นิราศกัมพูเชีย (2)

ครั้งที่แล้วได้เล่าถึงข้อสังเกตอันน่าสนใจ ที่ได้เรียนรู้จากการเข้าร่วมคณะเดินทางไปยังประเทศกัมพูชาเมื่อเดือนที่แล้ว ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของ TLCA Executive Development Program (EDP) จัดโดยสมาคมบริษัทจดทะเบียนไทย

ข้อสังเกตที่ได้กล่าวถึงไปเมื่อครั้งก่อน ได้แก่ 1) การยอมรับการใช้จ่ายเงินสกุลอื่นโดยเสรี 2) อายุเฉลี่ยของประชากรต่ำมาก ส่วนใหญ่แต่งงานเมื่ออายุน้อย และนิยมการมีบุตรจำนวนมาก 3) ประชากรให้ความสำคัญกับการศึกษาและพร้อมที่จะเรียนรู้ มีความสามารถด้านการสื่อสารภาษาอื่นได้ดี ในครั้งนี้จะขอกล่าวถึงข้อสังเกตอื่นๆเพิ่มเติม ดังนี้

4.เป็นประเทศที่ยังคงได้รับสิทธิพิเศษทางการค้า กัมพูชาได้รับสิทธิพิเศษต่าง ๆ จากนานาประเทศ เช่น สถานะการปฏิบัติเยี่ยงชาติที่ได้รับการอนุเคราะห์ยิ่ง (MFN) และได้รับสิทธิพิเศษด้านภาษีศุลกากร (GSP) จากกลุ่มประเทศสหภาพยุโรป สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น สแกนดิเนเวีย แคนาดา จึงเหมาะเป็นฐานการผลิตสินค้าส่งออก เช่นเดียวกับไทยในอดีต

นิยมไทย ผิดจากที่คนไทยหลายคนคาดกันไว้ แม้ว่ากัมพูชาและไทยจะเคยมีเรื่องหมางใจกันอยู่บ้างในอดีต ทั้งจากความเข้าใจผิด และคดีความระหว่างประเทศ แต่คนกัมพูชากลับชื่นชอบสินค้าไทยเป็นอย่างยิ่ง โดยมองว่าเป็นสินค้าที่มีคุณภาพสูง เหนือกว่าสินค้าที่ผลิตในประเทศเพื่อนบ้านอื่นๆ นอกจากนี้ยังชื่นชอบดาราไทย ดูละครไทย (เห็นได้จากการที่มีผู้มาขอถ่ายรูปร่วมกับผู้บริหารท่านหนึ่งในคณะที่ไปในครั้งนี้ตลอด ในทุกๆที่ที่ไปไม่ว่าจะเป็นเกาะกง พนมเปญ หรือเสียมเรียบ เนื่องจากท่านเคยเป็นนักแสดงชั้นนำในละครดังของไทยมาก่อน) ถ้ามีฐานะดีก็จะมาหาหมอไทยที่กรุงเทพฯ ถ้าฐานะปานกลางก็จะเข้ามาหาหมอไทยที่จังหวัดจันทบุรี และตราด โรงพยาบาลที่ดีที่สุดของกัมพูชาก็เป็นโรงพยาบาลของคนไทย แม้กระทั่งทำศัลยกรรมก็นิยมมาทำที่ประเทศไทย สรุปได้ว่า ถ้าไม่นับถึงความอ่อนไหวด้านความสัมพันธ์ระหว่างประเทศในอดีตแล้ว คนกัมพูชารักและนิยมความเป็นไทยอย่างมากเลยทีเดียว

4. อาหารกัมพูชาและอาหารไทยมีความคล้ายคลึงกัน เว้นแต่ไม่นิยมรสเผ็ด และแม้กระทั่งอาหารจีน ก็ยังเป็นอาหารจีนแต้จิ๋ว ที่มีลักษณะใกล้เคียงกับอาหารจีนในประเทศไทย ดังนั้น การดำรงชีวิตของคนไทยที่ทำงานในกัมพูชาจึงน่ารื่นรมณ์กว่าการไปประจำในประเทศเพื่อนบ้านอื่นๆของไทยพอสมควร

5. ใช้เงินเยอะ และพร้อมใช้เงินไม่ว่าจะมีรายได้แค่ไหน แม้ว่าสินค้าและบริการในกัมพูชาจะมีราคาสูงกว่าในประเทศไทย เช่น หมูปิ้งราคาไม้ละประมาณ 17 บาท ข้าวเหนียวห่อละ 10 บาท ก๋วยเตี๋ยวชามละประมาณ 160 บาท ด้วยเหตุที่สินค้าและวัตถุดิบในการผลิตสินค้าขั้นพื้นฐานส่วนใหญ่ต้องนำเข้าจากต่างประเทศ แต่คนกัมพูชาก็พร้อมจะใช้จ่ายเงินกันอย่างเต็มที่ โดยสมาร์ทโฟนนั้นมีใช้กันเป็นที่แพร่หลาย ร้านอาหารที่เป็นแบรนด์ต่างประเทศชื่อดังในห้างก็มีมากมายไม่แตกต่างจากศูนย์การค้าในไทย บ้านเนื้อที่ 50 – 70 ตรว. ราคาหลังละ 15 ล้านบาท ก็ยังสามารถขายหมดได้อย่างรวดเร็ว

6. วันหยุดตามกฏหมายมีจำนวนมาก วันลาพักร้อนตามกฏหมายสำหรับคนทำงานเต็มเวลา มีจำนวน 18 วัน และมีจำนวนวันหยุดนักขัตฤกษ์อีก 27 วัน ซึ่งเป็นประเด็นสำคัญที่ผู้สนใจเข้าไปลงทุนต้องนำมาพิจารณาประกอบด้วย

7. Know Who สำคัญที่สุดในการทำธุรกิจ เช่นเดียวกับหลายประเทศในแถบเอเซีย ที่การมีสายสัมพันธ์กับผู้มีอำนาจนั้น มีความสำคัญมาก จะต่างกันอยู่บ้าง ก็ตรงที่ว่าที่นี่ดูเหมือนทุกสิ่งล้วนดลบันดาลได้จากการมีความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นกับศูนย์กลางของอำนาจ อย่างไรก็ตาม เนื่องจากทุกคนล้วนมีเส้น จึงเกิดปรากฏการณ์เส้นทับเส้นขึ้นได้อยู่เนืองๆ ดังนั้น การจะมีเส้นที่เหนือกว่าเส้นทั้งปวงนั้น จึงเป็นสิ่งที่ไม่อาจได้มาโดยง่ายดายนัก

กล่าวโดยสรุปแล้ว กัมพูชาถือเป็นประเทศที่มีอารยธรรมล้ำค่า และมีศักยภาพสูงในหลายๆด้าน ขณะเดียวกันก็ยังมีความท้าทายที่ต้องเผชิญ การรู้เขารู้เรา น่าจะช่วยให้เกิดความร่วมมือระหว่างกันที่งดงามมากยิ่งขึ้นได้ต่อไปในอนาคต