แพลตฟอร์มแห่งโอกาส 

แนวโน้มทางเทคโนโลยีที่สำคัญสำหรับโลกธุรกิจในทุกวันนี้ เราได้ยินและได้ฟังมาแล้วมากมาย หลายหน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องบิ๊กดาต้า เอไอ ไอโอที บล็อกเชน ฯลฯ ซึ่งเทคโนโลยีเหล่านี้ไม่ใช่เรื่องใหม่ล่าสุดที่เพิ่งคิดค้นได้ แต่เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นมานานกว่า 5 ปีแล้วเป็นส่วนใหญ่

การเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีจึงยังเป็นประเด็นสำคัญสำหรับธุรกิจต่อไปอีกนานหลายปี การปรับตัวรับภูมิทัศน์ใหม่ในโลกดิจิทัลจึงต้องมองให้ทะลุข้อจำกัดต่างๆ ไม่ว่าเราจะมีทั้งประสบการณ์และความเชี่ยวชาญที่สะสมมานานนับสิบปี เพราะมันอาจล้าสมัยและกลายเเป็นกรอบความคิดให้เราขาดมุมมองใหม่ๆ ที่จะพัฒนาตัวเอง

การพิชิตข้อจำกัดต่างๆ ต้องอาศัยแนวทางที่ชัดเจน โดยประการแรกคือต้องเข้าใจความสำคัญของแพลตฟอร์มทางธุรกิจ เพราะทุกวันนี้เราจะเห็นได้ว่าหลายๆ ธุรกิจเน้นการเติบโตผ่านแพลตฟอร์มดิจิทัลเป็นส่วนใหญ่

แพลตฟอร์มส่วนใหญ่เน้นการเป็นตัวกลางระหว่างผู้ซื้อผู้ขาย หรือผู้ใช้บริการกับผู้ให้บริการ และอาศัยรายได้จากการทำธุรกรรมซึ่งเราคุ้นเคยมานานแล้วจากแพลตฟอร์มบริการอย่างเช่นอูเบอร์ ซึ่งให้บริการรถยนต์โดยสารที่ใหญ่ที่สุดโดยไม่จำเป็นต้องเป็นเจ้าของรถยนต์จำนวนมาก

ในบ้านเราก็เริ่มเห็นรายได้จากแพลตฟอร์มแบบนี้สูงมากขึ้นเรื่อยๆ และมีบริการหลายหลายมากขึ้นเช่นกัน ทั้งการค้าอีคอมเมิร์ซ บริการธนาคาร ประกันภัย ขนส่ง ฯลฯ ซึ่งจะยิ่งมีความหลากหลายมากขึ้นในอนาคต และบริการก็จะยิ่งตอบสนองความต้องการของลูกค้ามาขึ้นเรื่อยๆ

จุดเริ่มต้นของธุรกิจดิจิทัลแพลตฟอร์มอาจไม่ได้เป็นแหล่งรายได้หลักของธุรกิจในอนาคต ตัวอย่างเช่นแอมะซอนที่มีจุดกำเนิดจากธุรกิจขายหนังสือและอีคอมเมิร์ซ แต่รายได้หลักในปัจจุบันมาจากบิ๊กดาต้า เพราะความสามารถของแพลตฟอร์มที่ใช้ช่วยให้แอมะซอนเข้าถึงกลุ่มลูกค้านับร้อยล้านรายได้ในเสี้ยววินาที

ในขณะเดียวกันการต่อยอดด้วยการประยุกต์ใช้ระบบของตัวเองก็ทำให้แอมะซอนได้ลูกค้ารายใหญ่เป็นสำนักงานสืบสวนสอบสวนกลางหรือเอฟบีไอที่จำเป็นต้องใช้ระบบวิเคราะห์ข้อมูลขนาดยักษ์ในการสืบเสาะหากลุ่มคนที่มีพฤติกรรมเสี่ยงต่อการเป็นผู้ก่อการร้าย

แพลตฟอร์มดิจิทัลที่ธนาคารและสถาบันการเงินกำลังเริ่มให้บริการอยู่ในทุกวันนี้นอกจากเพิ่มขีดความสามารถในการให้บริการเช่นเงินกู้ส่วนบุคคลหรือสินเชื่อรายย่อยแล้ว ในอนาคตยังต่อยอดให้ลูกค้าได้อีกมาก ด้วยมิติข้อมูลที่ลึกซึ้งมากขึ้น เช่นเครดิตสกอร์ริ่งที่ทำให้ลูกค้าประวัติดีมีโอกาสเข้าถึงสินเชื่อดอกเบี้ยต่ำได้

ประการที่สองต้องรู้จักแปรทรัพยากรในระบบทั้งหมดให้เป็นโอกาสทางธุรกิจ โดยทรัพยากรในที่นี้ไม่ได้หมายถึงที่ดิน อาคาร เครื่องจักร ฯลฯ ที่เป็นสินทรัพย์ที่จับต้องได้ แต่หมายถึง “ข้อมูล” อันเป็นสินทรัพย์ที่จับต้องไม่ได้แต่มีมูลค่ามหาศาลในยุคนี้

ตัวอย่างที่เราเห็นได้ชัดจากไลฟ์สไตล์ของคนรุ่นใหม่ในทุกวันนี้ที่นิยมเสพภาพยนตร์และซีรีส์ใหม่ๆ ผ่านดิจิทัลแพลตฟอร์มอย่างเน็ตฟลิกซ์ และฟังเพลงผ่านสปอทิฟาย ซึ่งบริการเหล่านี้ล้วนอาศัยข้อมูลจากลูกค้ามาใช้พัฒนาระบบให้ตรงใจลูกค้ามากขึ้นตลอดเวลา

บริษัทเหล่านี้ไม่ได้รอคอยคอนเทนท์จากผู้อื่นแต่เพียงอย่างเดียว แต่อาศัยระบบวิเคราะห์อันแม่นยำที่ชี้ช่องทางบอกให้ว่าภาพยนตร์และเพลงแบบไหนกำลังจะเป็นที่นิยม เพื่อที่บริษัทจะได้เร่งจัดหาคอนเทนท์ลักษณะนี้มาให้บริการลูกค้าได้ก่อน หรือจะลงทุนผลิตคอนเทนท์เองก็ได้เช่นกัน

แพลตฟอร์มดิจิทัลเหล่านี้จึงพยากรณ์ได้ว่าพฤติกรรมผู้บริโภคในอีก 3-6 เดือนข้างหน้าจะเป็นอย่างไร เพื่อให้เจ้าของแพลตฟอร์มสร้างโอกาสให้กับตัวเองให้มากที่สุด ธุรกิจในวันนี้จึงต้องตั้งเป้าว่าอีก 3-5 ปีข้างหน้าจะมีรายได้สักเท่าไรที่มาจากการพยากรณ์ของแพลตฟอร์ม เช่นตั้งเป้าไว้ 10% ในอีก 5 ปีเพื่อเร่งพัฒนาระบบให้มีความสามารถนั้นให้เร็วที่สุด

การเติบโตของดิจิทัลแพลตฟอร์มเป็นโอกาสสำคัญของธุรกิจทั่วโลก รวมถึงบ้านเรา การเร่งปรับตัวในวันนี้จึงเป็นการเปลี่ยนวิกฤติที่เราเคยหวาดวิตก ให้กลายเป็นโอกาสในการเติบโตเข้าสู่ช่องทางใหม่ในการทำธุรกิจยุคดิจิทัลอย่างแท้จริง