เปลี่ยนนิสัยด้วยไลน์

เปลี่ยนนิสัยด้วยไลน์

ผลจากการที่มีอินเทอร์เน็ตและสมาร์ทโฟนใช้งานกันมากขึ้น ทำให้คนกว่าสิบล้านคนในบ้านเราติดต่อกันด้วยโปรแกรมส่งข้อความทันใจตัวเดียวกัน

คือโปรแกรมไลน์ ดังนั้น จึงเป็นโอกาสดีที่จะลองหาวิธีการที่จะใช้โปรแกรมนี้มาช่วยในการสร้างหรือแก้ไขนิสัยบางอย่างของคนบางกลุ่มให้เปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดี ซึ่งความคิดนี้ไม่ใช่ความคิดใหม่ เคยมีความพยายามแบบนี้มาตั้งแต่เริ่มมีการรับส่งเอสเอ็มเอสแล้ว

มีงานวิจัยหลายงานที่พยายามใช้เอสเอ็มเอสมาช่วยเปลี่ยนแปลงนิสัยในการดูแลสุขภาพและการเล่าเรียน แต่ได้รับความสำเร็จไม่มากเท่าที่คาดหวังไว้ เพราะทำได้ยาก และค่าใช้จ่ายแพงหากมีการใช้กับผู้คนจำนวนมาก ข้อความที่จะใช้เกลี้ยกล่อมถูกจำกัดด้วยจำนวนคำที่ส่งผ่านเอสเอ็มเอสได้ คนที่เป็นเป้าหมายที่จะเกลี้ยกล่อมก็ไม่ค่อยใส่ใจที่จะอ่านข้อความสั้นบ่อยๆ เพราะไม่มีสิ่งที่ดึงดูดความสนใจให้อ่าน มีแต่ตัวหนังสือบนหน้าจอเล็กๆ อ่านครั้งสองครั้งก็เบื่อ แต่วันนี้ความรู้เดิมที่เคยใช้ในการเกลี้ยกล่อมผ่านเอสเอ็มเอสสามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้ และใช้ได้ดีกว่าด้วย

งานวิจัยสมัยนั้นบอกว่าให้เริ่มต้นด้วยการตั้งเป้าหมายว่าอยากจะเกลี้ยกล่อมให้คนนั้นเปลี่ยนนิสัยในเรื่องใด โดยต้องเจาะจงลงไปให้ชัดเจน จะเกลี้ยกล่อมให้อ่านหนังสือเพิ่มขึ้นได้ แต่จะเกลี้ยกล่อมให้เรียนเก่งขึ้นไม่ได้ เมื่อชัดเจนแล้วว่าจะเกลี้ยกล่อมให้ทำอะไร ก็หาต่อไปว่าอะไรจะทำให้คนนั้นไม่สนใจที่จะเปลี่ยนนิสัยไปเป็นตามที่เราต้องการบ้าง แล้วลองดูว่าอุปสรรคเหล่านั้นจะเอาชนะได้จากการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตได้อย่างไรบ้าง แก้ได้ด้วยการปรับตัวหรือไม่ ถ้าพอมีทางที่จะแก้ไขอุปสรรคได้ด้วยการปรับตัวเอง ก็เดินหน้าเกลี้ยกล่อมโดยใช้โปรแกรมไลน์ได้ แต่ถ้าปรับตัวอย่างไรอุปสรรคก็ไม่หมดไป กรณีนี้ไลน์หรือโปรแกรมส่งข้อความทันใจอื่นๆ ช่วยอะไรไม่ได้ ถ้ารู้แน่ๆ แล้วว่ามาทำงานช้าเพราะตื่นสายเที่ยวดึกก็พอจะใช้โปรแกรมช่วยแก้ไขได้ แต่ถ้าตื่นเช้านอนเร็วแล้วแต่บ้านอยู่ไกลเกือบร้อยกิโลเมตรคงใช้ไลน์เกลี้ยกล่อมลำบาก

เมื่อชัดเจนแล้วว่าปรับตัวอย่างไรที่จะนำไปสู่นิสัยที่ตั้งเป้าหมายได้ ก็เริ่มต้นการเกลี้ยกล่อมด้วยการส่งข้อความที่บอกให้เป้าหมายทราบว่าการปรับตัวไปในทางนั้นทำให้ชีวิตมีสุขมากขึ้น หรือลดทุกข์ยากลงได้อย่างไร หรือ บอกว่าการปรับตัวในด้านนั้นทำให้มีความหวังอะไรใหม่ๆ ได้บ้าง หรือบอกว่าการปรับตัวนั้นช่วยให้คนนั้นเป็นที่ยอมรับของเพื่อนร่วมงานได้อย่างไรบ้างข้อความที่ใช้เกลี้ยกล่อม หาได้ตามอินเทอร์เน็ตได้ไม่ยาก แล้วเติมเต็มด้วยสติกเกอร์แบบที่คาดว่าคนนั้นจะติดอกติดใจ ส่งให้อ่านกันเป็นประจำก่อนเดินหน้าในขั้นต่อไป แต่อย่าใจร้อนส่งวันละหลายสิบครั้งโดยหวังจะให้เกิดผลเร็วทันใจ เพราะจะกลายเป็นการกดดันมากกว่าที่จะเป็นการเกลี้ยกล่อม ยิ่งปรุงแต่งให้ข้อความที่ใช้ดึงดูดใจให้ดูให้อ่านมากเท่าใด โอกาสที่จะเกลี้ยกล่อมได้สำเร็จก็มีมากขึ้นเท่านั้น และที่สำคัญยิ่งคืออย่าส่งข้อความแบบเดียวกันกับทุกคน อยากให้มาเช้ากันทั้งสำนักงานเลยส่งไลน์ไปบอกว่าตื่นเช้าแล้วสุขภาพดีอย่างไรเหมือนกันหมดทุกคน บางคนที่วันนี้ก็ตื่นตีสี่อยู่แล้วจะรำคาญมากกว่าจะรู้สึกคล้อยตามคำเกลี้ยกล่อมนั้น พยายามให้คนนั้นคิดว่าเป็นข้อความสำหรับตนเท่านั้น ความสนใจที่จะอ่านมีมากกว่ากันมาก

หลังจากส่งข้อความเกลี้ยกล่อมไปสักพัก ถ้าเริ่มมีคำตอบไปในทางที่ว่าสนใจจะปรับตัวตามนั้น ก็หาต่อไปว่าจะช่วยให้ทำตามนั้นได้ง่ายขึ้นได้อย่างไร ช่วยแนะนำหนทางที่ง่ายที่สุดที่จะทำให้คนนั้นทำตามที่ต้องการได้ เกลี้ยกล่อมเชื่อว่าตื่นเช้าแล้วดีกับสุขภาพ ก็ต้องไลน์มาแนะนำว่าจะทำให้ตัวเองตื่นเช้าได้อย่างไร อย่าบอกแค่ว่าให้ไปหานาฬิกาปลุกมาใช้ ให้บอกว่าจะใช้สารพัดเครื่องมือรอบตัว รวมทั้งโปรแกรมไลน์นั้นช่วยทำหน้าที่ปลุกตอนเช้าในรูปแบบที่ไม่จำเจได้อย่างไร ระลึกไว้เสมอว่าความสำเร็จขึ้นกับการที่เป้าหมายสามารถทำตามที่เราต้องการได้ด้วยตนเอง และเราจะใช้ไลน์ในการแนะนำหรือนำทางให้เป้าหมายสามารถทำเรื่องนั้นได้อย่างไร จะเกลี้ยกล่อมใครให้ทำอะไร คนที่จะทำการเกลี้ยกล่อมต้องสามารถทำเรื่องนั้นด้วยตนเองได้ด้วย แม่ปูจะเกลี้ยกล่อมให้ลูกปูเดินตรงๆ ไม่ได้

ระวังอย่าแนะนำโดยมีรายละเอียดมากเกินไป หรือก้าวกระโดดจากที่คนนั้นเคยทำได้มากเกินไป พยายามแบ่งเรื่องนั้นออกเป็นขั้นตอน โดยพยายามทำให้ขั้นตอนเล็กๆ นั้นสามารถกระทำได้ง่ายๆ ถ้าเป็นสมัยก่อนทำได้แค่ส่งข้อความไปแนะนำ แต่วันนี้บอกวิธีทำได้ง่ายและน่าสนใจกว่าเดิมมาก สุดแล้วแต่คนเกลี้ยกล่อมจะมีความคิดสร้างสรรค์และมีความรู้เรื่องโปรแกรมนี้ดีแค่ไหน

ขั้นตอนการเกลี้ยกล่อมที่ยากที่สุดคือเกลี้ยกล่อมให้ลงมือปรับตัวได้แล้ว หลังจากทั้งเห็นข้อดีและรู้วิธีทำแล้ว ขั้นตอนนี้เหมือนการยิงปืนให้สัญญาณนักกีฬาวิ่งออกจากจุดเริ่มต้น จะเกลี้ยกล่อมให้ใครเริ่มต้นปรับตัวเมื่อใดให้พิจารณาความพร้อมของคนนั้นในสองขั้นตอนแรกให้แน่ใจว่าทุกอย่างพร้อมหมดแล้ว ใจมาทางนี้แล้ว เข้าใจวิธีทำเรียบร้อยแล้ว ก็นัดแนะโดยมีทั้งข้อความที่สร้างความกระตือรือร้นและภาพที่สร้างเสริมกำลังใจ อย่าส่งแค่วันเริ่มต้น ให้ส่งเหมือนการนับถอยหลังสู่วันปีใหม่ เมื่อถึงวันที่กำหนด และได้ทราบจากคนนั้นว่าได้เริ่มต้นลงมือปรับตัวแล้ว ต้องสร้างเสริมความพยายามด้วยคำชมเชยและบอกกล่าวให้ทราบว่ามีคนอื่นที่กำลังปรับตัวอยู่เช่นเดียวกัน

ทั้งนี้ ทุกข้อความต้องให้เหมือนกับเจาะจงมาที่คนนั้นเพียงคนเดียว คุณเป็นคนสำคัญในการปรับตัวครั้งนี้ และคุณไม่ได้กระทำแต่เพียงลำพัง ยังมีอีกหลายคนที่กำลังพยายามเช่นกัน ยังมีอีกหลายคนที่เฝ้าชื่นชมและเป็นกำลังใจให้กับคุณ ถ้าเป็นสมัยก่อนกว่าจะสร้างสภาพนี้ขึ้นมาได้ก็ต้องเหมือนมีกองถ่ายภาพยนตร์ แต่วันนี้ทำได้โดยผ่านโปรแกรมเพียงโปรแกรมเดียว และใครๆ ก็ทำได้เพียงแค่เริ่มจากชักชวนให้เห็นข้อดี บอกวิธีทำ และส่งสัญญาณให้เริ่มต้นลงมือเท่านั้น