2562 ถือเป็นปีที่ยากลำบากสำหรับธุรกิจการบิน ซึ่งจะเห็นธุรกิจสายการบินปิดตัวไปแล้ว 20 สายการบิน เนื่องจากปัจจัยภายนอกเข้ามากระทบอย่างรุนแรง โดยเฉพาะครึ่งปีหลังเริ่มเห็นผลกระทบชัดเจนส่วนของอัตราแลกเปลี่ยน จากที่ก่อนหน้านี้การบินไทยประเมินว่าไม่เป็นผลกระทบ เพราะส่วนใหญ่เรามีค่าใช้จ่ายเป็นสกุลเงินดอลลาร์ และแข็งค่าเกินกว่าที่คาดการณ์ไว้ ทำให้กระทบความได้เปรียบทางการแข่งขัน
การบินไทยได้ประเมินสถานการณ์อุตสาหกรรมการบินในปี 2563 ยังมีการแข่งขันทำราคาจะยังคงรุนแรงเช่นเดิม แต่จุดยืนของการบินไทยจะไม่ใช้กลยุทธ์แข่งขันราคาเข้าสู้แล้ว แต่จะเน้นสร้างตลาดที่แข็งแกร่ง ด้านการตลาดเฉพาะเจาะจง เข้าถึงกลุ่มลูกค้ารายบุคคลที่เป็นลูกค้าของการบินไทย เช่น ลูกค้าสมาชิก ROP
โดยกลยุทธ์ตลาดเฉพาะเจาะจงนี้ จะทำให้การบินไทยกำหนดราคาขายที่เหมาะสม ไม่ใช่การทำโปรโมชั่นลดราคาเพื่อแขังขัน แต่จะทำโปรโมชั่นที่ตอบโจทย์ผู้โดยสารที่ต้องการเดินทาง รวมทั้งจะเห็นการบินไทยทำการตลาดร่วมกับพันธมิตรมากขึ้น อาทิ นำคะแนนสะสมของบัตรเครดิต มาใช้แลกบัตรโดยสารหรือส่วนลด
นอกจากนี้ การบินไทยได้หารือกับพันธมิตรรัฐวิสาหกิจ คือ ธนาคารกรุงไทย และการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) จัดทำแคมเปญร่วมกันในโครงการ “ชิม ช็อป ใช้” เฟส 4 ซึ่งกำลังจะเปิดตัว แต่จะออกมาในลักษณะใดอยู่ระหว่างหารือรายละเอียด แต่การบินไทยมั่นใจว่าความร่วมมือนี้ จะช่วยผลักดันให้รัฐวิสาหกิจ 3 แห่ง เติบโตอย่างเข้มแข็งมากขึ้น
ผนึก“ไอซีบีซี”รุกตลาดจีน
นายสุเมธ กล่าวว่า การบินไทยยังได้ลงนามความร่วมมือ (เอ็มโอยู) ร่วมกับ ธนาคาร Industrial and Commercial Bank of China หรือ ไอซีบีซี (ไทย) เพื่อร่วมมือทางการเงินเสริมความแข็งแกร่ง เชื่อมฐานลูกค้าบัตรเครดิต บัตรเดรบิต ของชาวจีน ในการเดินทางและใช้จ่ายในไทย รวมทั้งดันธุรกิจอีคอมเมิร์ซเชื่อมต่อระบบระหว่างกัน โดยการบินไทยมั่นใจว่าความร่วมมือนี้จะเพิ่มจำนวนนักเดินทางชาวจีนเข้าสู่ไทยได้
โดยความร่วมมือดังกล่าว ไอซีบีซี จะเข้ามาสนับสนุนการบินไทยในด้านของการให้สินเชื่อเช่าซื้ออากาศยาน การจัดหาเงินทุนขององค์กร และการบริหารจัดการเงินสดและอัตราแลกเปลี่ยน นอกจากนี้จะร่วมมือกับการบินไทยในการพัฒนาระบบธุรกิจอีคอมเมิร์ซระหว่างการบินไทย และ ICBC Emall และพัฒนาระบบชำระเงิน ในโปรแกรม I Go Thailand ของนักเดินทางชาวจีนที่เป็นฐานลูกค้าธนาคารไอซีบีซี
เชื่อมระบบชำระเงิน“อาลีเพย์”
นอกจากนี้ จะมีการเชื่อมต่อระบบการจ่ายเงินของการบินไทย กับระบบ Alipay และ WeChatPay เพื่อเพิ่มความสะดวกในการเข้าถึงสินค้าและบริการของการบินไทย โดยคาดว่าจะใช้เวลาดำเนินการไม่เกิน 6 เดือน ซึ่งความร่วมมือระหว่างการบินไทย และไอซีบีซี ถือเป็นอีกหนึ่งเครื่องมือที่จะทำให้การบินไทยเพิ่มฐานลูกค้า และสร้างความแข็งแกร่งในตลาดจีนได้มากขึ้น รวมทั้งเป็นจุดเริ่มต้นทำให้การบินไทยขยายธุรกิจนอกเหนือจากธุรกิจการบิน (นอนคอร์) ในอนาคต
“ฐานลูกค้าที่ถือบัตรไอซีบีซีถือว่ามีเยอะมาก รวมแล้วกว่า 900 ล้านใบ แน่นอนว่าจะมีคะแนนมหาศาลที่อยู่ในฐานลูกค้าส่วนนี้ ความร่วมมือที่จะเกิดขึ้น คือเราจะเปลี่ยนกระบวนการเอาคะแนนบัตรเครดิต มาซื้อตั๋ว ซื้อสินค้าของการบินไทยได้ รวมทั้งสามารถเอามาแลกเป็นบัตรเข้าเลาจ์การบินไทยได้ด้วย โดยเราจะทำระบบร่วมกันเอาคะแนนบัตรเปลี่ยนมาเป็นเหรียญ (Token) เพื่อใช้จ่าย ทำให้สะดวกมากขึ้น เมื่อใช้จ่ายง่ายก็ตัดช่องว่างในการตัดสินใจซื้อ”
ปี 2563 เดินหน้าลดค่าใช้จ่าย
นายสุเมธ กล่าวว่า แผนลดค่าใช้จ่ายปี 2562 ได้ชะลอการลงทุนที่ไม่จำเป็น ปรับการทำงานเพื่อลดค่าใช้จ่าย ลดสวัสดิการค่าตอบแทนฝ่ายบริหารและพนักงาน รวมทั้งรณรงค์พนักงานร่วมกอบกู้สถานการณ์
ส่วนปี 2563 การบินไทยจะเดินหน้าลดค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม หลังจากที่ปัจจุบันได้เริ่มลดค่าใช้จ่ายในส่วนของชะลอการลงทุนที่ไม่จำเป็น ปรับปรุงกระบวนการทำงานเพื่อลดค่าใช้จ่าย โดยขอความร่วมมือกับพนักงานเพื่อปรับลดวันหยุด 1 วัน รวททั้งปรับลดสวัสดิการและค่าตอบแทนของฝ่ายบริหารและพนักงาน
ขณะเดียวกัน ยังมีแผนเพิ่มรายได้ ที่เริ่มต้นในปีนี้แล้ว โดยมุ่งเน้นการสร้างรายได้เสริม จากช่วง 9 เดือนของปีนี้ (ม.ค.-ก.ย.) มีรายได้เสริมรวม 4.6 พันล้านบาท ซึ่งในปี 2563 การบินไทยจะเน้นดำเนินงานการตลาดดิจิทัล รวมทั้งจะสร้างรายได้จากธุรกิจเสริม แอพพลิเคชั่นขายสินค้าออนไลน์ “ไทยเวิลด์ช้อปปิ้ง” ที่คาดว่าจะเปิดตัวอย่างเป็นทางการในเดือน ธ.ค.นี้ โดยจะมีสินค้าจำหน่ายเป็นหลักหมื่นรายการ
นอกจากนี้ จะยังคงเดินหน้าการบริการเลือกที่นั่งแถวหน้าสุดของแต่ละโซน หรือที่นั่งแถวหน้าสุดติดกับทางออกฉุกเฉิน เพราะจากการเปิดให้บริการตั้งแต่เดือน ส.ค.ที่ผ่านมา ได้รับการตอบรับดี ช่วง 3 เดือนที่ให้บริการมีรายได้รวม 75 ล้านบาท คาดว่าปี 2563 การบริการส่วนนี้จะสร้างรายได้ให้บริษัทเพิ่มขึ้น
สำหรับแผนงานสำคัญในปี 2563 การบินไทยยังคงดำเนินการตามแผนฟื้นฟูต่อเนื่อง มุ่งเน้นการหารายได้เสริม และยังคงมีแนวทางการดำเนินงานตามกรอบ 5 กลยุทธ์ ได้แก่ 1. การเร่งทำกำไรเพิ่มจากการตลาดเชิงรุกและมีต้นทุนที่แข่งขันได้ 2.การพัฒนาศักยภาพและแสดงหาโอกาสของกลุ่มธุรกิจ 3.การสร้างประสบการณ์การเดินทางที่ดีให้ลูกค้า 4.การดำเนินงานด้วยนวัตกรรมและดิจิทัลเทคโนโลยี และ 5. การบริหารทรัพยากรบุคคลอย่างมีประสิทธิภาพ
9เดือนขาดทุนหมื่นล้านบาท
นายสุเมธ กล่าวถึงผลประกอบการไตรมาส 3 ของบริษัทฯ และบริษัทย่อย ขาดทุนสุทธิ 4,680 ล้านบาท ขาดทุนสูงกว่าปีก่อน 994 ล้านบาท หรือเพิ่มขึ้นราว 27.0% และใน 9 เดือนแรก ขาดทุนสุทธิอยู่ที่ 11,102 ล้านบาท เพิ่มขึ้นจากช่วงเดียวกันของปีก่อน 7,066 ล้านบาท หรือติดลบเพิ่มขึ้น 175.1% โดยเป็นผลขาดทุนสุทธิ ส่วนที่เป็นของบริษัทใหญ่ 11,120 ล้านบาท
โดยสาเหตุสำคัญเกิดจากปัจจับลบ ที่ส่งผลต่อการเดินทางของผู้โดยสารและการขนส่งสินค้าและการแข่งขันที่รุนแรง ทำให้รายได้จากการขนส่งผู้โดยสารและสินค้าลดลงรวม 4,605 ล้านบาท หรือราว 10.4% ส่วนค่าใช้จ่ายรวมของงวดดังกล่าวอยู่ที่ 47,858 ล้านบาท ต่ำกว่าปีก่อน 4,029 ล้านบาท หรือราว 7.8% สาเหตุหลักเกิดจากค่าน้ำมันที่ลดลง 2,107 ล้านบาท ประมาณ 13.7% เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน เนื่องจากราคาน้ำมันลดลง 12.2% ส่วนอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศมีกำไรอยู่ที่ 919 ล้านบาท
“เราตระหนักกับผลกระทบที่เกิดขึ้น และผลประกอบการที่เกิดขึ้น แต่เราก็มีการวางแผนทำอย่างเป็นรูปธรรม ในช่วงไตรมาส 4 ซึ่งเหลือเวลาอีก 1 เดือนครึ่ง เราก็ยังว่าจะขุดทุนลดลง เพราะเป็นช่วงไฮซีซั่น ซึ่งจะเข้ามาช่วยภาพรวมในปีนี้ได้อีก โดยปัจจุบันยอดจองล่วงหน้า (บุ๊กกิ้ง) เฉลี่ยอยู่ที่ราว 80%”
“สุเมธ”ยอมรับเป็นปีที่ยากลำบาก
อย่างไรก็ดี ยอมรับด้วยว่าปีนี้ถือเป็นปีที่ยากลำบาก สำหรับธุรกิจการบิน เพราะจะเห้นได้ว่าธุรกิจสายการบินปิดตัวไปแล้วกว่า 20 สายการบิน เนื่องจากปัจจัยภายนอกเข้ามากระทบอย่างรุนแรง โดยเฉพาะในช่วงครึ่งปีหลังที่เริ่มเห็นผลกระทบชัดเจนส่วนของอัตราแลกเปลี่ยน จากที่ก่อนหน้านี้การบินไทยประเมินว่าไม่เป็นผลกระทบ เพราะส่วนใหญ่เรามีค่าใช้จ่ายเป็นสกุลเงินดอลลาร์ ทำให้ยังเป็นปัจจัยบวกอยู่บ้าง แต่ปัจจุบันกลับพบว่าเงินบาทแข็งค่ามากขึ้นต่อเนื่อง และแข็งค่าเกินกว่าที่คาดการณ์ไว้ ทำให้กระทบความได้เปรียบทางการแข่งขัน
นายสุเมธ ระบุด้วยว่า เราไม่ได้คาดหวังว่าภาวะโดยรวมปีหน้าจะดีไปกว่าปีนี้ แต่ตอนนี้การบินไทยวางแผนรับมือไว้แล้ว และเริ่มต้นทำตั้งแต่ปีนี้อย่างเป็นรูปธรรม เพราะเราไม่สามารถรับรู้ได้ว่าเงินบาทจะแข็งค่า หรืออ่อนลงอย่างไร รวมทั้งสถานการณ์ส่งครามการค้าจะเป็นอย่างไร
สำหรับการบินไทยประเมินว่าในปี 2563 อัตราแลกเปลี่ยนยังไม่เห็นถึงมาตรการแก้ไข ดังนั้นการบินไทยต้องปรับตัว ส่วนราคาน้ำมัน คาดว่าจะยังคงทรงตัว ไม่เกิน 70 ดอลลาร์ต่อบาร์เรล ขณะที่อัตราบรรทุกผู้โดยสาร (เดบิ้นแฟกเตอร์) ของการบินไทย ยังประเมินว่าจะอยู่ในระดับ 701 ปลายถึง 80 ต้นๆ ถือว่าปีหน้าคงเห็นการเปลี่ยนแปลงในทางบวก
ส่วนกรณีที่สายการบินต้นทุนต่ำ (โลว์คอส์ต) ยื่นหนังสือถึงกระทรวงการคลัง เพื่อขอลดภาษีสรรพสามิต น้ำมันเชื้อเพลิง เนื่องจากเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ธุรกิจต้องแบกรับต้นทุนสูง การบินไทยยืนยันว่าจะไม่เข้าร่วมยื่นหนังสือดังกล่าว เพราะการบินไทยเล็งเห็นว่าเรื่องดังกล่าวเป็นนโยบายภาษี ซึ่งเป็นเรื่องของกระทรวงการคลังที่จะเป็นผู้กำหนด และที่ผ่านมาก็กำหนดใช้กับผู้ประกอบการทุกราย ถือเป็นการแข่งขันกับทุกคน
