เก่งภาษาไม่พอ? ต้องรู้รอบด้าน รีวิวชีวิตงาน บ.สัญชาติจีน***

ในความรู้ความสามารถของตนเอง “บริษัทข้ามชาติ”เป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่น่าสนใจ และเป็นเวทีแสดงความสามารถของเด็กจบใหม่ ทั้งในแง่ความรู้ความสามารถเฉพาะทางตามที่ตัวเองได้ร่ำเรียนมา อีกทั้งสกิลด้านการสื่อสารซึ่งจะเป็นทักษะสำคัญของเด็กยุค 4.0 

หากนึกถึงประเทศที่มีบริษัทข้ามชาติที่ทรงอำนาจทางธุรกิจระดับโลก หลายคนคงนึกถึง “จีน” พี่ใหญ่ที่กุมอำนาจทางเศรษฐกิจเป็นอันดับต้นๆ ของโลก ในปัจจุบันมีบริษัทสัญชาติจีนเข้ามาตั้งอยู่มากมาย จึงไม่แปลกที่คนรุ่นใหม่ จะมองอนาคตไปที่ธุรกิจสัญชาติจีน เส้นทางอาชีพที่จะเติบโต และสนใจหาลู่ทางในการเข้าทำงาน

ในบทความนี้ ผู้เขียนในฐานะศิษย์เก่าหลักสูตรจีนศึกษาของสถาบัน ขอแชร์ประสบการณ์ทำงานในประเทศจีน กับบริษัทSF Express ซึ่งเป็นธุรกิจด้านโลจิสติกส์ข้ามพรมแดนแบบครบวงจร มีบริษัทแม่อยู่ในประเทศจีน ในตำแหน่งที่ดิวทำงานอยู่คือ ผู้เชี่ยวชาญด้านการแก้ปัญหาทางธุรกิจ และการบริหารผลิตภัณฑ์ (Business Solutions and Product Management) มีหน้าที่ดูแลจัดการด้านเส้นทางการขนส่ง การจัดเก็บสินค้า และบริหารจัดการในธุรกิจด้านโลจิสติกส์เป็นหลัก พร้อมบอกเล่า ถึงที่มาของความสนใจเข้าทำงานในบริษัทจีน ไปจนถึงโอกาสในการเติบโตที่มองเห็นกับการทำงานในบริษัทจีน

จุดเริ่มต้นความสนใจทำงานในบริษัทสัญชาติจีน

อย่างที่หลายคนเคยได้ยินว่า “จีน” เป็นประเทศที่เศรษฐกิจเติบโต ธุรกิจหลายอย่างของจีนขยายตัวเข้าไปในหลายประเทศ นี่จึงน่าจะเป็นโอกาสที่คว้าไว้ ด้วยความอยากรู้ อยากเห็นในวัฒนธรรมจีน จึงศึกษาภาษาจีนทำให้เราพอจะมีทักษะด้านภาษาอยู่บ้าง ประกอบกับความคุ้นชินกับวัฒนธรรมจีนที่เคยได้เรียนรู้และสัมผัสจากประสบการณ์ที่สามารถพบเห็นได้ทั่วไปในบ้านเรา และครั้งที่ มหาวิทยาลัยเป่ยต้า หรือ Peking University ซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยอันดับ 1 ของจีน เปิดโครงการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรม ทำให้ดิวเชื่อว่า นี่คืออนาคตในการทำงาน

ความรอบรู้ในทุกด้านมีส่วนช่วยในการทำงาน แม้ไม่ได้เรียนจบแบบตรงสาย

แม้ว่าตัวเองจะได้เรียนจีนศึกษา เป็นการเรียนด้านสังคมศาสตร์ แต่ความรู้ที่ได้ก็สามารถนำมาไปใช้ทำงานสายธุรกิจได้อย่างดี อย่างแรกเลยคือเราได้ภาษาจีน-ภาษาอังกฤษ จากการเรียนในหลักสูตรนานาชาติ ด้านจีนศึกษา ทำให้ได้ฝึกฝนทั้งสองภาษาควบคู่กันไป แต่การเรียนจีนศึกษาก็ไม่ได้เน้นแค่การเรียนภาษาเท่านั้น แต่มันคือการทำความเข้าใจบริบทรอบด้านของประเทศจีน ทั้งด้านการเมือง เศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมของจีน ซึ่งการมีทั้งความรู้ ความเข้าใจในประเทศที่เราต้องทำงานคลุกคลีอยู่ด้วย เสมือนเราถือไพ่ที่เหนือกว่าที่ทำให้เราสามารถไปต่อได้ ไม่ว่าจะต้องทำงานในธุรกิจสายไหนของจีนก็ตาม 

เช่น ในธุรกิจโลจิสติกส์ แม้จะดูเเป็นเรื่องที่ไม่เกี่ยวกับการสายสังคมศาสตร์น้อยกว่าอย่างมาก เมื่อเทียบกับคนที่เรียนด้านโลจิสติกส์โดยตรงมากกว่า แต่ด้วยความที่เข้าใจบริบทของประเทศจีน ทำให้เราเข้าใจถึงพฤติกรรมการบริโภคของคนจีน เข้าใจตลาดจีน ประยุกต์เข้ากับความเข้าใจพฤติกรรมการบริโภคของคนไทย และวัฒนธรรมแบบไทยๆ อยู่แล้ว จึงทำให้ดิวสามารถนำความเข้าใจในบริบทของทั้งสองประเทศมาวิเคราะห์และวางแผนการตลาดร่วมกัน ให้ออกมาอย่างมีประสิทธิภาพได้

ทำงานกับคนจีน แต่ไม่ได้ใช้แค่ภาษาจีน

สิ่งที่ได้เรียนรู้จากการทำงานในบริษัทจีน คือ หากรู้เพียงภาษาจีน ไม่เพียงพอต่อการทำงานร่วมกับคนจีน ซึ่งโชคดีที่การเรียนในมหาวิทยาลัย จุดเด่นของสถาบันแห่งนี้ได้ผู้เชี่ยวชาญจริงๆ ในแต่ละสาขาวิชา และเป็นชาวจีนที่สามารถอธิบายเรื่องต่างๆ เกี่ยวกับจีนได้อย่างเข้าใจและเห็นภาพมากกว่า ซึ่งอาจารย์แต่ละท่านก็มีชื่อเสียง เป็นที่รู้จักในวงการการศึกษาจีนอย่างมาก จากการที่สถาบันเป็นคู่สัญญากับมหาวิทยลัยชื่อดังในประเทศจีน ให้เราได้ไปแลกเปลี่ยนเป็นเวลา 1 ภาคการศึกษา ซึ่งดิวคิดว่าหลักสูตรนี้มีประโยชน์มาก ทั้งในแง่ที่ทำให้ได้รับทั้งประสบการณ์และสามารถเรียนรู้วัฒนธรรมจีนด้วยตัวเอง ยิ่งได้มาทำงานในสายธุรกิจจีนแล้ว ทำให้รู้ว่าสิ่งที่เรียนมา รวมทั้งประสบการณ์การไปแลกเปลี่ยนที่จีนนั้น มีประโยชน์ต่อการทำงานอย่างยิ่ง

ในช่วงแรกที่ดิวเริ่มทำงานกับ SF Express 1-2 ปีแรก ดิวมีโอกาสไปประจำอยู่ที่สำนักงานใหญ่ ที่เซินเจิ้น ประเทศจีน ทำให้มีโอกาสได้ทำงานติดต่อกับลูกค้าชาวจีนโดยตรง ซึ่งจากการพูดคุยแลกเปลี่ยนกับลูกค้า ก็ได้เจอกับลูกค้าที่เคยร่วมชมรมปีนผา ที่มหาวิทยาลัยเป่ยต้า ทำให้มีเรื่องพูดคุยและเข้ากันได้เป็นอย่างดีกับลูกค้า สิ่งนี้ก็เป็นเหมือนไผ่ใบเด็ดทางสังคมบางอย่างที่ได้จากการเรียนในมหาวิทยาลัยชั้นนำของจีน จากคอนเน็กชั่น สร้างให้ตนมีความน่าเชื่อถือ ทำให้การพูดคุยงานก็เป็นไปอย่างราบรื่น นอกจากนี้ยังได้รู้จักวงสังคมของคนที่จบมหาวิทยาลัยเดียวกันที่ทำงานในธุรกิจนี้มากขึ้น 

เรียนจีนศึกษา กับโอกาสในการทำงานที่กว้างไกล

เพื่อนๆ จบจีนศึกษาด้วยกัน ก็มีทั้งคนที่เลือกเรียนปริญญาโทต่อในประเทศจีน ซึ่งส่วนใหญ่ก็ถือโอกาส ขอให้อาจารย์ชาวจีนที่สถาบันเป็นบุคคลอ้างอิงให้ เพราะอาจารย์ส่วนใหญ่ก็จบจากมหาวิทยาลัยชั้นนำในจีนเช่นกัน เรื่องนี้เลยไม่เป็นปัญหาเลย ส่วนเพื่อนๆ ที่เลือกทำงานต่อก็มีอยู่ในหลายสายงานที่เกี่ยวข้องกับจีน ทั้งงานด้านสถานทูต ล่าม ที่ปรึกษาด้านการตลาด รวมถึงธุรกิจระหว่างประเทศหลากหลายสายงาน แม้ว่าบางสายงานอาจจะต้องอาศัยการเรียนรู้เพิ่มเติม และประสบการณ์ในการทำงาน อย่างธุรกิจด้านโลจิสติกส์ที่ดิวทำอยู่ แต่การเรียนจบในด้านจีนศึกษา ก็ถือว่ามีประโยชน์ต่อการทำงานเป็นอย่างมาก ในแง่ของการเข้าใจวัฒนธรรมบางอย่างที่ซ่อนอยู่ในองค์กรของจีน จากการที่เราคุ้นเคยกับชาวจีนมาอยู่แล้ว สิ่งนี้ตอบโจทย์บุคลากรชาวไทยที่นายจ้างชาวจีนมองหาอย่างมาก

“ค่อนข้างยากที่จะหาคนต่างชาติ ที่สามารถร่วมงานกับคนจีน ในวัฒนธรรมแบบจีนได้ เพราะคนจีนมีความชาตินิยมสูงมาก คนที่ได้รู้จักวัฒนธรรมและการทำงานร่วมกับคนจีนอย่างแท้จริง มีอยู่ 2 ประเภทคือ สามารถเข้าใจ ปรับตัวสอดรับกับวัฒนธรรม และทำงานร่วมกับชาวจีนได้ หรือไม่สามารถปรับตัวและอยู่รอดในการทำงานได้ไปเลย”

สิ่งที่ได้เรียนรู้จากการทำงานในบริษัทจีน และโอกาสที่อยากแนะนำ

สำหรับน้องๆ ที่มองหาโอกาสที่ดีในการทำงาน การทำงานกับบริษัทต่างชาติ อย่าง “จีน” เป็นอีกประเทศหนึ่งที่มีโอกาสในการเติบโตสูงมาก อีกทั้งการเข้ามาตั้งบริษัทจีนในไทยก็มีมากขึ้น ซึ่งต้องการคนไทยผู้มีความรู้ความสามารถ โดยเฉพาะความเข้าใจในวัฒนธรรมการทำงานของชาวจีนอย่างลึกซึ้ง สิ่งเหล่านี้จำเป็นต้องเรียนรู้ สั่งสมประสบการณ์ให้มากที่สุด เพื่อให้เรามีทักษะที่อาจตอบสนองหรืออาจนำไปใช้แก้ปัญหาในการทำงานได้เป็นอย่างดี ในเรื่องของค่าตอบแทนที่หลายคนคงอยากรู้ว่ามากกว่างานทั่วไปหรือไม่ อย่างที่ทุกคนทราบว่างานที่ต้องใช้ภาษาที่สาม มักจะมีค่าตอบแทนมากกว่างานทั่วไปอยู่แล้ว ยิ่งในบริษัทข้ามชาติที่ใช้ทั้งภาษาจีนและภาษาอังกฤษในการสื่อสาร และต้องการคนเก่งๆ มาร่วมงาน ดิวเชื่อว่าค่าตอบแทนที่ได้ย่อมสูงตามไปด้วย และสิ่งที่ได้มากไปกว่านั้นก็คือ สังคมการทำงานที่ทำให้ได้พัฒนาตัวเองและเรียนรู้วัฒนธรรมต่างชาติ ซึ่งเป็นการเปิดมุมมองที่กว้างมากขึ้น

ทีมงานร่วมบริษัทในประเทศจีน

“สำหรับนายจ้างชาวจีน การมองหาบุคลากรไทยที่เข้าใจบริบทและวัฒนธรรมองค์กรของจีนอย่างลึกซึ้งนั้น หาได้ยากกว่าคนที่รู้ภาษาจีนมาก”

*** ชื่อเต็ม:

เก่งภาษายังไม่พอ? ต้องรู้รอบด้าน

รีวิวชีวิตงาน บริษัทสัญชาติจีน

โดย... 

น.ส.วินิตา สุขเจริญมิตร ในฐานะศิษย์เก่าหลักสูตรจีนศึกษา

วิทยาลัยนานาชาติปรีดี พนมยงค์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์