เปิดกล้องส่องด้วยมือถือก็ตรวจ 'มะเร็งผิวหนัง' ได้!

เปิดกล้องส่องด้วยมือถือก็ตรวจ 'มะเร็งผิวหนัง' ได้!

Cutis.AI แอพพลิเคชั่นปัญญาประดิษฐ์คัดกรองมะเร็งผิวหนังด้วยภาพถ่ายไมโครสโคปจากสมาร์ทโฟน ผลงานการวิจัยและพัฒนาของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ร่วมกับบริษัท เซอร์ทิส จำกัด (Sertis) ตอบโจทย์พื้นที่ขาดแคลนแพทย์เฉพาะทาง ช่วยให้เข้าถึงการรักษาได้ทันท่วงที

ประสิทธิภาพเทียบเท่ากับเครื่องมือตรวจคัดกรองมะเร็งผิวหนังของแพทย์และมีต้นทุนที่ต่ำกว่า จึงเหมาะกับการใช้งานของแพทย์เพื่อตรวจรักษาผู้ป่วยในโรงพยาบาลอีกด้วย

แพทย์เฉพาะทางด้านโรคผิวหนังมีอยู่จำกัดและกระจุกอยู่ในโรงพยาบาลขนาดใหญ่ ทำให้ประชาชนในพื้นที่ห่างไกลเข้าไม่ถึงบริการทางการแพทย์ในด้านนี้ และอาจส่งผลต่อการรักษาโรคที่เป็นอันตรายโดยเฉพาะโรคมะเร็งผิวหนัง รศ.จาตุรงค์ ตันติบัณฑิต และทีมงานจากภาควิชาวิศวกรรมไฟฟ้าและคอมพิวเตอร์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ จึงเดินหน้าพัฒนาตัวช่วยให้สามารถคัดกรองโรคร้ายได้ง่ายขึ้นผ่านโทรศัพท์มือถือ

นวัตกรรมเพื่อสุขภาพ

“คิวทิส ดอทเอไอ” แอพพลิเคชั่นคัดกรองมะเร็งผิวหนัง พัฒนาประยุกต์จากรูปแบบการตรวจวินิจฉัยเดิมที่แพทย์เฉพาะทางโรคผิวหนังจะใช้การส่องกล้องดูรอยโรคผิวหนัง เพื่อวินิจฉัยว่าเป็นโรคผิวหนังหรือไม่และเป็นโรคผิวหนังประเภทใด

วิธีการส่องกล้องตรวจทางผิวหนัง หรือ Dermoscopy ต้องอาศัยแพทย์เฉพาะทางที่มีทักษะและประสบการณ์ในการวิเคราะห์เพื่อดูรูปแบบของรอยโรค จากนั้นต้องติดตามการขยายตัวของรอยโรคเพื่อวินิจฉัยและรักษา การจะเข้าถึงบริการทางการแพทย์นี้ ประชาชนต้องมาใช้บริการที่โรงพยาบาลขนาดใหญ่หรือโรงพยาบาลศูนย์ ทำให้การเข้าถึงบริการทางการแพทย์มีจำกัด

นวัตกรรมที่พัฒนาขึ้นใช้วิธีการเรียนรู้เชิงลึกของปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence) เก็บข้อมูลภาพถ่ายรอยโรคผิวหนัง สร้างฐานข้อมูลการจำแนกโรค มาผสานกับการใช้กล้องจุลทรรศน์สมาร์ทโฟน ที่ร่วมมือกับทีมพัฒนาจุฬาสมาร์ทเลนส์ โดยจำลองการทำงานของกล้องจุลทรรศน์ที่แพทย์ผิวหนังใช้ส่องดูรอยโรค ทำให้สามารถตรวจดูได้ทุกที่ ทดแทนการเข้าไปตรวจยังโรงพยาบาลศูนย์หรือโรงพยาบาลเฉพาะทาง

เมื่อมีการถ่ายภาพรอยโรคผิวหนังและอัพโหลดรูปเข้าไปในแอพพลิเคชั่น ระบบจะส่งข้อมูลไปที่เซิร์ฟเวอร์ โดยที่ปัญญาประดิษฐ์จะประมวลผลและแจ้งกลับมาแบบเรียลไทม์ สามารถตรวจคัดกรองและจำแนกภาพถ่ายรอยโรคออกเป็นอัตราเสี่ยงโรคผิวหนัง 3 ประเภทใหญ่คือ กระเนื้อ ไฝหรือปานและโรคมะเร็งผิวหนังทั้ง 3ชนิด ไม่ว่าจะเป็น เมลาโนมา เบซาลเซลล์และสะความัส โดยจะแสดงผลเป็นค่าเปอร์เซ็นความเสี่ยง

ตอบโจทย์ไทย-เทศ

รศ.จาตุรงค์ กล่าวว่า ปัจจุบันมีการทดสอบใช้แอพคิวทิสดอทเอไอ ในโรงพยาบาลต่างๆ ทั้งโรงพยาบาลรัฐและเอกชน พบว่ามีความแม่นยำอยู่ที่ 70% ใกล้เคียงกับการตรวจคัดกรองด้วยแพทย์เฉพาะทางโรคผิวหนัง

“สำหรับโรคมะเร็งผิวหนัง อุบัติการณ์ในไทยอยู่ที่ราว 50 รายต่อปี แม้จะเป็นตัวเลขที่ไม่สูงนัก แต่อันตรายมาก ในขณะเดียวกัน การตรวจคัดกรองจะมีโอกาสขยายผลเชิงพาณิชย์ในกลุ่มนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติหรือเอ็กซแพทที่เข้ามาทำงานในไทย เพราะนิยมอาบแดดและท่องเที่ยวทะเลไทย จึงเป็นกลุ่มที่เสี่ยงโรคมะเร็งผิวหนังสูง”

ปัจจุบันแอพพลิเคชั่นนี้สามารถตอบโจทย์บุคลากรทางการแพทย์ ในการตรวจคัดกรองผู้ป่วยที่ทำได้แม้อยู่ในพื้นที่ห่างไกล ไม่มีแพทย์เฉพาะทาง ในขณะเดียวกันก็เตรียมพัฒนาเวอร์ชั่นที่ประชาชนทั่วไปสามารถตรวจหาความเสี่ยงด้วยตนเองได้ เป็นการแพทย์แบบป้องกัน เพื่อให้สามารถตรวจสอบ ป้องกันและหากพบความเสี่ยงก็จะช่วยให้รับการรักษาได้ทันท่วงที

Cutis.AI รับทุนวิจัยจากสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) และได้รับรางวัลเหรียญทองและรางวัล Special Prize จาก Federation Francaise Des Inventeurs ประเทศฝรั่งเศส จากเวทีประกวดระดับโลกในงานนิทรรศการสิ่งประดิษฐ์นานาชาติครั้งที่ 46 นครเจนีวา สมาพันธรัฐสวิส ทั้งนี้ เมื่อปีที่ผ่านมา รศ.จาตุรงค์ยังมีผลงานนวัตกรรมตรวจดวงตาเพื่อป้องกันตาบอดในผู้สูงอายุ และจากโรคเบาหวานขึ้นตาด้วยโปรแกรมมือถือ ที่ชื่อว่า DeepEye Application ซึ่งได้รับรางวัลจากเจนีวาเช่นกัน