'ไพ่จีน' ของรีพับลิกัน

ในรอบสามเดือนที่ผ่านมา รัฐบาลวอชิงตันได้เร่งดำเนินการอย่างแข็งกร้าวและเป็นรูปธรรมในหลายมิติเพื่อสกัดกั้นอิทธิพลจีน สอดคล้องกับการที่ทัศนคติของชาวอเมริกันเป็นไปในทางลบต่อจีนคอมมิวนิสต์เพิ่มขึ้น  การเล่นงานนี้ซ่อนผลประโยชน์เพื่อให้พรรครีพับลิกันซึ่งเป็นรัฐบาลเวลานี้มีโอกาสชนะเลือกตั้งประธานาธิบดีในพฤศจิกายนเพิ่มขึ้น  China Card ที่กำลังเล่นอยู่นี้จะประสบความสำเร็จได้ ข้าราชการประจำและองค์กรต่าง ๆ ของรัฐและเอกชนต้องเอาด้วย  จนถึงเวลานี้ทิศทางยังคงเป็นเช่นนั้น

            ในด้านความมั่นคงนั้น สหรัฐ ฯ มีการแสดงกำลังทางเรือขนาดใหญ่ในทะเลจีนใต้หลายครั้ง โดยในห้วงกลาง ส.ค.๖๓ กองเรือบรรทุกเครื่องบิน USS Ronald Reagan ซ้อมรบในทะเลจีนใต้ ก่อนหน้านี้ ๑ เดือน กองเรือนี้ก็ได้แสดงกำลังในทะเลจีนใต้ร่วมกับกองเรือบรรทุกเครื่องบิน USS Nimitz     เมื่อต้น ก.ย.๖๓ เจ้าหน้าที่ระดับสูงของสหรัฐ ฯ ก็เรียกร้องให้อินเดีย ญี่ปุ่นและออสเตรเลียซึ่งเป็นสมาชิกกลุ่ม Quads ร่วมก่อตั้งองค์กรความร่วมมือทางทหารในภูมิภาคอินโด-แปซิฟิกรูปแบบเดียวกับองค์การนาโต้ เพื่อป้องกันความท้าทายจากจีนและล่าสุดเมื่อ ๖ ต.ค.๖๓ ในที่ประชุมกลุ่ม Quads ระดับรัฐมนตรีต่างประเทศ Mike Pompeo ก็ได้ย้ำความร่วมมือกันให้เหนียวแน่นขึ้น 

             ในด้านการทูต เมื่อ ๑๔ ก.ค.๖๓ ประธานาธิบดี Donald Trump ลงนามรับรอง พ.ร.บ. Hong Kong Autonomy Act ที่ผ่านร่างโดยสภาคองเกรสที่มีเนื้อหาคว่ำบาตรเจ้าหน้าที่และหน่วยงานของจีนและฮ่องกงที่มีพฤติกรรมละเมิดความเป็นเขตปกครองตนเองของฮ่องกง ต่อมา สหรัฐ ฯ สั่งปิดสถานกงสุลจีนในนคร Houston เมื่อ ๒๒ ก.ค๖๓ ด้วยเหตุผลว่าเจ้าหน้าที่จีนกระทำจารกรรมต่อทรัพย์สินข้อมูลของสหรัฐ ฯ และเมื่อ ๗ ส.ค.๖๓  นาย Alex Azar รมว.สาธารณสุข เดินทางเยือนไต้หวัน นับเป็นครั้งแรกในรอบ ๔๑ ปีที่เจ้าหน้าที่สหรัฐระดับรัฐมนตรีเดินทางไปจับมือกับประธานาธิบดีไทเป    

สำหรับด้านการค้าก็อัดจีนไปหลายเรื่อง  เช่น เมื่อ ส.ค.๖๓ กระทรวงพาณิชย์ของสหรัฐ ฯ ขึ้นบัญชีดำ ๒๔ บริษัทที่เกี่ยวข้องกับการก่อสร้างเกาะเทียมในทะเลจีนใต้  ๓๘ บริษัทที่เกี่ยวข้องกับบริษัท Huawei และ ๓๗ บริษัทที่เกี่ยวข้องกับการละเมิดสิทธิมนุษยชนใน Xinjiang  ล่าสุดเมื่อ ๒๘ ก.ย.๖๓ สหรัฐ ฯ คว่ำบาตรบริษัท SMIC ซึ่งเป็นผู้ผลิตชิพอิเล็กทรอนิกส์รายใหญ่ที่สุดของจีน เพื่อเป็นการกีดกันไม่ให้จีนจัดหาวัสดุที่จะพัฒนาขีดความสามารถด้านเทคโนโลยีแข่งขันกับสหรัฐ ฯ ได้  นอกจากนี้ ประธานาธิบดี Trump ประกาศว่าจะลดระดับความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจกับจีนเพิ่มเติม โดยจะลงโทษบริษัทสหรัฐ ฯที่ทำธุรกิจกับจีนและอาจจะนำสหรัฐ ฯ ถอนตัวออกจากองค์การการค้าโลก เพราะองค์กรนี้ดันวินิจฉัยว่าการที่สหรัฐ ฯ ขึ้นกำแพงภาษีต่อสินค้า จีนนั้นไม่เป็นธรรม

ด้านอื่น ๆ ก็มีเช่น ตั้งแต่ ๑ มิ.ย.๖๓ สหรัฐ ฯ ยกเลิกวีซ่าของนักศึกษาสัญชาติจีนที่เกี่ยวข้องกับการแปลงความรู้ที่ได้จากการเรียนไปใช้เพิ่มพูนขีดความสามารถทางทหารให้แก่กองทัพปลดแอกประชาชนจีนเป็นต้น

สาเหตุของการแสดงความแข็งกร้าวต่อรัฐบาลปักกิ่งของรัฐบาลสหรัฐ ฯ  นอกเหนือจากการกล่าวอ้างว่าเป็นการตอบโต้บทบาทของเครือข่าย Xi Jinping ที่ในปี ๒๕๖๓ เพิ่มการละเมิดบรรทัดฐานสากล ด้านประชาธิปไตย สิทธิมนุษยชน และเสรีเดินเรือ ด้วยการกดขี่ชนกลุ่มน้อยอุยกูร์ในซินเจียง  การคุกคามไต้หวัน การแทรกแซงฮ่องกง และการเพิ่มเติมกำลังในทะเลจีนใต้แล้ว  ยังมีความเป็นไปได้ที่รัฐบาลพรรครีพับลิกันต้องโหดกับจีนมากขึ้น เพราะคะแนนนิยมทุกโพลล์ของประธานาธิบดี Trump เป็นรองนาย Joe Biden ผู้สมัครชิงตำแหน่งประธานาธิบดีของพรรคเดโมแคร็ตส์อยู่  ส่วนใหญ่ห่างประมาณร้อยละ ๔๕ ต่อ ๕๑ ยิ่งแรงกับจีนเท่าไหร่ยิ่งสะใจอเมริกันชนมากขึ้นเท่านั้น

การที่ในปีนี้กระแสชัง CCP ของประชาชนอเมริกันแรงขึ้น มีส่วนมาจากข่าวสารที่ระดมกันเข้าสู่การรับรู้ของมหาชน  ตั้งแต่ต้นปีที่ COVID-19 ถูกระบุต้นตอว่ามาจากจีน ไปจนถึงการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาต่าง ๆ ตลอดจนหวาดกลัวว่าจีนพัฒนาทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีรวดเร็วมาก ร่นระยะความห่างมาแทบจะรดต้นคอสหรัฐ ฯ ที่ตกต่ำลงในหลายมิติ  

 ผลคือจากนี้ไป สหรัฐ ฯ จะกดดันมิตรประเทศให้เอื้อประโยชน์ต่อตนหรือลดประโยชน์ต่อจีนมากขึ้นซึ่งก็จะเจอการตอบโต้จากจีนด้วยวิธีต่าง ๆ  รวมทั้งการกดดันต่อประเทศต่างๆ ในแนวทางเดียวกัน  ไทยซึ่งอยู่ระหว่างเขาควายจึงควรเตรียมความพร้อมเพื่อรับมือกับสถานการณ์ไม่คาดหมาย ซึ่งเกิดจากความขัดแย้งของสองมหาอำนาจในทุก ๆ ด้าน