เปิด 3 ตำรับยา 'ยุคพระนารายณ์' ใช้ถึงยุคปัจจุบัน

เมื่อวันที่ 5 เม.ย.61 นางเสาวนีย์ กุลสมบูรณ์ ผู้อำนวยการสำนักการแพทย์พื้นบ้านไทย กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า กระทรวงสาธารณสุข(สธ.) ได้ประกาศให้คัมภีร์พระโอสถพระนารายณ์ หรือคัมภีร์ธาตุพระนารายณ์เป็นตำราการแพทย์แผนไทยของชาติ และตำรับยาในคัมภีร์เป็นตำรับยาแผนไทยของชาติ โดยคัมภีร์นี้ ต้นฉบับใช้คำว่าคัมภีร์ธาตุพระนารายณ์หรือตำราพระโอสถพระนารายณ์เป็นหลักฐานทางการแพทย์แผนไทยที่เหลือสืบเนื่องกันมาตั้งแต่สมัยอยุธยา ตอนปลาย โดยสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยาดำรงราชานุภาพได้ทรงอธิบายไว้ว่าตำราพระโอสถพระนารายณ์ หมอหลวงได้ประกอบถวายสมเด็จพระนารายณ์มหาราชหลายขนาน ปรากฏชื่อหมอ วันคืนที่ใช้ไว้ชัดเจนอยู่ในระหว่างปีที่ 3 จนถึงปีที่ 5 ในรัชกาลสมเด็จพระนารายณ์มหาราช คัมภีร์ธาตุพระนารายณ์ฉบับใบลาน ค้นพบต้นฉบับในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น โดยเป็นสมบัติของพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงวงศาธิราชสนิท ตกทอดมายังพระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นชัยนาทนเรนทร และมอบให้หอพระสมุดแห่งชาติตั้งแต่พ. ศ. 2459 และได้จัดพิมพ์ครั้งแรกเมื่อพ.ศ. 2460

สำหรับตำรับยาที่มีการเขียนไว้ในคัมภัร์ธาตุพระนารายณ์ และปัจจุบันมีการนำมาใช้อย่างน้อย 3 ตำรับ ได้แก่ 1.ยาน้ำมันมหาจักร สรรพคุณ รักษาแผลเรื้อรัง แผลเปื่อย ซึ่งตำรับยาประกอบด้วย น้ำมันงา มะกรูดสด เทียนทั้ง 5 ดีปลี การบูร โดยตำรับนี้โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล(รพ.สต.)ที่จ.นครพนมมีการนำมาปรุงใช้ยาให้คนไข้ที่มีแผลเรื้อรัง โดยติดตามผลการใช้ยาด้วยการถ่ายภาพแผลไว้ตั่งแต่ก่อนใช้ หลังใช้ 3 วัน 1 สัปดาห์ 1 เดือน และ 3 เดือนปรากฎว่าแผลของคนไข้เริ่มดีขึ้นและหาย จึงมองว่ายาตำรับนี้มีศักยภาพที่กรมจะเสนอในการพัฒนารูปแบบเพื่อให้มีการใช้ในวงกว้างโดยเฉพาะรักษาแผลเรื้อรัง แผลกดทับ ที่ปัจจุบันพบผู้ป่วยมากในคนที่ติดเตียงหรือผู้สูงอายุ

2.ยาทาพระเส้น สรรพคุณ แก้ปวดเมื่อยตามเส้นเอ็น ตะคริว กลุ่มอาการอัมพฤก อัมพาต ตำรับยาประกอบด้วยพริกไทย ข่า กระชายหอม กระเทียม มหาหิงค์ ยาดำ ตะไคร้หอม ใบขี้เหล็กใบตองแตก ใบมะขาม ใบเลี่ยน ใบมะคำไก่ น้ำสุราหรือน้ำส้มสายชูก็ได้เป็นกระสัย ซึ่งตำรับนี้รพ.เจ้าพระยาอภัยภูเบศร์ได้ดำเนินการขออนุญาตเพื่อนไปผลิตและ3. พระอังคบพระเส้น หรือยาประคบ สรรพคุณ คลายกล้ามเนื้อและเส้น รักษากลุ่มอาการปวดของกล้ามเนื้อ ตำรับยาประกอบด้วย เทียนดำ เกลือ อบเชย ไพล ใบพลับพลึง ใบมะขาม โดยรพ.สมเด็จพระนารายณ์ จ.ลพบุรีได้นำมาใช้กับคนไข้และวิจัยร่วมกับนักศึกษาป.โท ม.ธรรมศาสตร์

"ตำรับยาที่อยู่ในตำรายาของชาติอย่างเช่น คัมภีร์ธาตุพระนารายณ์นี้ หากจะมีการนำไปใช้ประโยชน์จะต้องดำเนินการขออนุญาตจากกรม โดยหากเป็นการใช้เพื่อประโยชน์สาธาาณะ เช่น รพ.รัฐใช้ปรุงเพื่อใช้กับคนไข้สามารถใช้ปรุงได้เลย แต่หากเป็นการนำไปใข้ในเชิงพาณิชย์จะต้องดสียค่าธรรมเนียมการขออนุญาตใช้ประโยชน์ 100 บาท แต่เมื่อมีการพัฒนาจนเป็นผลิตภัณฑ์แล้วออกจำหน่ายจะต้องแบ่งปันผลประโยชน์ให้รัฐ 3% ของผลิตภัณฑ์หน้าโรงงาน" นางเสาวณีย์กล่าว