ชีวิตเรือจ้าง

...ชื่อของครู ฟังดูก็รู้ชวนชื่นใจ งานที่ทำก็ยิ่งใหญ่สร้างชาติไทยให้วัฒนา ฐานะของครูใครๆ ก็รู้ว่าด้อยหนักหนายังสู้ทนอุตส่าห์สั่งสอนศิษย์มาเป็นหลายปี...”

เพลง “แม่พิมพ์ของชาติ” ประพันธ์คำร้องและทำนองโดย “สุเทพ โชคสกุล” ขับร้องครั้งแรกปี 2501 โดย “วงจันทร์ ไพโรจน์” นับถึงบัดนี้ 60 ปีแล้วยังสะท้อนชีวิตจริง “ครูไทย” ได้แจ่มชัด

ชีวิตครูนั้นแสนลำบาก ก่อน “ปฎิญญามหาสารคาม” คุณครูได้ลุกขึ้นมาต่อสู้เพื่อให้หลุดพ้นจากถ้ำที่มืดมิดอันมีมูลหนี้กองมหึมาถมทับไว้ มานานหลายปีแล้ว

มีใครรู้บ้างว่า ทำไมครูต้องเป็นหนี้ ผมอยากจะขอเล่าจากชีวิตของครอบครัวตัวเอง

ผมเป็นลูกครู พ่อเริ่มทำงานเป็นครู เงินเดือน 400 บาท เท่ากับราคาทอง 1 บาทในสมัยโน้น

พ่อเป็นลูกชาวนาบ้านนอก ชีวิตครูจึงเริ่มจากศูนย์ สมบัติชิ้นแรกที่พ่อมี คือ จักรยานมือสองยี่ห้อสแตนดาร์ด สีเขียวขี้ม้า มีคนสงสารที่ต้องเดินไปสอนไกลหลายกิโล จึงขายให้ราคาถูกๆ

บ้านของผม สมัยเด็ก “ย่าสี”ยกเรือนครัวเก่าให้ ไปปลูกบ้าน ที่ดินมีชาวบ้านสงสารยกให้อาศัยฟรีๆ มันไม่ควรเรียกว่า บ้าน มันมีเสา 4 ต้น ห้องเดียว ไม่มีฝาบ้าน

ผมเกิดมาพร้อมกับหนี้ของครูบ้านนอกเงินเดือน 400 บาท แม่หาบขนมขาย ไม่มีที่นาให้ทำกิน ต้องหาสิ่งของไปแลกข้าวจากชาวบ้าน

“ครู” จึงเป็นอาชีพเดียวที่ผมรู้จัก ที่ลูกชาวนาจะถีบตัวเองพ้นกลิ่นโคลนสาปควาย สู่อาชีพรับราชการ

อาชีพราชการที่เริ่มจากศูนย์ นอกจากสอนหนังสือ ก็มิมีอาชีพเสริม วันทั้งวันอยู่ในโรงเรียนมุ่งสอนศิษย์ให้ได้ดิบได้ดีกว่า “ครู” จึงเปรียบครูเป็นเรือจ้าง

ถึงลำบากลำบนก็อดทนสร้างฐานะ ไม่ให้อายคนอื่นเขา หนทางที่ทำได้ทำง่ายคือ “กู้” แล้วก้มหน้าใช้หนี้ไม่มีบ่น แต่ที่สุดจะทนคือ พวกคอยจ้องทำนาบนหลังครู เอาเปรียบสารพัดจากข้ออ้างช่วยเหลือครู แต่ครูไม่เคยพ้นจากถ้ำ ยิ่งนับวันไม่เห็นว่าจะมีหน่วยซีล จะเข้าไปช่วย

ตอนนี้ ยังมองไม่เห็นผู้บัญชาการ ศูนย์อำนวยการร่วมค้นหาผู้สูญหายวนอุทยานถ้ำหลวง พาครู ที่กำลังมีหนี้สินวิกฤติออกจากถ้ำ

ยิ่งน่าเจ็บใจ ที่ยังมีพวกเหลือบริ้น ที่คอยหาช่องสูบเลือดสีจางๆ เอารัดเอาเปรียบครู ทั้งที่คนพวกนี้ ตัวเองก็เป็นครูมาก่อน

ที่เขียนมานี้ ไม่ได้ขอให้สงสาร “ครู” ที่มีหนี้สินล้นพ้น หรือมีหนี้สินวิกฤติ เพียงแต่ก่อนจะรีบตะบี้ตะบันด่าครู โดยมิรู้ตื้นลึกหนาบาง ขอให้รับเอาสิ่งที่ผมเขียนนี้ไปตรองดูก่อน

และภายในองค์กรดูแลครู หากเทียบกับความเสียหายที่ครูก่อหนี้สินไว้ มันเทียบไม่ได้กับอดีตผู้บริหารสกสค.คดโกงเงินของครูไป ที่ผ่านมามีคนกลุ่มเดียวเสวยสุข โดยที่ยังมิได้รับผลกรรม ขณะครูกำลังทุกข์ยาก

เฉกเช่นผู้บริหารสกสค.ชุดปัจจุบัน ที่นั่งรอดูวันที่ครูโดนฟ้องขับไล่ออกจากบ้าน รอดูวันที่ครูฆ่าตัวตายโดยที่ตัวเองก็เสพสุข บนกองทุกข์ของครูที่ติดอยู่ในถ้ำ ไม่เคยคิดหรือแสดงความหาญกล้า อาสาเป็นผู้บัญชาการ ศูนย์อำนวยการร่วมค้นหาผู้สูญหายวนอุทยานถ้ำหลวง พาครู ที่กำลังมีหนี้สินวิกฤติออกจากถ้ำ