หาก ‘แอร์ไลน์’ ขอใช้ ‘นักบินต่างชาติ’ บินในประเทศ ไทยเสี่ยงติดธงแดงอีกรอบ?

ธีรวัจน์ อังคสกุลเกียรติ นายกสมาคมนักบินไทย ปัจจุบันมีสมาชิกนักบินกว่า 700 คน เปิดเผยว่า สมาคมนักบินไทย อยากเสนอรัฐบาล และคณะรัฐมนตรี (ครม.) ชุดใหม่ ภายใต้การนำของนายกรัฐมนตรี แพทองธาร ชินวัตร ใน 3 ประเด็นหลัก เพื่อพัฒนาธุรกิจการบินของไทย และเร่งแก้ปัญหาที่อาจส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมการบินในระยะยาว ดังนี้

 

1.อยากให้ภาครัฐที่เกี่ยวข้องสนับสนุนสายการบิน จัดหาเครื่องบินแบบ Dry Lease (เช่าเครื่องบินเปล่า) มากกว่า Wet Lease (เช่าเครื่องบินพร้อมนักบิน) 

แม้สถานการณ์สายการบินจะประสบปัญหาขาดแคลนเครื่องบินในตลาดโลก แต่สมาคมฯ มองว่าการจัดหาเครื่องบินแบบ Dry Lease เป็นแบบที่ดีที่สุดสำหรับประเทศไทย

เนื่องจากขณะนี้มีสายการบินหนึ่งของไทย ได้ยื่นหนังสือไปยังกระทรวงแรงงาน เพื่อขอใช้นักบินต่างชาติ ซึ่งเป็นการเช่าเครื่องบินแบบ Wet Lease ซึ่งมาทั้ง ACMI (Aircraft, Crew, Maintenance และ Insurance)

ประเด็นนี้ไม่เพียงผิดกฎหมายแรงงานที่กำหนดว่า “นักบิน” เป็น “อาชีพสงวน” ของคนไทยเท่านั้น แต่ยัง “สุ่มเสี่ยง” ที่จะทำให้ประเทศไทยกลับมา “ติดธงแดง” จากองค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (ICAO) เพราะอนุสัญญาชิคาโก มาตรา 83 ที่ประเทศไทยไม่ได้อยู่ในประเทศภาคีที่จะดำเนินการเรื่องนี้ได้

ประกอบกับปัจจุบัน ประเทศไทยยังมี “นักบินตกงาน” อยู่กว่า 1,736 คน จากผลกระทบของโควิด-19 และนักบินจบใหม่ และยังว่างงานอยู่ จากการผลิตนักบินใหม่ของโรงเรียนการบินที่เกินความต้องการของตลาดในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา รวมกันแล้วมากกว่า 2,000 คน โดยปัจจุบันมีนักบินในไทยที่ทำการบินจริง 3,000 คน ปัจจุบันถือว่าเพียงพอ แต่จากการพยากรณ์ของหลายสำนักมองว่าโอกาสที่ประเทศไทยจะขาดแคลนนักบินอยู่ในช่วง 4-5 ปีข้างหน้า สมาคมฯ จึงมองว่าสายการบินสามารถดึงนักบินจบใหม่ และนักบินว่างงานมาได้

“สมาคมฯ มองว่า อยากให้รัฐบาลพิจารณาถึงผลประโยชน์ที่จะเกิดขึ้นกับประชาชนด้วย ว่าประชาชนได้ประโยชน์อย่างเต็มที่ เช่น ราคาตั๋วเครื่องบินถูกลงจากการนำเครื่องเช่าแบบ Wet Lease เข้ามาใช้งานหรือไม่ เพราะสุดท้ายแล้วราคาตั๋วเครื่องบินย่อมเป็นไปตามกลไกตลาดอยู่ดี ไม่ใช่มาบอกว่าอยากส่งเสริมการท่องเที่ยวแล้วมาปลดล็อกกฎหมายหรือยกเว้นให้ชั่วคราว ถือเป็นการแก้ปัญหาเฉพาะหน้านิดเดียวแต่สร้างผลกระทบระยะยาวตามมา เพราะถ้าสายการบินหนึ่งทำได้ สายการบินอื่นๆ ก็ทำได้เช่นกัน เพราะหน่วยงานราชการไม่สามารถเลือกปฏิบัติได้”

2. อยากให้รัฐบาลสนใจกับการแก้ปัญหาโมเดลผลิตนักบินแบบ “Pay to Fly” อย่างจริงจัง 

นี่คือ ประเด็นที่สมาคมฯ ให้ความสำคัญอย่างมาก เนื่องจากบางสายการบินได้เริ่มเปิดรับสมัครนักบิน แต่ต้องจ่ายเองรวมกว่า 6 ล้านบาทต่อคน แบ่งเป็นค่าเรียนนักบินพาณิชย์ตรี 3 ล้านบาท และค่า Type Rating (สอบการฝึกบินในเครื่องบินในแบบที่จะทำการบิน) อีก 3 ล้านบาท ถือเป็นกำแพงกีดกันคนที่มีความรู้ ความสามารถ ไม่สามารถเข้าสู่อุตสาหกรรมการบินได้

เรื่องนี้เป็นการใช้ช่องว่างทางกฎหมายที่จะส่งผลต่อคุณภาพของนักบิน เกิดการจ้างงานที่ไม่เป็นธรรม และส่งผลต่อมาตรฐาน “ความปลอดภัยสาธารณะ” ด้านการบินลดลงแบบทีละเล็กทีละน้อย สาเหตุหลักเกิดจากความไม่สมดุลของดีมานด์ซัพพลายตลาดนักบิน เมื่อนักบินต้องเป็นหนี้กว่า 6 ล้านบาทโดยยอมจ่ายเงินเองไปก่อน จะทำให้นักบินเกิดความเครียดได้หากไม่มีเงินเพียงพอต่อค่าครองชีพ

“บางสายการบินอาจไปรับโมเดลการผลิตนักบินแบบ Pay to Fly จากต่างประเทศมาใช้ ซึ่งรัฐบาลในหลายประเทศได้ตระหนักถึงความสำคัญว่าจะกระทบต่อความปลอดภัยสาธารณะในอนาคต จึงทำทุกวิถีทางเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการจ้างงานในลักษณะนี้”

ดังนั้น จึงอยากให้รัฐบาลมีเจ้าภาพเข้ามาแก้ปัญหาโมเดลการผลิตนักบินแบบ Pay to Fly เพื่อป้องกันไม่ให้ปัญหานี้ลุกลามบานปลาย โดยในอดีตยังมีบางโมเดลที่พอจะรับได้ เช่น บางสายการบินจัดหาแหล่งเงินทุนให้นักบิน มาฝึกบิน แล้วไปผ่อนจ่ายกับสถาบันการเงิน ซึ่งเรื่องนี้สมาคมฯ เข้าใจได้ เพราะสายการบินคงไม่สามารถให้ทุนนักบินทุกคนได้ ท่ามกลางการแข่งขันในธุรกิจที่เพิ่มสูงขึ้น

 

3.อยากให้รัฐบาลยกเว้นประเด็นบางเรื่องเกี่ยวกับการผลิตบุคลากรด้านการบิน ตามกฏระเบียบใหม่ของ Thailand Civil Aviation Regulation ด้าน Personnel Licensing (TCAR) ของสำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย หรือ CAAT โดยสมาคมฯ อยากขอให้พิจารณายกเว้นข้อกำหนดที่ต้องใช้ใบสำคัญทางการแพทย์ ในการต่อใบอนุญาตนักบิน ให้กับกลุ่มนักบินที่เกษียณแล้ว แต่มาทำหน้าที่สอนบิน ซึ่งคนกลุ่มนี้ไม่ได้ขึ้นบินจริง อย่างมากก็คือ สอนในเครื่องฝึกบินจำลองเท่านั้น ก็จะเป็นการช่วยเพิ่มจำนวนครูผู้สอนได้มากขึ้น 

 

 

พิสูจน์อักษร....สุรีย์  ศิลาวงษ์