เมื่อจ๊กก๊กยอมเข้าด้วยวุยก๊ก

ค.ศ. 263 สมัยสามก๊ก สุมาเจียว อัครมหาเสนาบดีแห่งวุยก๊ก ส่งทัพมาบุกจ๊กก๊กเป็นสองสาย สายแรกให้จงโฮยนำมา อีกสายหนึ่งให้เตงงายนำมา

ทัพของเตงงายมีกำลังน้อยกว่า แต่สู้อุตส่าห์บุกตะลุยข้ามหุบเขาสลับซับซ้อนเข้ามาถึงเมืองเฉิงตู นครหลวงของจ๊กก๊กได้ก่อน ฝ่ายพระเจ้าเล่าเสี้ยน ฮ่องเต้จ๊กก๊กร้อนใจยิ่งนัก มิรู้ที่จะทำประการใด จึงเรียกเหล่าขุนนางมาปรึกษา

ขุนนางฝ่ายบู๊ส่วนหนึ่งเห็นควรสู้สุดกำลังเพื่อปกปักรักษาอธิปไตย โดยแนะให้ไปขอความช่วยเหลือจากพระเจ้าซุนฮิวแห่งง่อก๊กให้ยกทัพมาช่วยกัน โน้มน้าวให้ฝ่ายนั้นเห็นว่า ถ้าจ๊กถูกกลืน ง่อเองก็อยู่ไม่ได้ จึงควรร่วมจับมือกันต้านวุยเสียแต่ครั้งนี้

อย่างไรก็ตาม ขุนนางฝ่ายบุ๋นจำนวนมากกลับเห็นควรวางอาวุธยอมแพ้ แม้ทัพเตงงายของฝ่ายวุยจะเหลือกำลังเพียง 2,000 เนื่องจากล้มตายไปมากมายระหว่างเดินทางข้ามเขา

หนึ่งในเหตุผลกระแทกใจ มาจากปากของเจียวจิ๋ว ขุนนางเฒ่า ที่ทูลเล่าเสี้ยนว่า 'ใช่ว่าเมืองกังตั๋งจะเป็นเอกโทอยู่ก็หาไม่ ก็จะเสียแก่วุยก๊กเป็นมั่นคง นานไปก็จะกลับไปคำนับเขา ก็จะมิได้อัปยศเป็นสองซ้ำไปหรือ จะต้องการอันใด ขอให้พระองค์ดำริดูเถิด'

ความหมายของเจียวจิ๋วก็คือ ให้พระเจ้าเล่าเสี้ยนยอมเสียพระเกียรติยศ ก้มหัวต่อฮ่องเต้วุย ดีกว่าไปก้มหัวให้ฮ่องเต้ง่อ เพราะหากสุดท้ายพ่ายศึก ก็หนีไม่พ้นต้องกลับมาก้มหัวให้วุยอีกครั้งหนึ่ง

พูดง่ายๆ ก็คือ 'อายครั้งเดียว ดีกว่าอายสองครั้ง'

เล่าเสี้ยนฟังแล้วเห็นชอบด้วย ประกาศศิโรราบ ยอมมอบเอกราชแก่วุยก๊ก เป็นอันสิ้นสุดแผ่นดินที่เล่าปี่ ขงเบ้ง และเหล่าทหารหาญเพียรสร้างมาด้วยความยากลำบากแต่เพียงเท่านี้

เล่าเสี้ยนในยุคตกต่ำตัดสินใจบนทางสองแพร่ง ด้านหนึ่งจ๊กก๊กแม้อ่อนแอลงไปมาก แต่หากสร้างพันธมิตร ฮึดสู้ ยังพอมีหวังที่จะกู้คะแนนเสียงกลับคืนมา แต่อีกด้านหนึ่งก็มองได้ว่า ยอมอยู่ใต้นักเลงโตจะสุขสบายกว่า อย่างน้อยยังพอรักษาชีวิตทรัพย์สินเอาไว้ได้ ดีกว่าสู้ตาย สุดท้ายอาจไม่เหลืออะไร

ในเรื่องของการลงทุนก็เช่นกัน เมื่อรู้ตัวว่าตัดสินใจผิดพลาด ถึงเวลาต้อง 'cut loss' ก็อาจต้องทำ แต่ถ้าคิดว่ากิจการมีโอกาสพลิกฟื้น ประเมินสถานะแล้วว่าควรสู้ จะใส่เงินลงไปเพิ่มก็อาจสมควรแก่เหตุ

สามก๊กมีประโยชน์เช่นนี้เอง จะประยุกต์มาใช้กับการเมือง การบริหาร หรือแม้กระทั่งการลงทุน ก็ล้วนทำได้ทั้งนั้น ขอเพียงได้อ่านและดำดิ่งลึกลงไป มีจิตใจใฝ่ศึกษา จักได้ทั้งสุนทรียะและประโยชน์โพดผลมากมายมหาศาลแน่นอน