ผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีผ่านกล้อง...ดีอย่างไร

ปัจจุบันโรคนิ่วในถุงน้ำดียังเป็นโรคที่พบได้บ่อยในประชากรไทย จากกลุ่มเสี่ยง ได้แก่   ผู้ที่การรับประทานอาหารที่มีไขมันหรือคอเลสเตอรอลสูง ถ้าในน้ำดีมีคอเลสเตอรอลมากเกินกว่าที่จะละลายหมด ก็จะก่อตัวขึ้นเป็นก้อนนิ่ว นอกจากนี้ยังมีอีกหลายปัจจัยที่เป็นสาเหตุให้เกิดนิ่วในถุงน้ำดี

น.พ.เกรียงชัย   เริ่มมนตรี ศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ คลินิกศัลยกรรม โรงพยาบาลหัวเฉียว เปิดเผยว่า นิ่วในถุงน้ำดี เกิดจากภาวะไม่สมดุลของสารประกอบในน้ำดี ซึ่งหากมีนิ่วเกิดขึ้นแล้ว อาจมีอาการตั้งแต่  ท้องอืด    อาหารไม่ย่อย   ปวดท้องอย่างรุนแรงโดยเฉพาะบริเวณช่วงท้องส่วนบนหรือด้านขวา โดยมีระยะเวลาปวดตั้งแต่ 15 นาทีถึงหลายชั่วโมง และอาจมีอาการปวดร้าวไปยังบริเวณกระดูกสะบักหรือบริเวณไหล่ด้านขวา  หรือถ้านิ่วตกลงไปอุดท่อน้ำดีรวมจะทำให้มีอาการตัวเหลืองตาเหลือง ในบางรายอาจตรวจพบนิ่วในถุงน้ำดีแต่ไม่มีอาการได้เช่นกัน  แต่ก็ไม่จำเป็นต้องมีครบทุกอาการที่กล่าวมา  โดยลักษณะนิ่วในถุงน้ำดีเป็นชิ้นส่วนแข็งที่เกิดขึ้นในถุงน้ำดี ชิ้นส่วนเหล่านี้เกิดขึ้นเมื่อส่วนประกอบของน้ำดีโดยเฉพาะอย่างยิ่งคอเลสเตอรอลและบิลิรูบิน (สารให้สีในน้ำดี) ตกตะกอนผลึกเป็นก้อนคล้ายคลึงกับน้ำตาลที่ตกตะกอนอยู่ด้านล่างของขวดน้ำเชื่อม โดยก้อนนิ่วที่เกิดขึ้นนี้อาจมีขนาดเล็กเท่าเม็ดทรายหรือใหญ่เท่าลูกกอล์ฟ และอาจมีได้ตั้งแต่หนึ่งก้อนจนถึงหลายร้อยก้อนก็เป็นได้ 

น.พ.จุลศักดิ์   บุญไทย  ศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ คลินิกศัลยกรรม โรงพยาบาลหัวเฉียว กล่าวเสริมว่า  ปัจจัยเสี่ยงที่ก่อให้เกิดนิ่วในถุงน้ำดีมีหลายอย่าง เช่น พันธุกรรม ผู้ที่มีคนในครอบครัวเป็นโรคนิ่วในถุงน้ำดีจะมีความเสี่ยงของการเกิดโรคนี้มากขึ้น,  ภาวะอ้วน  เนื่องจากความอ้วนเป็นสาเหตุที่ทำให้ปริมาณคอเลสเตอรอลในน้ำดีเพิ่มขึ้น, อาหาร โดยเฉพาะอาหารที่มีไขมันสูงและเส้นใยต่ำ จะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดนิ่วในถุงน้ำดีได้ ฯลฯ   

ซึ่งแนวทางการรักษาส่วนใหญ่ต้องรับประทานยาเป็นเวลานาน และเมื่อหยุดยาก็อาจเกิดนิ่วในถุงน้ำดีได้อีก ในส่วนของแนวทางการรักษาการผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออกเป็นการแก้ปัญหาที่ถาวร เพื่อไม่ให้เกิดนิ่วในถุงน้ำดีขึ้นได้อีกต่อไป และป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงต่างๆ การผ่าตัดถุงน้ำดีในปัจจุบัน มี 2 วิธีคือผ่าตัดแบบเดิม โดยการผ่าตัดเปิดหน้าท้อง (Open Cholecystectomy) ปัจจุบันจะเลือกใช้ในการผ่าตัดถุงน้ำดีที่มีอาการอักเสบมากหรือแตกทะลุ ในช่องท้อง  หรือผ่าตัดผ่านใต้กล้อง โดยการเจาะรูเล็กๆ ที่หน้าท้อง (Laparoscopic Cholecystectomy)  ผลดีของการผ่าตัดถุงน้ำดีภายใต้กล้องอาการปวดแผลหลังผ่าตัดน้อยกว่าการผ่าตัดแบบเดิม เพราะแผลขนาดเล็กดูแลง่ายกว่า และมีโอกาสติดเชื้อน้อยกว่าแผลขนาดใหญ่ การพักฟื้นหลังผ่าตัดใช้เวลาประมาณ 1 สัปดาห์ ทำให้กลับไปทำงานตามปกติได้เร็วกว่า ถ้า ผ่าตัดแบบเดิม ใช้เวลาพักฟื้นประมาณ 1 เดือน ทั้งนี้ขึ้นแนวทางการรักษาขึ้นอยู่กับอาการของผู้ป่วย

ปัจจุบัน คลินิกศัลยกรรม โรงพยาบาลหัวเฉียว มีทีมแพทย์  พยาบาล  และเจ้าหน้าที่ผู้เชี่ยวชาญ ให้บริการทั้งศัลยกรรมทั่วไปและศัลกรรมเฉพาะทาง  พร้อมด้วยผ่าตัดที่ทันสมัย และการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีด้วยการส่องกล้อง เทคโนโลยีทางการแพทย์สมัยใหม่ที่ช่วยแผลผ่าตัดมีขนาดเล็กลงลดอาการเจ็บแผล และใช้ระยะเวลาในการพักฟื้นน้อยกว่าการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีแบบเปิดแผล  ซึ่งส่งผลให้ผู้ป่วยสามารถกลับไปใช้ชีวิตตามปกติได้เร็วขึ้น