พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน เปิดเข้าชมฟรี วันเฉลิมพระชนมพรรษา 28 ก.ค.2565

พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน เปิดเข้าชมฟรี วันเฉลิมพระชนมพรรษา 28 ก.ค.2565

เนื่องในโอกาส วันเฉลิมพระชนมพรรษา พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว 28 กรกฎาคม 2565 “พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน” เปิดเข้าชมฟรี 10.00 - 15.30 น. พร้อมรอบการแสดงโขน

พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน คือ พิพิธภัณฑ์ที่รวบรวมผลงานของช่างสถาบันสิริกิติ์ ที่ "สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง" ทรงตั้งพระราชหฤทัยให้มีพิพิธภัณฑ์ที่รวบรวมผลงานตั้งแต่เริ่มทำในระยะแรกๆ จนถึงผลงานประณีตศิลป์ชิ้นเอก (Masterpiece) ที่ช่างสถาบันสิริกิติ์รังสรรค์อย่างพิถีพิถัน ด้วยสองมือลูกหลานชาวนาชาวไร่ผู้ยากจน ไม่มีแบบ ไม่มีพิมพ์ ไม่มีหุ่น

ผลงานบางชิ้นใช้เทคนิคที่มีรากฐานจากศิลปะไทยโบราณตั้งแต่สมัยอยุธยา และหลายชิ้นได้รับการสร้างสรรค์โดยใช้ เทคนิคที่คิดค้นขึ้นเป็นครั้งแรก ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
 

เนื่องในโอกาส วันเฉลิมพระชนมพรรษา พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว 28 กรกฎาคม 2565 “พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน” เปิดเข้าชมฟรี ระหว่างเวลา 10.00 - 15.30 น.

โดยผลงานที่จัดแสดงใน พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน อยู่ในขณะนี้ "สถาบันสิริกิติ์" ได้คัดเลือก ผลงานประณีตศิลป์ชิ้นเอก และ ผลงานศิลปาชีพคัดสรร ซึ่งรวบรวมเทคนิคโบราณของไทยไว้มากมาย อาทิ งานคร่ำเงิน คร่ำทอง ถมเงิน ถมทอง งานแกะสลักไม้ งานตกแต่งด้วยปีกแมลงทับ

พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน เปิดเข้าชมฟรี วันเฉลิมพระชนมพรรษา 28 ก.ค.2565 เรือพระที่นั่งศรีประภัศรไชยจำลอง

เรือพระที่นั่งศรีประภัศรไชยจำลอง

เรือพระที่นั่งศรีประภัศรไชยจำลอง สร้างจำลองมาจากเรือพระที่นั่งศรีประภัศรไชย ซึ่งเป็นเรือพระที่นั่งรองในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ 1 ปัจจุบันเหลือเพียงโขนเรือรูปหน้าเหรา (เห-รา) ซึ่งเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ เรือพระราชพิธี ส่วนลำตัวเรือนั้นเสียหายจากระเบิดในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2

ช่างสถาบันสิริกิติ์จำลองเรือลำนี้ โดยมีโครงและคานเรือทำด้วยเงินทาทอง กงเรือเป็นงานสลักไม้ปิดทองคำเปลว ท้องเรือและลำเรือทั้งสองข้างถมทองลายดอกพุดตาน โขนเรือเป็นทองคำลงยาสลักรูปหน้าเหรา กลางเรือทอดพระมหาสุวรรณบุษบกบัลลังก์ทองคำลงยา พระวิสูตรหรือผ้าม่านที่ตกแต่งในบุษบกนั้นประดิษฐ์ด้วยห่วงทองคำขนาดเล็กร้อยต่อกันคล้ายผ้าม่าน ร้อยห่วงเป็นลายแก้วชิงดวง พื้นเรือส่วนที่รองรับฐานบุษบกตกแต่งด้วยแผ่นทองคำฉลุลายซับปีกแมลงทับ ปักฉัตรสลักฉลุทอง 7 ชั้นและ 5 ชั้นขนาบข้างบุษบกทั้งสองด้าน ส่วนของเกรินปักธงสามชายเป็นทองคำฉลุโปร่ง เรือพระที่นั่งจำลองนี้วางบนฐานสลักไม้รูปนาคเกี้ยว

  • วาระจัดทำ

เนื่องในโอกาสมหามงคลที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงเจริญพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธันวาคม 2554 สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงเจริญพระชนมพรรษา 80 พรรษา 12 สิงหาคม 2555 และ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงเจริญพระชนมพรรษา 5 รอบ 28 กรกฎาคม 2555 (เมื่อครั้งดำรงพระราชอิสริยยศที่สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร)

  • ขนาด  กว้าง 23 ซม. ยาว 3.25 ม. สูง 86 ซม.
  • จำนวนช่างฝีมือ  90 คน
  • ระยะเวลาจัดทำ  2 ปี 8 เดือน

พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน เปิดเข้าชมฟรี วันเฉลิมพระชนมพรรษา 28 ก.ค.2565 แผ่นคร่ำสามกษัตริย์

แผ่นคร่ำสามกษัตริย์

แผ่นคร่ำสามกษัตริย์ ลาย “โคมกุดั่นหงสุลีลา” ประกอบด้วยลายดอกกุดั่นดอกกลม ขอบนอกคร่ำนาก ตรงกลางเป็นรูปหงส์คร่ำทอง คร่ำเงิน และคร่ำนาก ฉลุประกอบซ้อนตัวลอยติดบนพื้นลายเทศคร่ำเงิน ปากหงส์คาบอัญมณีขาวรูปหยดน้ำ

ลายดอกกุดั่นนี้ทำสลับลายดอกสี่กลีบคร่ำทองเถาว์ลายรักร้อยรอบดอกกุดั่นและดอกสี่กลีบ ในกรอบลายเชิงคร่ำทองสลับนากฉลุซ้อนซับปีกแมลงทับรอบพื้น

  • ขนาด กว้าง 1.35 ม. สูง 2.48 ม.
  • จำนวนช่างฝีมือ  50 คน
  • ระยะเวลาจัดทำ  83 วัน

พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน เปิดเข้าชมฟรี วันเฉลิมพระชนมพรรษา 28 ก.ค.2565 ฉากจำหลักไม้ "ตำนานเพชรรัตน์"

ฉากจำหลักไม้ตำนานเพชรรัตน์

ฉากจำหลักไม้ ตั้งประกับด้วยเสาเม็ดทรงมัณฑ์บนม้าไม้ขาคู้ จำหลักลายใบเทศ พื้นฉากจำหลักไม้เรื่อง “ตำนานเพชรรัตน์” ความว่า เทพยุดาเจ้าทั้งหลาย อีกทั้งฤๅษีสิทธิ์ และคนธรรพ์ พากันขึ้นเฝ้าพระอิศวร ทูลถามบ่อเกิดแห่งเพชรรัตน์ทั้ง 9 ประการ

พระอิศวรแนะให้ไปถามพระฤๅษีอังคต ผู้มีอายุยาวมาตั้งแตครั้งกฤติยุค พระฤๅษีจึงเล่าว่า บรรดาเทพนิกร ฤๅษีสิทธิ์ พิทยาธร ทั้งปวง ประสงค์จะอำนวยเพชรรัตน์ทั้ง 9 จึงทูลให้มเหสักข์ นามมหาพลาสูร สร้างไว้เป็นสวัสดิมงคลแห่งโลกย์

ท้าวจึงบำเพ็ญตบะอยู่ 7 วันจนสิ้นชีพ อีก 7 วัน ร่างของท้าวเธอจึงแปรสภาพเป็นแก้ว 9 ชนิด คือหัวใจเป็นเพชรและทับทิม นัยน์ตาขวาเป็นแก้วไพฑูรย์ นัยน์ตาซ้ายเป็นแก้วโกเมน ลิ้นเป็นแก้วพระพาฬ น้ำเลี้ยงหัวใจเป็นแก้วจันทกานต์ เป็นต้น

อนึ่งเมื่อท้าวมหาพลาสูรสิ้นชีวิต มีพระยาพาสุกินนาคราช สูบโลหิตท้าวจนแห้ง นาคนั้นถูกกครุฑจับไป ระหว่างทางสำรอกเลือดเป็นแก้วนาคสวาสดิและมรกฎ น้ำลายเป็นครุฑธิการ

  • วาระจัดทำ

เนื่องในมหามงคลสมัยที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชบรมนาถบพิตร ทรงครองสิริราชสมบัติครบ 60 ปี พุทธศักราช 2549 และในโอกาสมหามงคลสมัยเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา พุทธศักราช 2550

  • ขนาด ฉาก ยาว 3.50 ม. สูง 4.50 ม. กว้าง 18 ซม. ฐานยาว 4.62 ม. กว้าง 1.22 ม.
  • จำนวนช่างฝีมือ  69 คน
  • ระยะเวลาจัดทำ  10 เดือน 3 วัน

พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน เปิดเข้าชมฟรี วันเฉลิมพระชนมพรรษา 28 ก.ค.2565 สุพรรณเภตรา

สุพรรณเภตรา

สุพรรณเภตรา สร้างสรรค์ขึ้นเป็นรูปสำเภาถมทอง มีเสาคร่ำเงิน คร่ำทอง ใบสำเภาเป็นทองคำสลักฉลุโปร่ง ยอดเสาเป็นธงทองคำลงยา หน้าสำเภาสลักทองคำลงยารูปหน้า 'อสุรกุมภัณฑ์' หน้าสำเภาตั้งบัลลังก์บัวปากฐานติดลายกระจังปฏิญาณ มีพญานาคทองคำสลักดุนประดับเพชรคาบโคมประทีป

ทิ้งสมอทองคำลงยารูปหนุมานและนางสุพรรณมัจฉา ช่องกาบด้านข้างและด้านหน้าลำเรือสลักทองคำลงยาลายหน้าขบ ช่องกาบฉลุทองคำซับปีกแมลงทับ กลางช่องติดดอกไม้ทองคำ ช่องกาบด้านท้ายสลักทองคำลงยารูปนกวายุภักษ์ บัลลังก์กัญญาเรือเป็นแบบบุษบกจีนคร่ำเงิน คร่ำทอง

  • วาระจัดทำ

เนื่องในโอกาสที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงเจริญพระชนมพรรษา 6 รอบ 12 สิงหาคม 2547

  • ขนาด กว้าง 40 ซม. ยาว 1.3 ม. สูง 1.575 ม.
  • จำนวนช่างฝีมือ  73 คน
  • ระยะเวลาจัดทำ 1 ปี 5 เดือน

พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน เปิดเข้าชมฟรี วันเฉลิมพระชนมพรรษา 28 ก.ค.2565 ตลับถมตะทองทรงผลฟักทอง ประดับเพชร

พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน ยังมี "ผลงานประณีตศิลป์ชิ้นเอก" และ "ผลงานศิลปาชีพคัดสรร" จัดแสดงให้ชมอีกหลายชิ้น ผลงานทุกชิ้นไม่ได้มาจากมือศิลปินเอก แต่ล้วนสร้างสรรค์จากสองมือของชาวไร่ชาวนาผู้ยากจนในถิ่นทุรกันดาร สะท้อนถึงพระวิสัยทัศน์ในการสร้างคนของ "สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง"

ทั้งนี้ สำหรับผู้สนใจเข้าชม การแสดงโขน เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว 28 กรกฎาคม 2565 อาคารเรียน-รู้-เรื่องโขน เปิดเข้าชมฟรี ระหว่างเวลา 09.30 - 16.00 น. โดยมีการแสดงโขน 2 รอบ ดังนี้

  • รอบ 11.00 น.
  • รอบ  14.00 น.

พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน ตั้งอยู่ที่ตำบลเกาะเกิด อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เปิดทำการ 09.45 น. - 15.30 น. (ปิดวันจันทร์และวันอังคาร) โทร.0 3535 2995 / 0 3535 5995 / 0 2283 9557

*  *  *  *  *
credit photo : พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน