Lศาลยุติธรรมช่วยประเทศชาติได้หรือไม่....
เจริญพรสาธุชน ผู้ไม่ปรารถนาทุกข์...วันคืนหมุนวนผ่านไป วันแล้ว วันเล่า..ปีแล้ว ปีเล่า...ได้เห็นชีวิตแล้วชีวิตเล่า เกิดดับอยู่ในวังวนของวันคืน
...ที่เป็นธรรมดาเช่นนี้.... อันไม่มีสรรพสิ่งใดๆ หนีพ้นไปได้
รับนิมนต์ไปบรรยายธรรม ในหัวข้อ “กฎหมาย กับกฎธรรมชาติ” ..ให้กับผู้ที่เข้ารับการอบรมในหลักสูตรผู้พิพากษาหัวหน้าคณะชั้นต้น รุ่นที่ 3 จำนวน 162 ท่าน ที่สถาบันพัฒนาข้าราชการฝ่ายตุลาการฯ..เมื่อ 5 ก.พ.ที่ผ่านมา .. ได้รับฟังร่วม 3 ช.ม. นับเป็นประโยชน์อันดียิ่ง เมื่อได้เห็นความสนใจ ความใส่ใจในธรรม ซึ่งเป็นหลักสำคัญที่สุดในการดำเนินชีวิตของผู้พิพากษาตุลาการ .. ดังคำถามหนึ่งที่ว่า... “ศาลยุติธรรมช่วยประเทศชาติได้จริงหรือไม่ อย่างไร”.
ในครั้งนี้จึงได้บรรยายให้ผู้เข้ารับการอบรมได้เข้าใจในคำว่า “ธรรม”...ตัวเดียวจริงๆ โดยแสดงให้เห็นความหมายที่แท้จริงของ “ธรรม” ที่ครอบคลุมทุกสิ่งทุกอย่างในโลกนี้ อันแสดงอยู่ในรูปกฎธรรมชาติ ที่เรียกว่า ธรรมนิยาม
ถามว่า ทำไมเน้นย้ำความเข้าใจใน คำว่า ธรรม.. คำตอบ.. เพราะมีคนจำนวนมากเข้าใจธรรมผิดเพี้ยนไป.. จึงนำไปสู่การอรรถาธิบายพุทธศาสนาผิดเพี้ยนไปด้วย....ดังปรากฏการถือปฏิบัติของนักบวช อลัชชี... หรือ หมู่ชนที่อ้างว่าเป็นชาวพุทธ .. ที่บิดเบือนไปจากหลักธรรมในพุทธศาสนา..
การแสดงเพื่อให้เห็นความจริงว่า สิ่งที่ผู้พิพากษาควรรู้ เข้าใจ ก็คือ ธรรม.. หรือ เรื่องธรรมดาๆ ของชาวบ้าน อันเป็นปกติวิสัยที่วิญญูชน คือ คนที่พอมีสติปัญญา พึงควรรู้ .. ควรคิด ควรทำ..
ซึ่งไม่ใช่เรื่องวิเศษวิโสอะไรมากมาย.. โดยเฉพาะการเรียนรู้ในระเบียบแบบแผนประเพณี ชีวิต ของชาวบ้านในท้องถิ่นนั้นๆ .. ว่ามีการดำรงชีวิตปกติ มีศาสตร์ศิลป์ภาษาเป็นอย่างไร.. เป็นต้น
ทั้งนี้ เพื่อจะได้นำมาวินิจฉัยได้อย่างเป็นธรรม .. ตรงธรรม...คือ ตรงตามความเป็นปกติวิสัย ที่ต้องไม่ขัดแย้งกัน ระหว่าง ธรรม กับ ชีวิตที่ดำเนินอยู่ภายใต้กฎธรรมชาติ.. ถึงแม้จะมีการออกแบบกฎหมายขึ้นมาช่วยสนับสนุนการทำงานของกฎธรรมชาติ.. แต่ต้องอยู่ภายใต้บริบทของธรรม .. ที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินชีวิต สิ่งแวดล้อม ดินฟ้าอากาศ..ในท้องถิ่น หรือ สังคมนั้นๆ... พูดให้เข้าใจง่ายๆ ว่า จะต้องไม่บัญญัติกฎเกณฑ์ใดๆ ให้ขัดแย้งกับกฎธรรมดา..ในสังคมและในธรรมชาตินั้นๆ ดังที่เคยเขียนเรื่องดุลยภาพของชีวิต ภายใต้กฎหมาย กฎสังคมคือวัฒนธรรม ประเพณี ศาสนา และ กฎธรรมชาติ...
ดังนั้น ถ้าเรามีบุคคลในกระบวนการยุติธรรมที่ปฏิบัติธรรม เคารพธรรม .. ด้วยความรู้ถูกต้องตรงธรรม..แม้เพียงหนึ่งเดียว ก็ยังให้เกิดประโยชน์ต่อมหาชน ประเทศชาติได้... จึงไม่ต้องกล่าวถึง ๑๖๒ ตุลาการ ที่กำลังเติบโตในศาลยุติธรรมที่มาเข้ารับการอบรมในรุ่น ๓ นี้ ที่มีท่านเมทินี ชโลธร ผู้พิพากษาผู้ใหญ่ ช่วยแนะนำดูแลอย่างใกล้ชิด... แต่สิ่งที่จำเป็นอย่างยิ่งที่ท่านทั้งหลายต้องเข้าใจคือหลักธรรมในพุทธศาสนา.. เพื่อจะได้มีจิตสำนึกที่เป็นธรรม..อันจะนำไปสู่การบังคับใช้กฎหมายที่คนเราสร้างขึ้นมาเป็นเครื่องมืออย่างตรงธรรมได้จริงๆ... ซึ่งหากผู้ใช้กฎหมายไร้จิตสำนึกของวิญญูชน..ที่มีธรรม..ก็ไม่แน่เหมือนกันว่า การบังคับใช้กฎหมายนั้นเป็นไปเพื่อการจรรโลงความยุติธรรมให้เป็นไปในสังคมได้ตรงเจตนารมณ์แห่งกฎธรรมในกฎหมายหรือไม่..... เพราะที่สุดแห่งความยุติธรรมไม่ได้อยู่ที่ตัวบทกฎหมาย แต่อยู่ที่จิตสำนึกของผู้มีหน้าที่ใช้กฎหมายต่างหาก.. นี่คือธรรม...ในกฎธรรมชาติ.. ที่ผู้พิพากษาตุลาการควรเข้าใจ...
เจริญพร
