มองไปข้างหน้ากับอนาคตปี 2564

ย่างสู่สัปดาห์สุดท้ายของปี 2563 กันแล้ว เมื่อมองข้ามไปถึงปี 2564 ก็อาจจะมองปี 2564 ว่าเป็นภาคสองของปี 2563 ที่ผ่านมา โดยเฉพาะอย่างยิ่งความไม่แน่นอนและการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้น สถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิดที่กลับมาอีกครั้งหนึ่ง ยิ่งทำให้ความไม่แน่นอนและการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นในปี 2564 ละม้ายกับตอนต่อของปี 2563 ยิ่งขึ้น ดังนั้น สัปดาห์นี้เรามาช่วยกันส่องดูอนาคตของปี 2564 กัน

หลายๆ ท่านตั้งความหวังไว้กับวัคซีนโควิด-19 ว่าจะเป็นผู้กอบกู้สถานการณ์ที่ไม่ดีให้ดีขึ้น ถึงแม้ในปัจจุบันจะเริ่มมีการฉีดวัคซีนกันแล้วในบางประเทศ แต่ก็ทำให้ความท้าทายสำคัญไปอยู่ที่การกระจายวัคซีนมากกว่าการพัฒนา นอกจากนี้เมื่อความต้องการมีมากกว่าอุปทาน จึงมีความเป็นไปได้ที่จะเกิดสงครามวัคซีนเพื่อแย่งชิงวัคซีนระหว่างประเทศ และวัคซีนจะกลายเป็นเครื่องมือต่อรองระหว่างประเทศขึ้นมา สำหรับประเทศไทยนั้น ถ้าโชคดีอย่างยิ่งก็จะควรจะเริ่มฉีดได้ก่อนหรือระหว่างช่วงกลางปี แต่ก็จะเป็นไปในวงจำกัดสำหรับกลุ่มบุคคลที่มีความจำเป็นหรือความเสี่ยงสูงก่อน

ดังนั้น อย่างน้อยก็ครึ่งปีแรกที่ทุกคนและทุกองค์กรก็ยังจะต้องเผชิญกับผลกระทบจากโควิด ต่อสภาวะทางเศรษฐกิจและการดำรงชีวิต สถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด19 จะไม่หายไปจากประเทศไทย และการระบาดรอบใหม่ก็สามารถเกิดขึ้นได้ทุกขณะ

การกระจายของวัคซีนโควิดที่ไม่ทันใจ ก็จะทำให้เห็นความแตกต่างและเหลื่อมล้ำในด้านต่างๆ ในประเทศไทยมากยิ่งขึ้น ตั้งแต่ความเหลื่อมล้ำระหว่างบริษัทขนาดใหญ่ที่พร้อม มีผู้บริหารที่เก่งและระบบการบริหารจัดการที่ดี มีแผนรองรับต่อความเสี่ยงที่เกิดขึ้น กับบริษัทขนาดเล็กที่ต้องพยายามดิ้นรนแสวงหากระแสเงินสดมาเลี้ยงตนเองเพื่อความอยู่รอด ความเหลื่อมล้ำระหว่างบุคคลในสังคม ที่กลุ่มผู้มีฐานะหรือมีการวางแผนทางการเงินที่ดี ที่ถึงแม้จะได้รับผลกระทบจากโควิดบ้าง แต่ก็ไม่ได้รุนแรงถึงขั้นทำให้ชีวิตซวนเซ กับบุคคลอีกกลุ่มที่ได้รับผลกระทบจากโควิดอย่างแรง อีกทั้งขาดความพร้อมและทรัพยากร ธุรกิจที่ทำอยู่ล้มหรือถูกให้ออกจากงาน ทำให้ต้องมีการกู้ยืมมากขึ้น ส่งผลต่อหนี้ครัวเรือนที่สูงขึ้น และอาจจะนำไปสู่ปัญหาสังคมได้ต่อไป

ในอีกมุมหนึ่ง ปีหน้าก็จะเห็นการใช้เทคโนโลยีที่มากขึ้นและเร็วขึ้นต่อเนื่องจากปี 2563 โดยในปีที่ผ่านมาโควิดทำให้ทั้งองค์กรและบุคคลทั่วๆ ไป ได้หันมาใช้เทคโนโลยีกันอย่างมากขึ้นและเร็วขึ้นกว่าที่คาดการณ์กันเอาไว้ ซึ่งการใช้เทคโนโลยีที่เร็วขึ้นนั้นก็ทำให้เกิดเป็นช่องโหว่หรือจุดอ่อนในโครงสร้างของระบบรวมถึงในความรู้และความตระหนักของผู้ใช้งาน นำไปสู่ภัยทางไซเบอร์ในหลากหลายรูปแบบในปีที่ผ่านมา และเชื่อว่าในปี 2564 ก็จะพบเจอรูปแบบใหม่ๆ ของภัยทางไซเบอร์กันมากขึ้น ดังนั้น ก่อนกด ก่อนคลิกหรือก่อนแชร์สิ่งใด ก็ต้องรอบคอบและมีสติกันพอสมควร

ผลจากโควิดเองก็จะทำให้ทุกๆ คนหันมาตระหนักถึงความเสี่ยงอื่นๆ ที่ละเลยกันมานาน เพราะเรื่องของโรคระบาดที่อาจจะเกิดขึ้นนั้นก็ได้รับการเตือนจากนักวิชาการและผู้ที่เกี่ยวข้องมาก่อน แต่คำเตือนเหล่านี้มักจะไม่ได้รับการสนใจ ดังนั้น เมื่อโควิดเกิดขึ้นจริงๆ คำเตือนหรือความเสี่ยงอื่นๆ ที่อาจจะถูกละเลยในอดีตก็จะได้รับความสนใจกันมากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและการดูแลสิ่งแวดล้อม ที่ปี 2564 จะได้รับความสนใจกันมากขึ้น และขณะเดียวกันก็สามารถกลายเป็นโอกาสสำหรับธุรกิจในการหาช่องทางการเติบโตใหม่ๆ ได้เช่นเดียวกัน

ถึงแม้ปี 2564 จะยังเต็มไปด้วยความไม่แน่นอนและการเปลี่ยนแปลงแต่จากประสบการณ์ที่เกิดขึ้นในปี 2563 จะทำให้ทุกคนมีภูมิคุ้มกันที่ดีขึ้น และสามารถเตรียมความพร้อมที่จะรองรับต่อสถานการณ์ในปีหน้าได้ดีกว่าในปีที่ผ่านมาอย่างแน่นอน