การเมืองเรื่องการแต่งกาย ส.ส.

การเมืองเรื่องการแต่งกาย ส.ส.

ตั้งแต่เปิดสภาฯมาตั้งแต่ปลายเดือน พ.ค.ที่ผ่านมา ประเด็นร้อนแรงนอกเหนือจาการอภิปราย ชิงไหวชิงพริบกันทางการเมืองแล้ว ก็คือ

ประเด็นการแต่งกายของสมาชิกสภาฯ ทั้งสภาผู้แทนราษฏรและสมาชิกวุฒิสภา หรือพูดง่ายๆก็คือ เสื้อ ผ้า หน้า ผม ฯลฯ นั่นเอง

ในส่วนของส.ว. ไม่ค่อยมีปัญหามากนัก จะมีก็เพียงบางท่านที่มีสไตล์สีผม การแต่งกายที่เป็นเอกลักษณ์จนเป็นที่รู้จักกันแล้ว แต่ก็ได้ถูกยกมาเปรียบเทียบ แก้ต่างกับสมาชิกฯ ท่านอื่นที่ถูกกล่าวหาว่าแต่งตัวไม่เหมาะสม

แต่ในส่วนของส.ส. นั้น มีการยกขึ้นมาเป็นประเด็นกันค่อนข้างมาก เช่น ทำไมคนพิการถึงใส่กางเกงขาสั้นเข้าประชุมบ้าง ทำไมไม่แต่งกายดำล้วนในช่วงไว้ทุกข์บ้าง ทำไมแต่งกายด้วยชุดชนเผ่าพื้นเมืองบ้าง ทำไมแต่งกายด้วยชุดที่มีสีสันบาดหู บาดตา เหมือนกับการไปเดินแฟชั่นบ้าง หรือแม้แต่ฝ่ายชายเองก็ยังถูกยกขึ้นมาเป็นประเด็น เช่น ทำไมใส่สูทแล้วไม่ผูกเนคไทบ้าง โดยอ้างว่าชุดสากลนิยมต้องผูกเนคไทเสมอ(???) หรือทำไมใส่เพียงเสื้อยืดโปโลสีเหลืองข้างในแล้วใส่สูททับบ้าง ฯลฯ จนเดือดร้อนไปถึงคณะกรรมาธิการยกร่างข้อบังคับการประชุมสภาฯ ต้องเพิ่มคำว่า “ระเบียบ” เพิ่มเติมจากของเดิมที่เพียงแต่ให้ประธานสภากำหนดเท่านั้นขึ้นมา เพื่อให้สภาฯพิจารณาโดยเสนอว่า

“...การแต่งกายของสมาชิกนั้น ให้แต่งเครื่องแบบสมาชิกรัฐสภา หรือสากลนิยม หรือชุดพระราชทานหรือชุดตามระเบียบที่ประธานสภากำหนด...

ซึ่งระเบียบจะกำหนดว่าอย่างไรก็ต้องไปว่ากันอีกที

โดยทั่วไปแล้วคนทั่วไปจะเข้าใจกันว่าการแต่งกายของสมาชิกสภาฯ นั้นจะต้องเป็นทางการ เคร่งขรึม ฯลฯ แต่ในนานาอารยประเทศทั้งหลายเท่าที่ผมทราบ ก็ไม่ได้เคร่งครัดในการแต่งกายเท่าใดนัก ดังเช่น ในสภาฯของสิงคโปร์ที่ผมเคยไปร่วมสังเกตการณ์การประชุมก็ไม่ได้ใส่ชุดสากลนิยม เพียงแต่ใส่เสื้อเชิ้ตขาวแขนยาวเท่านั้นสำหรับฝ่ายชาย และในครั้งนั้น ลี กวน ยู ก็เข้าประชุมด้วย แกก็ใส่เพียงเสื้อเชิ้ตสีขาวแล้วสวมแจ็กเก็ตบางๆ แบบลำลองเท่านั้น ยิ่ง ลี เซียน ลุง นายกฯ คนปัจจุบันก็เข้าประชุมสภาฯด้วยเสื้อเชิ้ตตัวเดียว ไม่ผูกเน็คไทและไม่ใช่เสื้อขาวเสียด้วยซ้ำ เมื่อ 2 ปีก่อน ส.ส.ของพรรคการเมืองฝ่ายซ้าย Insoumise ในฝรั่งเศสทั้งหมดก็ไม่ผูกเน็คไทไปประชุมสภาเช่นกัน

ในละแวกใกล้บ้านเราอินเดีย ก็อนุญาตให้สมาชิกรัฐสภาแต่งกายตามแบบพื้นเมืองเข้าประชุมฯได้ และรัฐสภาพม่ากำหนดให้การแต่งกายของสมาชิกสภาฯเป็นไปตามอัตลักษณ์พื้นเมือง โดยสามารถแต่งกายตามชาติพันธุ์ของตนได้

หันมาดูต้นแบบของระบบรัฐสภาที่เราไปเอาแบบอย่างเขามาคือ สหราชอาณาจักร หรือที่เรามักเรียกกันอย่างคลาดเคลื่อนว่า “อังกฤษ” อยู่เป็นประจำ(อังกฤษหรือEnglandไม่มีสภาเฉพาะเป็นของตนเองเหมือน สก็อตแลนด์ เวลส์และไอร์แลนด์เหนือ)นั้น เขาแต่งกายกันอย่างไร แน่นอนว่าการแต่งกายของสมาชิกชายนั้นควรจะใส่เสื้อเชิ้ตและเนคไท(ไม่ระบุว่าจะต้องใส่สูทแต่อย่างใด) สมาชิกหญิงต่างถูกคาดหมายว่าจะใส่ชุดนักธุรกิจ(Men should wear a shirt and tie. Women are expected to dress in smart businesslike attire.)

แต่อย่างไรก็ตามเมื่อย้อนกลับไปดูเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์ที่ผ่านมาจะพบว่าโอลิเวอร์ ครอมเวลล์(Oliver Cromwell) ก็เคยใส่ชุดที่เรียบๆสบายๆ และไม่สะอาด ตัดเย็บจากช่างแถบชนบท แน่นอนว่าพวกเพียวริตัน(Puritans)ของเขาก็แต่งกายเฉกเช่นเดียวกับเขา(Oliver Cromwell wore plain, and not very clean, linen made by a country tailor. His fellow Puritans dressed similarly.)

ในปี 2002 เคลวิน เบรนแนน(Kelvin Brennan)จากพรรคแรงงานก็ลุกขึ้นอภิปรายโดยไม่ได้ใส่เนคไทแต่อย่างใดอีกเช่นกัน

ในปี 2013 แคโรไลน์ ลูคัส(Caroline Lucas)จากพรรคกรีน(Green Party)ก็ใส่เสื้อยืดคอกลม(T-shirt)เข้าสภาฯ โดยที่เสื้อข้อความว่า “No more page three”ซึ่งเป็นข้อความประท้วงคอลัมน์หน้า 3 ของหนังสือพิมพ์The Sun แต่ก็ถูกขอร้องให้สวมเสื้อสูททับในภายหลัง

การเมืองเรื่องการแต่งกาย ส.ส.

ล่าสุดในปี 2014 แฮร์เรียต ฮาร์แมน(Harriet Harrman)จากพรรคแรงงานก็สวมใส่เสื้อยืดคอกลม(T-Shirt)ที่มีสโลแกนของนักสตรีนิยมเพื่อสื่อถึงนายกรัฐมนตรีว่า “this is what a feminist looks like”โดยไม่ได้ถูกขอให้ใส่เสื้อสูทสวมทับแต่อย่างใด

ในการประชุมสมัชชาสหประชาชาติ ซึ่งหากจะเปรียบเทียบก็ถือได้ว่าเป็นสภาของโลกก็ว่าได้ เขาได้กำหนดให้มีการแต่งกาย คือ ชุดที่เหมาะสมโดยเคารพวัฒนธรรม ชุมชน มาตรฐานของสถาบัน โดยไม่อนุญาตให้แต่งกายลำลอง เช่น เสื้อยืด เสื้อแขนกุด กางเกงขาสั้น หมวกแก็ป(เบส-บอลล์) กางยีนส์ รองเท้าสำหรับเดินเที่ยวหรือสวมแว่นกันแดดแต่อย่างใด (At the United Nations Assembly, country delegations are discussing serious issues and participants dress in suitable attire, respecting their culture, community, and institutional standards. No one at the UN shows up wearing casual clothes like T-shirts, tank tops, shorts, ball caps, jeans, sneakers, or sunglasses.)

จากที่กล่าวมาข้างต้นจะเห็นได้ว่าเรื่องการแต่งกายของสมาชิกสภาฯทั้งหลายไม่ได้มีข้อกำหนดว่าจะต้องสวมใส่แบบใดแบบหนึ่งตายตัวจนไม่สามารถที่จะสวมใส่แบบอื่นๆได้เลย

อย่างไรก็ตามไม่ว่าในสังคมใดๆก็จะมีมาตรฐานของการแต่งกายคือ ความสุภาพเป็นที่ตั้ง ผมเห็นว่านอกจากเครื่องแบบพิธีการแล้วหากเรายึด ความสุภาพเป็นหลัก ปัญหาที่จะต้องมากำหนดการแต่งกายว่าจะต้องใส่โน่น จะต้องห้ามไม่ใส่นี่ก็จะหมดไป โดยไม่ต้องไปเดือดร้อนให้เป็นประเด็นวุ่นวายดังเช่นในปัจจุบัน