โลกธุรกิจหมุนไป เราวิ่งตาม...ทันไหม

และมีผู้ที่เข้าร่วมประชุมจากภาคส่วนอื่น ๆอีกหลายภาคส่วนที่เพิ่มขึ้นจากเดิม อาทิ บริษัทเอกชน หน่วยงานรัฐ ธนาคารกลาง บริษัทสื่อสาร บริษัทไอทีต่าง ๆซึ่งที่สังเกตเห็นคือการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในปัจจุบันนั้นมีการเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากปัจจัยหลาย ๆ อย่างโดยผมขออนุญาตมองออกมานอกประเทศของเราชั่วคราว ซึ่งในปัจจุบันเราพยายามให้เกิดแรงผลักดันหลาย ๆ อย่างจากทุกภาคส่วนที่จะทำให้เศรษฐกิจของเราดีขึ้นทั้งจากทางรัฐและเอกชนร่วมด้วยกัน 

ผมได้มีโอกาสร่วมวงสนทนาในหัวข้อ“Change will never be this slow again – Reaching your next billion customers”ซึ่งเป็นหัวข้อที่รวมผู้ร่วมสนทนาจากหลายภาคส่วนทั้งผู้ให้บริการไอที ธนาคาร สมาคม องค์การ ซึ่งจากการสนทนานั้นมีหลายปัจจัยและประเด็นที่ได้คุยกัน และในบางประเด็นหากเราพิจารณาให้ดีอาจ ทำให้เรามีความสามารถในการแข่งขันกับคนอื่นได้มากขึ้น

ความเร็วในการเปลี่ยนแปลง

มีหลาย ๆ ตัวอย่างที่น่าสนใจอาทิในอดีตนั้นการเข้าถึง หรือการใช้บริการใด ๆ อาจใช้ เวลานานกว่าที่ลูกค้าหรือผู้บริโภคจะสามารถเข้าถึงสินค้าหรือบริการได้ อาทิ สมัยก่อนเราจะฟังข้อมูลจากวิทยุ ดูจากโทรทัศน์ หรือได้รับข่าวจากการประชาสัมพันธ์ของสื่อต่าง ๆ ซึ่งในช่วงหลายปีที่ผ่านมานั้น ซึ่งการสื่อสารประชาสัมพันธ์มัก จะเป็นการประชาสัมพันธ์แบบทางเดียว (One Way) และหวังว่าเราจะเลือกสื่อประชาสัมพันธ์ได้ถูกต้อง (Media Selection)และเมื่อไม่กี่ ปีที่ผ่านมา การสื่อสารก็มีการเปลี่ยนรูปแบบไป จากเดิมเป็นแบบทางเดียว เป็นการสื่อสารแบบที่สามารถตอบสนองกันได้ การเข้าถึงลูกค้าหรือผู้รับสารก็มีการ ใช้ช่องทางที่มากขึ้น ซึ่งการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นนั้นมีการเปลี่ยนแปลงรวดเร็วจนใน บางครั้งการสื่อสารบางรูปแบบ หรือสื่อบางชนิดไม่เป็นที่นิยม หรือต้องเลิกการให้ บริการกันไป ความเร็วในการเปลี่ยนแปลงนี้คงไม่สามารถบอกได้ว่าเร็วแค่ไหน เร็วอย่างไร และ จะต้องเป็นอย่างไร เพราะในปัจจุบันถ้าเราดูความพร้อมของหลายสิ่ง ที่เกิดขึ้นนั้นยิ่งทำให้การเปลี่ยนแปลงนั้นทำได้ ซึ่งในอดีตอาจทำไม่ได้

เทคโนโลยีมาเร็ว การเปลี่ยนแปลงยิ่งมาแรง

ในระหว่างการสนทนานั้น มีการตั้งคำถามว่า ในปัจจุบันเทคโนโลยีมีการเปลี่ยนแปลง และพร้อมแค่ไหนในด้านการเงิน (ไม่จำเป็นต้องสำหรับธนาคารเพียงอย่างเดียวนะครับ เพราะปัจจุบันการทำธุรกรรมเรื่องเงินไม่ได้ทำเฉพาะธนาคาร ซึ่งรวมถึงการซื้อ-ขายสินค้าต่าง ๆ ด้วยที่ใช้เงินเป็นตัวกลางในการแลกเปลี่ยน) ซึ่งการเปลี่ยนแปลงของ เทคโนโลยีมีผลอย่างมากในการทำให้การทำธุรกรรมเรื่องเงิน เรื่องการค้าขาย เรื่อง ข้อมูล และการเชื่อมต่อของหลาย ๆ อย่าง คนหลาย ๆ คน ทำได้ทุกที่ทุกเวลา

ผมยังจำได้ว่าในอดีตแต่ละคนเวลาติดต่อกันผ่านอีเมล์นั้นจะต้องไปอยู่ที่หน้าคอมฯ และเอาสายโทรศัพท์โทรโดยใช้โมเด็ม แล้วรอฟังเสียงสัญญาณว่าโทรติดแล้วดังว่า กำลังเชื่อมต่อ แต่ในปัจจุบันนั้นอยู่บนรถโดยสารสาธารณะก็สามารถติดต่อได้โดยง่าย และตัวอย่างที่น่าสนใจคือปริมาณของหมายเลขโทรศัพท์มือถือของไทยมีจำนวนมาก กว่าประชากรในประเทศแล้ว และราคาของคอมพิวเตอร์ตัวน้อย (โทรศัพท์สมาร์ทโฟน) มีราคาต่ำลงอย่างมากเมื่อเทียบกับอดีต ซึ่งจากการเปลี่ยน แปลงดังกล่าวนั้น ยิ่งการเปลี่ยนแปลง (ในทิศทางที่ดีขึ้น) ของเทค โนโลยีนั้น ทำให้คนเข้าถึงการเชื่อมต่อที่ง่ายกว่าเดิมมาก และทำให้การดำเนินการเรื่องเงิน ก็สามารถทำได้ง่ายกว่าเดิม

ธุรกรรมและความเคยชิน...อุปสรรคของการเปลี่ยนแปลง

เป็นที่น่าสนใจว่า ในบางประเทศการนำเอาเทคโนโลยีมาใช้เพื่อทำให้เกิดการชำระ เงิน ธุรกรรมทางการเงิน การค้าขายจากแบบเดิม (เงินสด) มาเป็นการชำระแบบผ่าน ระบบ (อิเล็กทรอนิกส์) โดยเฉพาะในสิงคโปร์ มีหลายองค์กรพยายามที่จะให้เกิดการ ชำระเงินระหว่างบุคคลผ่านมือถือให้มากขึ้น แต่ก็มีการใช้กันไม่มาก และเป็นที่น่า สังเกตคือ หากเราเดินไปในแต่ละสถานที่ในสิงคโปร์นั้น เราสามารถหา ATM ได้ไม่ ยาก และมีเกือบทุกแยกถนน หากเราต้องการถอนเงินการเดินเข้าสาขาก็สามารถทำ ได้ไม่ลำบาก ซึ่งความสะดวกในการเบิกเงินและเข้าถึงบริการต่าง ๆ นี้นั้นดูเหมือน เป็นความสะดวกของลูกค้า แต่ที่จริงเป็นอุปสรรคที่สำคัญที่ทำให้การเปลี่ยนแปลงนั้น เกิดได้ไม่ง่ายนัก และที่สำคัญคือ การทำธุรกรรมดังกล่าวนั้นเป็นการให้บริการเสมือน การให้บริการดังกล่าวไม่มีต้นทุน (การทำธุรกรรมเงินสดนั้น กระบวนการในการดำเนินการมีต้นทุนในการจัดการเงินสดสูง และส่วนใหญ่ไม่ได้มีการส่งผ่านต้นทุนดังกล่าวไปสู่ผู้บริโภค)

ในทางกลับกันในหลาย ๆ ประเทศ โดยเฉพาะประเทศที่มีจำนวนธนาคาร หรือสาขา ของธนาคารไม่มาก และมีจำนวนของประชากรที่เป็นจำนวนมากที่ต้องการทำ ธุรกรรมทางการเงินแต่ไม่สามารถไปธนาคารได้ การนำเอาเทคโนโลยีมาใช้ อาทิ การทำธุรกรรมธนาคารผ่านมือถือได้มีการนำเอามาใช้อย่างรวดเร็ว และมีปริมาณที่ มาก

มองให้ไกล วิ่งให้ทัน

จากความพร้อมของเทคโนโลยีในปัจจุบัน เราจำเป็นต้องมองธุรกิจที่เราดำเนินการ ไม่ว่าจะเป็นการทำธุรกิจในภาคส่วนไหน เราเป็นผู้ผลิต ผู้ให้บริการ สถาบันการเงิน หรือไม่ว่าจะอยู่ในอุตสาหกรรมใด ๆ ก็ตาม การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีที่เกิดขึ้น ในปัจจุบันทำให้การดำเนินการใด ๆ ที่เป็นไปไม่ได้ในอดีตดำเนินการได้ แต่ที่สำคัญคือ การมองสถานการณ์และกลยุทธ์ในการดำเนินการต้องมีการกำหนดให้ ชัด และต้องปรับปรุงให้เข้ากับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไปได้อย่างทันท่วงที ในภาวะเศรษฐกิจปัจจุบัน การนำเอาเทคโนโลยีมาใช้ ทั้งเพื่อการจัดการ การเข้าถึงผู้ซื้อ เป็นเรื่องที่สำคัญ เพราะโลกยังคงต้องหมุนเปลี่ยนแปลงไป เราเองก็ต้องวิ่ง... ไม่ใช่แค่ทัน... แต่ให้ไปล่วงหน้า เพื่อให้เราสามารถอยู่รอดได้ในเวทีที่ท้าทายนี้