ความสำคัญของวัคซีนภูมิแพ้

ปัจจุบันคงไม่มีใครไม่รู้จักโรคภูมิแพ้ สิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนไป มลภาวะที่เพิ่มมากขึ้น อาหารที่มีสารเคมีเจือปนมากขึ้น ไม่ได้มาจากธรรมชาติเหมือนสมัยอดีต ล้วนมีส่วนทำให้อัตราการเกิดโรคภูมิแพ้เพิ่มขึ้นโรคภูมิแพ้มีได้หลายระบบ ตั้งแต่ภูมิแพ้จมูกอักเสบ โรคหอบหืด ภูมิแพ้ผิวหนัง แพ้อาหาร แพ้ยา การวินิจฉัยและการดูแลรักษาแตกต่างกันไปตามสาเหตุ

หลายๆ ท่านอาจเคยได้ยินคำว่า “วัคซีนภูมิแพ้”  และสงสัยว่าคืออะไร เหมือนกับวัคซีนที่เราฉีดป้องกันโรคต่างๆ ในวัยเด็กหรือไม่พญ.นวลนภา อนันตสิทธิ์ กุมารแพทย์เฉพาะทางโรคภูมิแพ้และภูมิคุ้มกันโรงพยาบาลหัวเฉียวจะมาไขข้อสงสัยดังกล่าว

วัคซีนภูมิแพ้ ไม่เหมือนกับวัคซีนที่เราฉีดในวัยเด็ก วัคซีนที่ฉีดในวัยเด็ก คือฉีดเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันและป้องกันโรค เช่น วัคซีนป้องกันโรคคอตีบ ไอกรน บาดทะยัก โปลิโอ วัคซีนป้องกันโรคหัดหัดเยอรมันคางทูมวัคซีนป้องกันโรคไข้สมองอักเสบเจอี วัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ เป็นต้น ส่วนวัคซีนภูมิแพ้ไม่ได้ฉีดเพื่อป้องกันโรค แต่ฉีดเพื่อการรักษาโรคภูมิแพ้

การฉีดวัคซีนภูมิแพ้คือการฉีดสารสกัดที่ผู้ป่วยแพ้เข้าสู่ร่างกายทีละน้อยและค่อยๆเพิ่มปริมาณขึ้นจนทำให้ผู้ป่วยมีภูมิต้านทาน สามารถทนต่อสารก่อภูมิแพ้ได้ดีขึ้นจากนั้นอาการของโรคภูมิแพ้จะลดน้อยลงหรือหายไป วัคซีนภูมิแพ้สามารถใช้ในการรักษาโรคภูมิแพ้จมูกอักเสบ โรคหอบหืดที่คุมอาการได้ดี และอาจได้ผลในโรคผื่นผิวหนังอักเสบอะโทปิกที่มีอาการรุนแรงจากการแพ้ไรฝุ่น ผู้ป่วยที่มีอาการของ 3 โรคดังกล่าว สามารถรับการรักษาโดยการฉีดวัคซีนภูมิแพ้ได้ก็ต่อเมื่อได้รับการทดสอบผิวหนังหรือตรวจเลือดยืนยันแล้วว่ามีการแพ้สารก่อภูมิแพ้ทางอากาศอย่างชัดเจน เช่น ผลทดสอบผิวหนังหรือผลเลือดบ่งชี้ว่าแพ้ไรฝุ่น หรือแพ้ขนแมว หรือแพ้ขนสุนัข ผู้ป่วยแพ้สารก่อภูมิแพ้ชนิดใด แพทย์จะฉีดสารก่อภูมิแพ้ชนิดนั้นเพื่อรักษา สารก่อภูมิแพ้ที่สามารถนำมาฉีดได้เช่นไรฝุ่น ขนแมว ขนสุนัข แมลงสาบ เชื้อรา เกสรหญ้า

การฉีดวัคซีนภูมิแพ้ต้องใช้เวลานานและรักษาอย่างสม่ำเสมอ โดยการรักษาแบ่งเป็น 2 ช่วง ช่วงแรกเป็นช่วงเพิ่มขนาดยา(induction) ใช้เวลา 3-6 เดือน แพทย์จะนัดฉีดยาสัปดาห์ละ 1 -2ครั้ง ช่วงที่สองเป็นช่วงขนาดยาคงที่ใช้เวลา 3-5ปี แพทย์จะนัดฉีดยาทุก 4 สัปดาห์ หลังหยุดวัคซีนภูมิแพ้ผู้ป่วยส่วนใหญ่อาการดีขึ้น มีผู้ป่วยบางรายมีอาการใหม่หลังหยุดยาการฉีดวัคซีนภูมิแพ้สามารถฉีดได้ในเด็ก6ปีขึ้นไปจนถึงผู้ใหญ่

อย่างไรก็ตามนอกจากยาและวัคซีนแล้ว ผู้ป่วยโรคภูมิแพ้ควรมีการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ พักผ่อนเพียงพอ หลีกเลี่ยงการเผชิญกับควันบุหรี่ ควันจากการเผาไหม้ หรือมลพิษต่างๆจะทำให้อาการทางภูมิแพ้ดีขึ้นได้

ปัจจุบัน คลินิกเด็ก คลินิกภูมิแพ้ คลินิกวัคซีน โรงพยาบาลหัวเฉียว มีทีมกุมารแพทย์เฉพาะทาง พยาบาล และเจ้าหน้าที่ผู้เชี่ยวชาญและมีประสบการณ์คอยดูแลและให้คำปรึกษาด้านสุขภาพของเด็กๆ ทั้งนี้คุณพ่อคุณแม่ควรเริ่มสร้างภูมิคุ้มกันให้ลูกน้อยตั้งแต่แรกเกิดเพื่อสุขภาพที่แข็งแรงในวันข้างหน้า

พญ.นวลนภาอนันตสิทธิ์

กุมารแพทย์เฉพาะทางโรคภูมิแพ้และภูมิคุ้มกัน

บรรยากาศภายในคลินิกเด็ก