ชีวิตดีๆ กับฤดูที่แตกต่าง
นรวีร์ วงศ์สมมาตร CFP® นักวางแผนการเงิน / ผู้บริหารโครงการ smart3B
ถ้าพูดถึงเรื่องการวางแผนการเงินในแต่ละช่วงอายุ ก็คงเปรียบได้กับฤดูกาลที่แตกต่าง
ที่กล่าวเช่นนี้ก็เพราะชีวิตของคนแต่ละช่วงวัยนั้น มีรายได้ ไลฟ์สไตล์ มีจุดมุ่งหมายของชีวิตที่ต่างกัน ซึ่งตามหลักแล้ว เมื่อมีอายุเข้าใกล้วัยเกษียณมากขึ้น รายได้ก็ควรต้องเพิ่มสูงขึ้น ในทางตรงกันข้าม ระยะเวลาสำหรับการลงทุนเพื่อบรรลุเป้าหมายทางการเงินก็จะลดน้อยถอยลง
ดังนั้น หากเริ่มออมเงินได้เร็วที่สุดเท่าไหร่ ท่านก็จะมีช่วงเวลาการออม การลงทุนมากขึ้นเท่านั้น และสามารถใช้ชีวิตในวัยเกษียณได้อย่างมีความสุขโดยไม่เป็นภาระต่อลูกหลาน ผมเชื่อว่าคงไม่มีใครอยากเป็นภาระของใคร และไม่มีใครอยากลำบากเมื่อตอนสูงวัยแน่ๆ
ทีนี้เราลองมาดูกันว่า การลงทุนและเก็บออมในแต่ละวัย ที่เปรียบเสมือนฤดูกาลที่แตกต่างกันว่าจะเป็นอย่างไร
ฤดูใบไม้ผลิ
เปรียบเหมือนช่วงอายุที่เพิ่งเริ่มทำงาน เริ่มก่อร่างสร้างตัว แน่นอนว่าส่วนใหญ่ยังมีรายได้น้อยไม่พอที่จะใช้จ่าย แต่ตรงข้ามที่อาจยังต้องการหาความเพลิดเพลิน ความสนุกให้กับชีวิต อย่างไรก็ตาม ที่เหมาะสมในวัยนี้ควรเริ่มออมเงินให้ได้ประมาณ 8-10% ของรายได้ และออมอย่างต่อเนื่อง เพราะฤดูใบไม้ผลิถือเป็นจังหวะชีวิตของการเรียนรู้ เป็นช่วงเวลาที่ดีในการเริ่มต้นศึกษาหาข้อมูลเกี่ยวกับการลงทุนเสียแต่เนิ่นๆ
ฤดูร้อน
เป็นช่วงอายุที่ผ่านประสบการณ์ทำงานมาในระดับหนึ่ง มีรายได้ที่เพียงพอต่อการใช้จ่าย และเริ่มมีเงินออมเพิ่มมากขึ้น ฤดูนี้จึงเหมาะเป็นอย่างยิ่งที่จะเริ่มวางแผนสำหรับการเกษียณด้วยเงินรายได้ และด้วยประสบการณ์การลงทุนที่มีมากขึ้น ก็ทำให้ท่านสามารถกระจายลงทุนในสินทรัพย์และหลักทรัพย์หลากหลายประเภท เป็นการช่วยลดความเสี่ยง และยังมีโอกาสรับผลตอบแทนที่สูงขึ้นได้
รวมถึงการพิจารณาทำประกันชีวิตเพื่อเป็นหลักประกันของครอบครัว และทำประกันชีวิตแบบบำนาญ ซึ่งหลายคนเข้าใจผิดว่าเป็นเรื่องของคนสูงวัยเท่านั้น แต่แท้จริงแล้วเป็นเรื่องที่สำคัญมากสำหรับคนวัยทำงานเพื่ออุดช่องโหว่ของเงินได้หลังเกษียณหากการลงทุนไม่เป็นไปตามแผนที่วางไว้ ..ต้องปลอดภัยไว้ก่อนครับ
นอกจากนี้ การใช้ประโยชน์จากการวางแผนภาษีอย่างเหมาะสมจะช่วยให้ท่านสามารถประหยัดเงินสดได้จำนวนหนึ่ง เช่น การทำประกันชีวิต หรือประกันชีวิตแบบบำนาญ และการลงทุนกับกองทุนรวมประหยัดภาษี RMF และ LTF เป็นต้น
ฤดูใบไม้ร่วง
ในฤดูนี้เปรียบเหมือนวัยก่อนเกษียณ ซึ่งควรลดระดับความเสี่ยงในการลงทุนลง โดยหันมาเพิ่มสัดส่วนสินทรัพย์ที่มีความมั่นคงสูงให้มากขึ้น เนื่องจากเวลาสำหรับหารายได้ของท่านเหลืออยู่อีกไม่กี่ปี และควรรักษาเงินออม เงินลงทุนที่มีไว้ใช้ตอนที่ไม่มีรายได้แล้ว อย่างไรก็ตาม ท่านยังสามารถลงทุนในสินทรัพย์เสี่ยงต่อไปได้ เพียงสัดส่วนอาจไม่เท่ากับที่ผ่านมา เพื่อให้เงินออมมีโอกาสชนะเงินเฟ้อ และถึงเป้าหมายที่กำหนดไว้
แนะนำว่าจังหวะชีวิตช่วงนี้ที่ต้องระมัดระวังเป็นพิเศษจะว่าด้วยเรื่องของการใช้จ่าย เพราะรายได้ด้านต่างๆ ของท่านกำลังจะหดหายไปในไม่ช้า แต่ค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพจะเข้ามาแทนที่ ..พายุฤดูหนาวใกล้เข้ามาแล้วครับ
ฤดูหนาว
วัยเกษียณที่ไม่มีรายได้ และไม่มีเวลาสำหรับการลงทุนระยะยาวอีกต่อไป เรียกได้ว่าเป็นช่วงเวลาแห่งการใช้จ่ายอย่างแท้จริงอีกด้วย อย่างไรก็ดี การลงทุนในฤดูกาลต่างๆ ของท่านในเวลานี้จะเริ่มทยอยครบกำหนด ซึ่งหากผลของการลงทุนต่างๆ ที่ผ่านมาดำเนินไปตามเป้าหมายที่กำหนดเป็นอย่างดี ไม่มีอะไรผิดพลาด ท่านจะมีเงินที่เพียงพอสำหรับค่าใช้จ่ายหลังเกษียณ โดยไม่มีอะไรที่น่ากังวล
บทสรุปก็คือ ถ้าเริ่มออมเงินเพื่อการเกษียณช้าหรือเริ่มเมื่อมีอายุที่มากแล้ว ท่านอาจได้พบเจอกับคำว่า “สายเกินไป” ทั้งยังหมายถึงการเผชิญกับฤดูหนาวที่โหดร้ายยาวนาน แต่หากเริ่มต้นได้เร็ว ท่านก็จะได้ชื่นชมฤดูกาลต่าง ๆได้อย่างสดชื่น และใช้ชีวิตได้อย่างราบรื่น
สิ่งสำคัญที่ทุกคนต้องตระหนักก็คือ การมีวินัยทางการเงินอย่างเคร่งครัดและมีความอดทน เพราะกว่าชีวิตจะรอนแรมผ่านฤดูกาลต่างๆ ย่อมต้องใช้ระยะเวลายาวนานพอสมควร แต่ผลที่ได้รับจะคุ้มค่าและนำมาซึ่งความสุขและความสำเร็จในเป้าหมายที่ท่านต้องการอย่างแน่นอนครับ