IPO vs ICO

ผมอยู่ในอุตสาหกรรมการเงินมากว่า 10ปี และอยู่ในแวดวง FinTech ใน3ปีที่ผ่านมาปัจจุบันดำรงตำแหน่งกรรมการสมาคม FinTech ประเทศไทย ทำให้พอมีความรู้ด้านตลาดเงิน และด้านFinTech เลยขออนุญาติผู้อ่านแชร์มุมมองส่วนบุคคลเกี่ยวกับ IPO และ ICO เพื่อเป็นอีกหนึ่งมุมมองให้สังคมไทยได้รับรู้ผ่านบทความนี้ครับ

Initial Public Offering(IPO) คือการเสนอขายหุ้นแก่ประชาชนทั่วไปเป็นครั้งแรก เพื่อหาแหล่งเงินทุน(ที่นอกเหนือจากเงินกู้)ใช้ในการขยายกิจการ และเป็นการกระจายการถือครองหุ้นให้ประชาชนทั่วไป หรือนักลงทุน โดยการนำบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ฯนั้นส่วนใหญ่แล้วบริษัทที่เข้าไปจดทะเบียนมักจะเป็นบริษัทที่มีผลประกอบการเป็นกำไร และมีขนาดบริษัทใหญ่พอสมควรแล้ว และต้องการระดมทุนมาขยายกิจการให้มั่งคั่ง และยั่งยืนต่อไป

Initial Coin Offering(ICO) เป็นแนวคิดที่ถูกพัฒนามาจาก Crowdfunding ทำเพื่อระดมทุนให้บริษัท Startup เหล่านั้นนำเงินมาสร้างสรรค์โปรเจค และนวัตกรรมต่างๆ โดยจะมีการออกเอกสารแจกแจงสิ่งที่จะสร้างผ่านเอกสารชี้ชวน(White Paper) ว่าจะเอาเงินไปสร้างอะไร ส่วนแบ่งกำไรเป็นเท่าไหร่ เงื่อนไขต่างๆจะอยู่ในเอกสารนี้ทั้งหมด เมื่อนักลงทุนอ่านแล้วมองเห็นสิ่งที่บริษัทจะสร้างมีความเป็นไปได้และคุ้มค่าในการลงทุนก็จะเข้าซื้อ "Token" ทำให้บริษัท Startup จะได้รับเงินจากการขายToken นักลงทุนจะได้รับTokenถือไว้เพื่อเป็นสิทธิในการรับผลประโยชน์ต่างๆ ตามเอกสาร Withe Paper นั้น และยังสามารถซื้อขายแลกเปลี่ยนTokenได้ในตลาดรองหลังจากนั้นอีกด้วย

ข้อดี โดยส่วนใหญ่บริษัทที่ออกICOจะไม่เสียอัตราส่วนถือครองหุ้น และไม่มีสถานะเป็นลูกหนี้ใดๆ ถ้าICOระดมทุนสำเร็จบริษัทเหล่านี้ก็จะได้เงินระดมทุนนำไปสร้างสรรค์ นวัตกรรมใหม่ได้ทันที และถ้านวัตกรรมเหล่านั้นไปได้สวย ผู้ลงทุนก็จะได้รับผลตอบแทนตามที่ได้ตกลงกันใน White Paper(ส่วนใหญ่ ICO มักจะมีการทำ Smart Contract ควบคู่ไปด้วย)

ข้อเสีย เนื่องจากการระดมทุนผ่าน ICO ขั้นตอนไม่ยากมากนัก ทำให้อาจจะมีผู้ไม่หวังดีใช้ช่องทางนี้ในการหลอกนักลงทุน หรืออีกกรณีบริษัท Startup นั้นตั้งใจระดมเงินไปสร้างนวัตกรรมจริงๆ แต่อาจจะไม่ประสบความสำเร็จ ก็จะทำให้นักลงทุนต้องศูนย์เสียเงินในการลงทุน ดังนั้นการศึกษาข้อมูลให้ดีก่อนลงทุน และดูความน่าเชื่อถือของผู้ออกICO จึงเป็นเรื่องที่สำคัญอย่างมาก

ด้วยเหตุนี้ เนื่องจาก บริษัท Startup ส่วนใหญ่ เป็นธุรกิจที่ช่วงแรกยังไม่มีกำไร หรือบางบริษัทยังขาดทุน จึงยากที่จะเข้าไปใช้เครื่องมือตลาดทุนอย่าง IPO ในการระดมทุน แต่บริษัท Startup เหล่านี้มักจะมี Technology และ Idea ด้านนวัตกรรม ที่ถ้าทำสำเร็จจะสามารถเปลี่ยนโลกในแต่ละด้านได้ (Disruption) การออกICO เลยเป็นที่นิยมในบริษัท Startup ต่างๆทั่วโลก แต่ทุกอย่างมักมีสองมุมเสมอถ้าเราปิดกั้นเราอาจเสียบริษัทที่จะสร้างTechnologyดีๆไป แต่ถ้าเราปล่อยผ่านให้ออกกันง่ายๆนักลงทุนอาจจะถูกหลอกลวงทำให้เสียหายได้ จึงเป็นโจทย์ที่อยากจะฝากหน่วยงานกำกับดูแลที่จะช่วยดูแลนักลงทุน แต่ไม่ไปปิดกั้นการสร้างนวัตกรรมของประเทศ เพราะสุดท้ายผมเชื่อว่า จะมีหลายบริษัทจะใช้ICO เพื่อสร้างนวัตกรรมที่ดีต่อมวลมนุษยชาติออกมาได้จริง ถ้าเป็นเช่นนั้นคงไม่ใช่ ICO vs IPO แต่เป็น ICO เป็นเครื่องมือสู่หนทาง IPO ในอนาคตมากกว่าครับ